TMO - Trước tình hình sâu bệnh gây hại đe dọa chất lượng bưởi xuất khẩu, tỉnh Phú Thọ tăng cường triển khai các biện pháp phòng trừ, hướng dẫn nông dân áp dụng kỹ thuật canh tác an toàn và tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế, nhằm bảo vệ thương hiệu và giữ vững thị trường tiêu thụ.

Để bảo đảm chất lượng bưởi phục vụ xuất khẩu, Phú Thọ đang tập trung thực hiện nhiều giải pháp phòng trừ sâu bệnh một cách bài bản và khoa học. Các địa phương trồng bưởi được yêu cầu thường xuyên kiểm tra vườn, phát hiện sớm dấu hiệu sâu bệnh và áp dụng biện pháp xử lý kịp thời, hạn chế tối đa thiệt hại.

Ngành nông nghiệp tỉnh cũng phối hợp với các hợp tác xã, hộ sản xuất phổ biến kỹ thuật canh tác an toàn, từ khâu cắt tỉa cành, bón phân hợp lý đến sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đúng liều lượng, thời gian cách ly.

Bên cạnh đó, việc tuân thủ quy trình VietGAP và các tiêu chuẩn quốc tế được coi là điều kiện bắt buộc để đáp ứng yêu cầu của thị trường nhập khẩu, nhất là các thị trường khó tính. Phú Thọ cũng chú trọng xây dựng vùng trồng bưởi an toàn dịch bệnh, có truy xuất nguồn gốc rõ ràng, nhằm tăng sức cạnh tranh và nâng cao giá trị xuất khẩu.

Theo thống kê sơ bộ, toàn tỉnh Phú Thọ hiện có trên 11.900 ha bưởi, trong đó diện tích đã cho thu hoạch là 10.915ha, sản lượng năm 2025 ước đạt 186 ngàn tấn. Cây bưởi tiếp tục được xác định là cây trồng chủ lực của tỉnh, đem lại giá trị cao trong phát triển kinh tế vườn đồi. Tính đến nay, toàn tỉnh đã có 2.295ha được cấp mã số vùng trồng (MSVT), trong đó có 65 MSVT xuất khẩu với diện tích trên 671 ha; 171 MSVT nội địa với diện tích khoảng 1.624 ha.

Năm 2023-2024, toàn tỉnh đã xuất khẩu được 135 tấn bưởi sang các thị trường cao cấp như Hoa Kỳ, EU, Vương Quốc Anh. Năm 2025, mặc dù mặt hàng rau quả không chịu áp lực lớn đối với thuế suất tại Hoa Kỳ do thị trường xuất khẩu rất đa dạng, nhưng cũng bị ảnh hưởng do biến động chung của thị trường và cạnh tranh ngày càng gay gắt hơn.

Để thúc đẩy phát triển kinh tế từ trồng bưởi và mở rộng thị trường xuất khẩu, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật kính đề nghị UBND các xã chỉ đạo cơ quan chuyên môn rà soát đối với các cơ sở trồng bưởi xuất khẩu trên địa bàn; phối hợp với Chi cục trong tuyên truyền, hướng dẫn, giám sát các cơ sở trồng bưởi thực hiện các biện pháp kỹ thuật trong phòng trừ một số SVGH cho bưởi xuất khẩu.

Trong đó, đặc biệt lưu ý đến một số đối tượng SVGH như sau: Ruồi đục quả (phổ biến và nguy hiểm nhất là ruồi đục quả Phương Đông) là đối tượng thuộc diện kiểm dịch thực vật trên quả bưởi xuất khẩu sang các thị trường EU, Hoa Kỳ;

Bệnh đốm nâu (do nấm Phyllosticta citriasiana gây hại): Quả bị bệnh làm giảm mẫu mã, không đủ điều kiện xuất khẩu; Rệp sáp: Là đối tượng thuộc diện kiểm dịch thực vật của nhiều nước như Australia, New Zealand; Bệnh loét: Bệnh do vi khuẩn Xanthomonas citri pv.citri gây ra, là đối tượng kiểm dịch của EU....

Bưởi là loại cây có nhiều đối tượng sinh vật gây hại (SVGH) mạnh, ảnh hưởng lớn tới năng suất, chất lượng sản phẩm; cũng như có nhiều SVGH là đối tượng kiểm dịch của các nước nhập khẩu. Việc chăm bón đòi hỏi khắt khe về kỹ thuật và nguồn gốc, chủng loại vật tư sử dụng, nhất là đối với thuốc BVTV.

Người dân cần thực hiện kiểm dịch cho bưởi thường xuyên và bao bọc bưởi để đủ điều kiện xuất khẩu. (Ảnh: HT).

Để bảo đảm chất lượng, năng suất cho các vùng trồng bưởi xuất khẩu, Chi cục Trồng trọt và BVT đề nghị UBND các xã có diện tích trồng bưởi phục vụ mục tiêu xuất khẩu chỉ đạo các cơ quan chuyên môn phối hợp với các chủ vườn, HTX thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm như sau: Thu nhặt hết các quả thối, rụng đem tiêu hủy, chôn lấp, xử lý;

Tiến hành bao quả bằng túi lưới và giữ nguyên cho đến khi thu hoạch; Dùng bẫy dính màu vàng để diệt sâu, bọ trưởng thành; bẫy lồng sử dụng hóa chất để dẫn dụ và tiêu diệt các loại ruồi, bướm; Cắt tỉa, tạo tán cho cây thông thoáng, đủ ánh sáng để sinh trưởng, phát triển tốt đồng thời hạn chế sự lây lan, phát triển của bào tử nấm;

Người dân cần bón phân cân đối, đủ về lượng, đúng về chủng loại, đúng lúc; sử dụng các loại thuốc BVTV có nguồn gốc sinh học, hạn chế đến mức tối đa việc sử dụng các loại thuốc có nguồn gốc hóa học để bảo vệ môi trưởng, bảo đảm các yêu cầu theo hàng rào kỹ thuật của các thị trường nhập khẩu...

Giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030, ngành nông nghiệp Phú Thọ đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm đưa cây bưởi phát triển theo hướng tập trung, nâng cao năng suất và chất lượng. Diện tích trồng bưởi của tỉnh Phú Thọ (trước sáp nhập) tăng trưởng từ 2.308ha vào năm 2015 lên 5.593ha vào cuối năm 2023, vượt mục tiêu đề ra cho năm 2025. Phú Thọ đặt mục tiêu mở rộng thị trường xuất khẩu bưởi đến nhiều quốc gia, đồng thời hình thành nhiều vùng sản xuất bưởi tập trung, chuyển dịch rõ rệt từ phương thức sản xuất nhỏ lẻ sang quy mô lớn.

Việc tăng cường giám sát, hướng dẫn kỹ thuật và yêu cầu tuân thủ nghiêm quy trình sản xuất an toàn không chỉ người trồng bưởi phòng, chống sâu bệnh gây hại trước mắt mà còn tạo nền tảng cho phát triển bền vững. Khi chất lượng bưởi được đảm bảo theo các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường quốc tế, cơ hội mở rộng xuất khẩu sẽ gia tăng, giúp nâng cao thu nhập cho người trồng và khẳng định vị thế trái cây đặc sản của địa phương. Đồng thời, những vùng trồng đạt chuẩn, an toàn dịch bệnh sẽ trở thành lợi thế cạnh tranh, giúp Phú Thọ chủ động hơn trong việc đáp ứng các yêu cầu truy xuất nguồn gốc, bảo vệ môi trường.

Hương Lan