Kết nối, hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm vùng đồng bào dân tộc thiểu số

TMO - Nhằm thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, đồng thời cung ứng mặt hàng thiết yếu cho các khu vực này, tỉnh Bắc Kạn đang đẩy mạnh triển khai “Mô hình thương mại hai chiều” tại một số địa phương trên địa bàn. 

Với 7 dân tộc cùng chung sống, Bắc Kạn là tỉnh miền núi còn nhiều khó khăn với hơn 80% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS). Thời gian qua, các địa phương trên địa bàn tỉnh đã chuyển dịch theo hướng đổi mới cơ cấu, cây trồng, vật nuôi, cơ cấu lại mùa vụ đặc biệt sản xuất hàng hoá trở thành lựa chọn hàng đầu của người dân. Bắc Kạn đang đầu tư vào các sản phẩm nông sản theo hướng chế biến sâu, liên kết chuỗi, quy hoạch vùng nguyên liệu phát triển bền vững, từng bước khẳng định chất lượng, thương hiệu, đồng thời tăng cường quảng bá, xúc tiến thương mại, liên kết hợp tác… 

Phát huy thế mạnh về nông nghiệp với nhiều sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu và các sản phẩm đặc trưng, như: cam, quýt, hồng không hạt, nghệ, gừng… Chương trình OCOP tỉnh Bắc Kạn được triển khai thực hiện từ năm 2017, đến nay tỉnh đã có 184 sản phẩm được công nhận là sản phẩm OCOP từ ba sao cấp tỉnh trở lên (trong đó có 01 sản phẩm 5 sao; 18 sản phẩm 4 sao và 165 sản phẩm 3 sao); có trên 90 lượt sản phẩm được công nhận là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu. Trong đó, có rất nhiều sản phẩm OCOP của bà con đồng bào dân tộc thiểu số.

Tuy nhiên, theo đánh giá của UBND tỉnh Bắc Kạn: Việc phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã ở Bắc Kạn nói riêng và một số địa phương nói chung, chưa đáp ứng yêu cầu đặt ra, đang có những tồn tại, bất cập, hạn chế cần được quan tâm, giải quyết như hợp tác xã có quy mô nhỏ, vốn ít, năng lực quản trị hạn chế, liên kết thành viên còn thấp, chưa có uy tín và thương hiệu trên thị trường; việc tiếp cận nguồn vốn tín dụng của các hợp tác xã vẫn còn khó khăn. Đây là một trong những nguyên nhân khiến việc tiêu thụ sản phẩm OCOP nói riêng và nông sản của bà con đồng bào dân tộc thiểu số nói chung còn khó khăn. 

Thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2023, Bắc Kạn là 1 trong 7 tỉnh được Bộ Công Thương hỗ trợ xây dựng “Mô hình thương mại hai chiều” trong năm 2023 thuộc nội dung nhiệm vụ Tiểu dự án 2, Dự án 3 về phát triển sản xuất nông lâm nghiệp bền vững, phát huy tiềm năng thế mạnh của các vùng miền để sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị. Theo đó, Sở Công Thương Bắc Kạn đã tiến hành khảo sát địa điểm thuộc 7 huyện trên địa bàn để lựa chọn hỗ trợ xây dựng 1 mô hình thương mại hai chiều nhằm thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi và cung ứng mặt hàng thiết yếu cho địa phương.

Sở Công Thương tỉnh triển khai mô hình thương mại hai chiều tại xã Quân Hà (Bạch Thông) với trên 100 sản phẩm hàng hóa thiết yếu phục vụ tiêu dùng của người dân và khách du lịch. Ảnh: TT. 

Qua quá trình khảo sát, Sở Công Thương đã lựa chọn hỗ trợ xây dựng mô hình của hộ kinh doanh tại thôn Thôm Mò, xã Quân Hà, huyện Bạch Thông và phối hợp với đơn vị thụ hưởng triển khai các nội dung hỗ trợ. Mục tiêu xây dựng mô hình thương mại hai chiều tại huyện Bạch Thông nhằm hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm của vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (dân tộc Tày, Nùng, Mông, Dao) với các sản phẩm như: Miến dong, dược liệu, bí xanh thơm và các sản phẩm OCOP. Đồng thời, cung ứng các mặt hàng thiết yếu cho địa phương như: Hàng tạp hóa, vật tư nông nghiệp… phục vụ sản xuất và tiêu dùng của đồng bào dân tộc thiểu số, đảm bảo mục tiêu an sinh xã hội.

Mô hình nhằm mở rộng mạng lưới phân phối các mặt hàng thiết yếu, chất lượng cao, đặc sản đến người dân tộc thiểu số và miền núi. Hỗ trợ các đơn vị, doanh nghiệp duy trì và mở rộng mạng lưới phân phối, thị trường tiêu thụ sản phẩm. Trực tiếp giới thiệu quảng bá, bán sản phẩm đến người tiêu dùng vùng sâu vùng xa, vùng đồng bào các dân tộc thiểu số, phục vụ nhu cầu sản xuất và tiêu dùng của nhân dân.

Điểm bán của hộ kinh doanh phải đảm bảo các tiêu chí: Có vị trí giao thông thuận lợi, phục vụ kết nối tiêu thụ sản phẩm OCOP, đặc sản của các địa phương trên địa bàn toàn tỉnh và phục vụ hoạt động sản xuất và tiêu dùng của nhân dân tại địa phương. Đặc biệt, diện tích khu vực trưng bày và bán sản phẩm 100m2, kinh doanh trên 100 sản phẩm bao gồm: Các sản phẩm nông sản, đặc sản địa phương, các sản phẩm OCOP và các mặt hàng thiết yếu cho đời sống nhân dân, vật tư nông nghiệp. Hộ kinh doanh đã được chương trình hỗ trợ các trang thiết bị như biển hiệu, tủ, giá trưng bày tạo điều kiện thuận lợi cho việc trưng bày, kinh doanh sản phẩm.

Trước đó, Sở Công Thương Bắc Kạn đã hỗ trợ huyện Pác Nặm xây dựng 1 điểm mua bán hàng hóa, sản phẩm OCOP, đặc sản vùng miền phục vụ hoạt động sản xuất và tiêu dùng của miền núi, vùng sâu, vùng xa theo Chương trình phát triển thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa và hải đảo giai đoạn 2021-2025. Hiện nay, huyện Pác Nặm cũng đã được phê duyệt Báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư xây dựng “Nhà trưng bày, trao đổi, mua bán sản phẩm OCOP và các sản phẩm nông, lâm nghiệp đặc trưng” tại xã Bộc Bố.

Việc đầu tư xây dựng công trình nhằm tạo cơ sở vật chất, không gian trưng bày, mua bán trao đổi, quảng bá các sản phẩm OCOP, hàng hóa nông, lâm nghiệp trong vùng, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương. Đồng thời, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ sản xuất, kinh doanh có thêm kênh quảng bá sản phẩm, tạo thị trường tiêu thụ ổn định, bền vững, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Công trình hoàn thành không chỉ nhằm tiêu thụ hàng nông sản, sản phẩm OCOP và cung ứng các mặt hàng thiết yếu cho địa phương mà còn góp phần quảng bá sản phẩm đến khách du lịch khi đến với địa phương. Cùng với đó, các doanh nghiệp, HTX, hộ sản xuất, kinh doanh có thêm kênh quảng bá sản phẩm, tạo thị trường tiêu thụ ổn định, bền vững, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Mô hình thương mại hai chiều được triển khai nhằm thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm vùng đồng bào dân tộc thiểu số, cung ứng mặt hàng thiết yếu cho địa phương. 

Theo đánh giá của ngành chức năng, mô hình thương mại hai chiều đã góp phần nâng cao nhận thức của người dân trong việc ứng dụng khoa học - công nghệ trong sản xuất, chế biến, nhiều sản phẩm hàng hóa tốt được kiểm soát về an toàn thực phẩm sẽ được đưa ra thị trường. Đây cũng là một bước để đưa được sản phẩm, hàng hóa vùng miền của đồng bào dân tộc thiểu số vào trong các kênh tiêu thụ trong nước.

Bên cạnh đó, mô hình thương mại hai chiều sẽ tạo cơ hội cho doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh các mặt hàng thiết yếu được tiếp cận với thị trường trên địa bàn, từng bước nhân rộng và xây dựng mạng lưới kênh phân phối, mở rộng thị trường các điểm bán hàng hóa thiết yếu trên địa bàn toàn tỉnh; tạo điều kiện cho người dân được tiếp cận với các sản phẩm phong phú về mẫu mã, chủng loại, đảm bảo chất lượng, có giá cả phù hợp với thu nhập của đồng bào dân tộc thiểu số, đảm bảo mục tiêu an sinh xã hội góp phần thực hiện hiệu quả chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025.

Xây dựng mô hình thương mại hai chiều tại tỉnh Bắc Kạn nhằm hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm của vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi với các sản phẩm như miến dong, dược liệu, bí xanh thơm và các sản phẩm OCOP; đồng thời cung ứng các mặt hàng thiết yếu cho địa phương như hàng tạp hóa, vật tư nông nghiệp... phục vụ sản xuất và tiêu dùng của đồng bào dân tộc thiểu số, đảm bảo mục tiêu an sinh xã hội. 

Lê Trang