Điện Biên: Tập trung đổi mới các mô hình sản xuất nông nghiệp

TMO - Đổi mới mô hình sản xuất nông nghiệp đang trở thành nhiệm vụ trọng tâm của tỉnh Điện Biên trong giai đoạn phát triển mới. Với việc ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, địa phương kỳ vọng nâng tầm nông nghiệp, tạo nền tảng vững chắc cho kinh tế nông thôn.

Với lợi thế về đất đai, khí hậu và nhiều sản phẩm đặc trưng, tỉnh Điện Biên xác định việc chuyển đổi phương thức sản xuất theo hướng hiện đại, bền vững là yêu cầu tất yếu. Trong đó, trọng tâm là ứng dụng khoa học - công nghệ vào canh tác, mở rộng các mô hình sản xuất hữu cơ, liên kết theo chuỗi giá trị, đồng thời chú trọng khâu chế biến và tiêu thụ sản phẩm.

Nhiều mô hình mới đã mang lại hiệu quả rõ rệt, giúp nâng cao năng suất, cải thiện chất lượng, tăng thu nhập cho người nông dân, đồng thời khẳng định thương hiệu nông sản Điện Biên trên thị trường. Cùng với sự hỗ trợ từ các chương trình, dự án và chính sách khuyến khích của Nhà nước, tỉnh cũng đẩy mạnh thu hút doanh nghiệp, hợp tác xã tham gia đầu tư, xây dựng vùng sản xuất tập trung.

Đơn cử, tại xã Na Sang, vài năm gần đây, một số hợp tác xã đã khảo sát, chủ động phối hợp với các hộ dân chuyển đổi nhiều diện tích đất kém hiệu quả sang trồng bí xanh. Để nâng cao giá trị, ứng dụng công nghệ sản xuất mới, các HTX đã ứng dụng công nghệ để triển khai trồng và chăm sóc bí theo hướng nông nghiệp sạch, chất lượng, an toàn.

Toàn bộ luống bí được chăm sóc tỉ mỉ, hạn chế cỏ dại, sâu bệnh hại; thay thế giàn làm từ tre, gỗ bằng giàn lưới cho dây bí leo; áp dụng công nghệ tưới nhỏ giọt của Israel để giữ độ ẩm cho đất, bảo đảm dinh dưỡng cho quả, tiết kiệm chi phí thuê nhân công. Lãnh đạo UBND xã Na Sang chia sẻ: Việc người dân phối hợp với các hợp tác xã, doanh nghiệp để ứng dụng công nghệ vào sản xuất đã mang lại hiệu quả rõ rệt. Chi phí sản xuất giảm, nâng cao năng suất, sản phẩm bảo đảm chất lượng, an toàn.

Mô hình bí xanh được triển khai phù hợp với chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng, hướng tới nền nông nghiệp hàng hóa, bền vững. Thời gian tới, xã tiếp tục khuyến khích, tạo điều kiện để các hộ dân, hợp tác xã nhân rộng mô hình, đồng thời đẩy mạnh liên kết với doanh nghiệp để bảo đảm đầu ra ổn định cho sản phẩm.

Quá trình chăm sóc bí xanh theo hướng sạch, hiệu quả từ mô hình nông nghiệp công nghệ cao tại nhiều địa phương trong tỉnh đang khẳng định hướng đi đúng và là xu thế tất yếu. Bởi vì, các mô hình này không chỉ nâng năng suất, chất lượng nông sản, giảm chi phí đầu tư mà còn thay đổi tư duy sản xuất, đưa nông sản từ nhỏ lẻ sang hàng hóa gắn với thị trường.

Đặc biệt, việc áp dụng kỹ thuật, công nghệ mới giúp nông sản đáp ứng tiêu chuẩn an toàn, thân thiện môi trường, mở rộng cơ hội tham gia các chuỗi cung ứng lớn. Thời gian qua, lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn đã được triển khai đồng bộ nhiều chương trình, giải pháp nhằm đưa công nghệ số vào sản xuất và tiêu thụ sản phẩm.

Mô hình lúa thông minh giảm phát thải mang lại kết quả tích cực cho người dân Điện Biên. (Ảnh: BHT). 

Đặc biệt, trong vụ lúa đông xuân niên vụ 2024 - 2025, lần đầu tiên tỉnh Điện Biên triển khai mô hình sản xuất lúa thông minh, giảm phát thải nhà kính. Đây được đánh giá là một bước tiến quan trọng, vừa nâng cao giá trị nông sản, vừa thích ứng với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường.

Mô hình được Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp các doanh nghiệp nước ngoài thực hiện tại 3 huyện: Điện Biên, Mường Ảng và Tuần Giáo (cũ). Tổng diện tích thực hiện mô hình gần 86ha trên các giống lúa: Đài thơm, séng cù, J02. Sau một vụ triển khai, với sự đồng hành tích cực của cán bộ nông nghiệp và nỗ lực của nông dân, mô hình canh tác lúa thông minh giảm phát thải khí nhà kính đã mang lại kết quả tích cực.

Năng suất lúa Đài thơm đạt khoảng 74,56 tạ/ha (cao hơn 3 tạ/ha so với gieo cấy truyền thống), séng cù đạt trên 51 tạ/ha (cao hơn 5 tạ/ha). Mô hình giúp giảm 172 tín chỉ carbon, góp phần bảo vệ môi trường đồng ruộng. Đồng thời, nông dân có thêm khoản thu nhập từ nguồn thưởng giảm tín chỉ carbon khoảng 880.000 đồng/ha, nâng tổng thu nhập tăng thêm từ 4,8 - 9,3 triệu đồng/ha lúa.

Tham gia mô hình lúa thông minh, người dân được cán bộ kỹ thuật hướng dẫn từ khâu làm đất, chọn giống, gieo sạ đến bón phân, chăm sóc. Nhờ vậy cây lúa sinh trưởng tốt, ít sâu bệnh, năng suất cao hơn mà chi phí đầu vào giảm. Đặc biệt, việc được nhận thêm thu nhập từ tín chỉ carbon là điều hoàn toàn mới, giúp bà con có thêm động lực gắn bó với mô hình.

Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết, thời gian qua, ngành đang tập trung nhiều nhiệm vụ trọng tâm, trong đó ưu tiên ứng dụng công nghệ số để quản lý môi trường, hiện đại hóa sản xuất và hỗ trợ xây dựng nông thôn mới.

Công nghệ số không chỉ nâng cao năng suất, giảm chi phí mà còn góp phần thay đổi tư duy sản xuất, mở rộng kênh tiêu thụ, giúp nông dân tiếp cận với phương thức kinh doanh hiện đại. Việc nâng cao nhận thức và trang bị kỹ năng số cho cán bộ, công chức, viên chức được coi là nền tảng quan trọng.

Từ năm 2024 đến nay, đã có hàng trăm lượt học viên tham gia các khóa bồi dưỡng về công nghệ thông tin, an toàn dữ liệu, kỹ năng sử dụng phần mềm quản lý. Từ đó hình thành đội ngũ cán bộ đủ năng lực đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số trong nông nghiệp, nông thôn. Hiện nay, ngành Nông nghiệp tăng cường hợp tác với doanh nghiệp công nghệ và các đơn vị viễn thông để phát triển hạ tầng số, mở rộng ứng dụng vào thực tế, từ đó góp phần đổi mới ngành nông nghiệp theo hướng công nghệ cao, hiện đại. Đáp ứng những tiêu chuẩn ngày càng cao của người tiêu dùng cũng như thị trường trong và ngoài nước.

Thanh Thuỷ