Sơn La đẩy mạnh chế biến sâu nâng cao giá trị sản phẩm nông sản

TMO - Những năm qua, tỉnh Sơn La đã ban hành nhiều chính sách thu hút các doanh nghiệp, khuyến khích các hợp tác xã đầu tư cho chế biến sâu nông sản, nhằm nâng cao giá trị sản xuất.  

Toàn tỉnh Sơn La có trên 23.300 ha cà phê, trong đó, có 17.800 ha đạt chuẩn bền vững; 5.900 ha chè; 10.000 ha mía; 44.100 ha sắn, với tổng sản lượng hơn 1,1 triệu tấn. Ngoài ra, còn có 85.000 ha cây ăn quả, sản lượng 510.000 tấn/năm và gần 14.000 ha rau, gia vị, sản lượng 195.800 tấn/năm...đây là nguồn nguyên liệu dồi dào để địa phương này đẩy mạnh chế biến nông sản. 

Thực hiện Nghị quyết số 06-NQ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về phát triển công nghiệp chế biến nông sản tỉnh Sơn La giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030, tỉnh chú trọng quy hoạch, xây dựng các khu, cụm công nghiệp; phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ phục vụ công nghiệp chế biến nông sản, làm cơ sở thu hút đầu tư.

Từ năm 2021 đến nay, tỉnh đã thu hút đầu tư 11 dự án chế biến nông sản quy mô lớn; trong đó, 10 dự án được cấp chủ trương đầu tư mới. Công nghiệp chế biến của tỉnh có bước phát triển về số lượng và chất lượng; đa dạng các sản phẩm từ cây công nghiệp; chế biến rau, quả; chế biến các sản phẩm từ sữa bò; chế biến các sản phẩm từ thịt, thủy sản. 

Đến nay, toàn tỉnh có 19 nhà máy và gần 600 cơ sở chế biến nông sản đang hoạt động. Trong đó, 9 cơ sở chế biến cà phê quy mô lớn, đáp ứng nhu cầu chế biến trên 50% sản lượng cà phê quả tươi toàn tỉnh; trên 20 doanh nghiệp, HTX chế biến chè; 1 nhà máy chế biến đường của Công ty cổ phần Mía đường Sơn La, công suất 5.000 tấn mía/ngày; 2 nhà máy chế biến sắn; 4 nhà máy lớn chế biến rau, quả; 1 nhà máy chế biến sữa bò...

Tỉnh Sơn La xác định đẩy mạnh chế biến sâu góp phần nâng cao giá trị nông sản. 

Trong đó, Trung tâm Chế biến rau, quả Doveco Sơn La được đánh giá là tổ hợp nhà máy chế biến nông sản hiện đại, với tổng công suất 52.000 tấn sản phẩm/năm. Mới đây, Doveco Sơn La tiếp tục đưa vào vận hành dây chuyền đồ hộp giấy dành cho rau quả, với công nghệ Thuỵ Điển đầu tiên tại Việt Nam, công suất tối đa 6.000 hộp/giờ, khoảng 6-8 triệu hộp/năm.

Dây chuyền mới đóng gói nhiều loại nông sản cao cấp của Việt Nam nói chung và nông sản Sơn La nói riêng, như: Ngô ngọt, nước ép dứa, các loại đậu... hỗ trợ tiêu thụ và xuất khẩu nông sản địa phương, tạo thêm các cơ hội việc làm và thúc đẩy chuỗi giá trị nông nghiệp của nông dân, HTX của Sơn La và các tỉnh lân cận.

Không chỉ tạo điều kiện để thu hút đầu tư, những năm qua tỉnh Sơn La đẩy mạnh triển khai các chính sách hỗ trợ để các HTX trên địa bàn mở rộng sản xuất, nâng cao năng lực chế biến nông sản. Tại xưởng chế biến quả sấy của HTX Nông nghiệp Quyết Thanh (phường Thảo Nguyên), HTX đang duy trì 6 dây chuyền chế biến, sấy khô các loại quả với công suất 1,2 tấn quả tươi/ngày.

Việc đầu tư chế biến quả sấy khô của HTX đã góp phần tạo đầu ra ổn định, nâng cao giá trị nông sản địa phương. Hiện nay, HTX có 6 sản phẩm OCOP, gồm 4 sản phẩm 4 sao (mận sấy, chuối sấy, hồng sấy, xoài sấy); 2 sản phẩm 3 sao (đu đủ sấy dẻo, nước cốt chanh leo), giúp các thành viên HTX và nông dân yên tâm gắn bó với các loại cây trồng đặc sản của địa phương.

Nhiều HTX đã đẩy mạnh đầu tư hệ thống máy móc cho chế biến nông sản (Ảnh: BSL). 

Cùng chung mong muốn nâng cao giá trị nông sản sau thu hoạch, HTX Kinh doanh dịch vụ du lịch nông nghiệp Châu Mộc (phường Mộc Sơn) đã đầu tư hệ thống kho lạnh rộng hơn 100 m2 và hệ thống máy sấy lạnh, nồi xào công nghiệp 200 lít. Hằng năm, HTX bao tiêu khoảng 200 tấn hoa quả tươi các loại cho các hộ dân trong vùng. Bên cạnh đó, HTX còn triển khai thành công dự án bảo quản quả mận hậu tươi bằng công nghệ sử dụng màng chuyên dùng, giúp thời gian bảo quản quả mận tươi kéo dài lên 3 tháng, giảm áp lực tiêu thụ chính vụ và nâng cao giá trị của sản phẩm.

Những năm qua, tỉnh Sơn La đã có nhiều giải pháp trong việc tập trung nghiên cứu nhiệm vụ khoa học và công nghệ, tuyên truyền để các doanh nghiệp, HTX, nông dân ứng dụng khoa học-công nghệ vào sản xuất nông nghiệp, chế biến nông sản… Các giải pháp này đã góp phần nâng cao giá trị, chất lượng, tăng tính cạnh tranh cho sản phẩm nông nghiệp với các sản phẩm đa dạng và nhiều mặt hàng được xuất khẩu...

Địa phương này đặt mục tiêu đến năm 2030, trở thành trung tâm chế biến sản phẩm nông nghiệp của vùng trung du và miền núi phía Bắc. Thời gian tới, tỉnh tiếp tục nghiên cứu, xây dựng chính sách khuyến khích, hỗ trợ đầu tư phát triển cụm công nghiệp; thu hút đầu tư cơ sở chế biến nông sản vào các khu, cụm công nghiệp để xử lý môi trường tập trung; ưu tiên thu hút đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp chế biến sâu, nhất là chế biến nông, lâm sản gắn với xây dựng thương hiệu sản phẩm đặc trưng và phát triển chuỗi giá trị bền vững.

Thúc đẩy các hoạt động xúc tiến thương mại, quảng bá, giới thiệu và kết nối tiêu thụ, xuất khẩu sản phẩm nông sản. Tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp đầu tư nâng cấp, xây mới các nhà máy có dây chuyền thiết bị công nghệ chế biến hiện đại, lắp đặt hệ thống nhà mát, nhà lạnh trong bảo quản rau, quả; hướng dẫn các doanh nghiệp và các tổ chức khác thu mua nông sản, nông hộ sử dụng nhãn hiệu…/.

Bùi Vân