Thái Nguyên: Phát triển sản phẩm OCOP góp phần nâng cao giá trị nông sản

TMO - Thực hiện Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) những năm qua các địa phương trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên  xác định được sản phẩm nông nghiệp, làng nghề chủ lực và chú trọng xây dựng thương hiệu cho sản phẩm. 

Thời gian qua, Thái Nguyên chú trọng phát triển sản phẩm OCOP như một giải pháp quan trọng nhằm gia tăng giá trị nông sản, nâng cao năng lực cạnh tranh và kết nối thị trường. Tỉnh xác định trọng tâm phát triển nông nghiệp là cơ cấu lại ngành gắn với xây dựng nông thôn mới, tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, tạo ra sản phẩm chất lượng, an toàn, có thương hiệu. Các chính sách hỗ trợ đào tạo, chuyển giao kỹ thuật, phát triển vùng nguyên liệu và hệ thống phân phối đã được ban hành đồng bộ.

Theo đánh giá của Văn phòng điều phối Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới của tỉnh, Chương trình OCOP tác động tích cực đến phát triển nông nghiệp, nông thôn, chuyển đổi từ sản xuất nhỏ lẻ sang hướng liên kết chuỗi giá trị, theo tiêu chuẩn, quy chuẩn, có truy xuất nguồn gốc. Các sản phẩm OCOP từng bước khẳng định chất lượng và đáp ứng nhu cầu thị trường, được người tiêu dùng quan tâm khi bảo đảm các điều kiện, quy định về tem, nhãn mác, truy xuất nguồn gốc.

Toàn tỉnh hiện có 315 sản phẩm được đánh giá, xếp hạng tiêu chuẩn OCOP từ 3-5 sao. Trong đó, trên địa bàn tỉnh có 4 sản phẩm OCOP 5 sao cấp quốc gia. Cụ thể, sản phẩm: “Chè Tôm nõn”, “Chè Đinh” của Hợp tác xã chè Hảo Đạt (xã Tân Cương, TP. Thái Nguyên); sản phẩm Miến dong Việt Cường của Hợp tác xã miến Việt Cường (thị trấn Hóa Thượng, huyện Đồng Hỷ); sản phẩm “Du lịch văn hóa dân tộc tày bản làng Thái Hải” của Chi nhánh Công ty TNHH Thái Hải (xã Thịnh Đức, TP. Thái Nguyên - 1 trong 2 sản phẩm OCOP du lịch 5 sao đầu tiên của cả nước).

Ngoài những sản phẩm đã được xếp hạng nêu trên, Thái Nguyên có nhiều sản phẩm tiềm năng phát triển lên hạng 5 sao (cấp quốc gia) bởi toàn tỉnh đang có 94 sản phẩm đã đạt OCOP 4 sao (ngoài ra còn có một số sản phẩm 3 sao cũng có khả năng phát triển lên 5 sao).

Trong hơn 300 sản phẩm OCOP trên địa bàn tỉnh có đến 195 sản phẩm trà, chiếm 62,3% số sản phẩm OCOP hiện có. Thời gian qua, các HTX triển khai nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm OCOP trà trên địa bàn. Một trong những sản phẩm OCOP được dán tem truy xuất nguồn gốc là chè tôm nõn Hảo Đạt. Để dán tem truy xuất nguồn gốc, sản phẩm của HTX này luôn bảo đảm an toàn từ đầu vào (nguyên liệu) cho đến quá trình chế biến và đầu ra. Kể cả việc bảo quản, đóng gói sản phẩm cũng được thực hiện đúng quy định, bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm…

Các vùng sản xuất chè đạt chuẩn cung ứng nguyên liệu cho chế biến, phát triển sản phẩm OCOP từ cây chè. 

Nhiều HTX chè đã tập trung ứng dụng công nghệ tưới tự động (có thể theo dõi và điều chỉnh trên điện thoại thông minh), sử dụng nhiều loại máy sao sấy bằng điện, gas và một số máy đóng gói tự động công nghệ cao nhằm tạo ra sản phẩm chất lượng, cho giá trị kinh tế cao hơn. HTX trà an toàn Phú Đô (Phú Lương) đã ứng dụng Face fram vào chuỗi sản xuất, kinh doanh, giúp lưu lại thông tin chi tiết các thửa đất trồng chè của HTX và nhật ký sản xuất của nông trai được hiển thị trên Google map. Từ đó, giúp HTX dễ dàng quản lý sản phẩm, tạo niềm tin đối với người tiêu dùng.

HTX Trà Vân Dũng, tổ 12, phường Quang Trung, có vùng nguyên liệu 5ha tại xóm Đồi Chè, xã Phúc Trìu (TP.Thái Nguyên). HTX liên kết với 20 hộ dân sản xuất chè hữu cơ. Đối với từng vùng nguyên liệu sản xuất chè tôm nõn hay chè đinh, HTX đều cắm biển để thực hiện quy trình chăm sóc khác nhau nhằm tạo ra sản phẩm chè có chất lượng tốt nhất.

Các thành viên, hộ liên kết đều có sổ ghi chép chặt chẽ quy trình từ trồng, chăm bón, thu hoạch đến khi thành phẩm đối với từng diện tích cụ thể. Các sản phẩm như trà mộc, tôm nõn, trà đinh, HTX đều ghi rõ ràng trên bao bì và có mã QR để khách hàng link trực tiếp đến website của HTX, nhằm truy xuất nguồn gốc, phân biệt các dòng trà Tân Cương.

Để tránh tình trạng làm giả, làm nhái sản phẩm, HTX đã xây dựng bộ nhận diện thương hiệu sản phẩm trà, có thông tin chi tiết từng mẫu mã. Khi đưa ra thị trường, khách hàng dễ dàng phân biệt các dòng trà của HTX, góp phần bảo vệ thương hiệu chè Thái Nguyên. Hiện nay, HTX đang xây dựng phòng trà và tiếp tục nghiên cứu để đưa ra thị trường các đồ uống như trà hoa quả, trà sữa.

Nhờ ứng dụng công nghệ số, việc quảng bá, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp nói chung, sản phẩm OCOP nói riêng thông qua các sàn thương mại điện tử, mạng xã hội (Facebook, TikTok …) đã được đẩy mạnh. Hiện, toàn tỉnh có hơn 2.700 sản phẩm của doanh nghiệp, HTX được cập nhật trên sàn thương mại điện tử của tỉnh.

Việc livestream bán hàng qua mạng xã hội hay kinh doanh sản phẩm trên sàn thương mại điện tử sẽ giúp doanh nghiệp, HTX có thể quảng bá, giới thiệu về quy trình chăm sóc, sản xuất, chế biến ra sản phẩm một cách tự nhiên và chân thật nhất. Qua đó giúp khách hàng biết, cảm nhận được nhiều khía cạnh của quy trình sản xuất và tin tưởng lựa chọn sử dụng sản phẩm.

Để nâng cao chất lượng sản phẩm OCOP, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh tăng cường công tác hậu kiểm (sau chứng nhận); tổ chức đánh giá phân hạng ngay khi hoàn thiện hồ sơ đưa sản phẩm ra thị trường, nhất là với những sản phẩm mang tính thời vụ. Tập trung hướng dẫn, hỗ trợ các chủ thể OCOP xây dựng vùng nguyên liệu đáp ứng nguồn cung ổn định, kiểm soát được chất lượng, nguồn gốc sản phẩm, xây dựng chuỗi liên kết sản phẩm OCOP bền vững, hiệu quả.

Đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối cung - cầu cho sản phẩm OCOP thông qua các hội chợ, triển lãm, sự kiện tôn vinh, quảng bá, giới thiệu sản phẩm OCOP; thúc đẩy tiêu dùng sản phẩm OCOP gắn với thị trường du lịch. Đẩy mạnh xúc tiến thương mại trên nền tảng công nghệ số, ứng dụng công nghệ thông tin, gắn với khai thác lợi thế về du lịch nông thôn. Gắn sản phẩm OCOP với các sản phẩm quà tặng, quà biếu, sản phẩm đặc sản địa phương.

Đồng thời, tăng cường công tác tập huấn nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ triển khai chương trình OCOP cấp huyện, xã và chất lượng công tác đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP; tổ chức các lớp tập huấn cho các chủ thể OCOP về: chuyển đổi số; đổi mới hình thức tổ chức sản xuất; các kỹ năng về quản trị; marketing, bán hàng; kỹ năng về thiết kế bao bì, ghi nhãn và mẫu mã sản phẩm; sở hữu trí tuệ, truy xuất nguồn gốc theo chuỗi giá trị, tăng cường sử dụng và khai thác thương hiệu cộng đồng các sản phẩm từ khu vực nông thôn; xúc tiến thương mại.../.

Trần Huệ