Bảo hộ chỉ dẫn địa lý giúp nâng tầm thương hiệu nông sản

TMO - Tỉnh Lạng Sơn xác định việc bảo hộ chỉ dẫn địa lý là chìa khóa để phát triển thương hiệu nông sản, nâng cao thu nhập cho người dân và mở rộng thị trường tiêu thụ. Nhiều sản phẩm đặc sản của tỉnh đang từng bước được khẳng định vị thế nhờ chiến lược phát triển bài bản.

Từ cam, na đến hoa hồi…nhiều nông sản đặc trưng của tỉnh Lạng Sơn đang được bảo hộ chỉ dẫn địa lý, khẳng định uy tín và giá trị trên thị trường. Đây là hướng đi chiến lược giúp tỉnh nâng tầm thương hiệu, phát triển nông nghiệp gắn với kinh tế và hội nhập trên thị trường quốc tế.

Việc chú trọng bảo hộ chỉ dẫn địa lý như một giải pháp quan trọng  nhằm khẳng định vị thế và nâng cao giá trị cho nông sản đặc trưng. Thông qua việc đăng ký, quản lý và quảng bá chỉ dẫn địa lý, các sản phẩm nông sản địa phương đã và đang tạo dựng được uy tín vững chắc trên thị trường. Điều này không chỉ góp phần bảo vệ thương hiệu, mà còn thúc đẩy phát triển nông nghiệp hàng hóa, gắn sản xuất với tiêu thụ ổn định, giúp người dân địa phương nâng cao thu nhập và từng bước đưa nông sản Lạng Sơn vươn tầm khu vực.

Theo lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ Lạng Sơn cho biết, năm 2020, UBND tỉnh đã phê duyệt đề án thực hiện chiến lược sở hữu trí tuệ đến năm 2030. Triển khai đề án, sở đã đề xuất UBND tỉnh đưa các nông sản, đặc sản của tỉnh vào chương trình phát triển tài sản trí tuệ, lựa chọn những nông sản tiêu biểu đăng ký và bảo hộ chỉ dẫn địa lý

Đồng thời thường xuyên tuyên truyền nâng cao nhận thức trong các tầng lớp nhân dân về bảo hộ chỉ dẫn địa lý cũng như khai thác tài sản trí tuệ…Toàn tỉnh hiện có 6 sản phẩm được bảo hộ bảo hộ chỉ dẫn địa lý  gồm: hoa hồi, na, thạch đen, mác mật, hồng không hạt Bảo Lâm, mật ong hoa ngũ gia bì Vân Thủy.

Giai đoạn 2021-2025, 3 chỉ dẫn địa lý đã và đang được sửa đổi, mở rộng phạm vi bảo hộ (hoa hồi, hồng không hạt, mật ong hoa ngũ gia bì). Từ khi được bảo hộ chỉ dẫn địa lý, các sản phẩm nông sản, đặc sản của tỉnh có giá bán tăng, thị trường mở rộng; chỉ dẫn địa lý không chỉ bảo vệ thương hiệu nông sản mà còn định hướng người sản xuất thực hành nông nghiệp tốt, chú trọng đến các phương pháp canh tác thuận tự nhiên. Đơn cử như với cây hồi, toàn tỉnh hiện có hơn 43.000 ha hồi.

Năm 2007 hoa hồi được bảo hộ chỉ dẫn địa lý sau đó tiếp tục được bảo hộ tại châu Âu và một số quốc gia khác. Trước đây, hồi chủ yếu được bán thô sang thị trường Trung Quốc với giá thấp, đầu ra không ổn định. Từ khi được bảo hộ chỉ dẫn địa lý, giá trị của hoa hồi tăng từ 20 – 30%, thị trường mở rộng sang Nhật Bản, Ấn Độ và các nước châu Âu.

Không chỉ được sử dụng làm gia vị, hồi đã được nghiên cứu, chế biến sâu để sản xuất tinh dầu, mỹ phẩm, dược phẩm. Các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh đã đầu tư xây dựng vùng nguyên liệu và hình thành chuỗi sản xuất khép kín từ trồng trọt, chế biến đến xuất khẩu. Hiện toàn tỉnh đang duy trì hơn 700 ha hồi hữu cơ.

Từ năm 2020 đến nay, giá hồi tươi dao động từ 30.000 đến 50.000 đồng/kg, giá hồi khô từ 100.000 đến 150.000 đồng/kg, mang lại giá trị ước đạt khoảng 1.700 tỷ đồng/năm. Không chỉ hoa hồi, quả na cũng được xây dựng thương hiệu, trở thành sản phẩm chủ lực của tỉnh.

Na là loại quả chín rất nhanh nên trước đây mỗi khi vào vụ thu hoạch là người dân lo lắng tìm đầu ra. Từ khi được bảo hộ nhãn hiệu chứng nhận, gần đây là CDĐL người dân chú trọng hơn đến quy trình canh tác, thực hành nông nghiệp tốt theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, đồng thời nghiên cứu kỹ thuật kéo dài thời gian thu hoạch, tăng trọng lượng, cải thiện mẫu mã.

Chỉ dẫn địa lý giúp trái na của Lạng Sơn có giá bán cao hơn, mang lại nguồn thu ổn định cho người nông dân. (Ảnh: VS). 

Nhờ đó, đầu ra cho sản phẩm ngày càng ổn định, tiểu thương đến tận vườn thu mua. Cùng với việc đầu tư bao bì, nhãn mác, quả na giờ đây không chỉ có mặt ở chợ quê mà trở thành loại quả hút khách tại các siêu thị, mang về cho nông dân nguồn thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm; tổng giá trị ước đạt khoảng 1.500 tỷ đồng/năm. Lãnh đạo UBND xã Chi Lăng cho biết: Toàn xã Chi Lăng hiện có hơn 1.400ha na, trong đó, 500 ha canh tác theo tiêu chuẩn VietGAP, 50ha canh tác theo tiêu chuẩn Global GAP; sản lượng khoảng 13.000 tấn/năm.

Việc xác lập chỉ dẫn địa lý với sản phẩm na Lạng Sơn có ý nghĩa rất quan trọng trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người tiêu dùng cũng như người sản xuất; khuyến khích người dân mở rộng diện tích canh tác theo hướng thực hành nông nghiệp tốt.   Bên cạnh đó, những nông sản, đặc sản khác như thạch đen, mật ong ngũ gia bì Vân Thủy, hay mác mật, hồng Bảo Lâm cũng ngày càng được người tiêu dùng ưa chuộng.

Từ nguyên liệu thô, thạch đen được sơ chế, chế biến thành nhiều dạng tiện sử dụng, sản phẩm ăn liền có thời gian bảo quản lâu, dễ dàng vận chuyển. Quả mác mật được sấy khô, chế biến thành dạng sấy dẻo, có nhãn mác, tem truy xuất tham gia các hội chợ trong, ngoài tỉnh thu hút sự quan tâm của người tiêu dùng.

Hiện Sở Khoa học và Công nghệ Lạng Sơn đang tiếp tục rà soát, đề xuất bảo hộ thêm các sản phẩm tiềm năng, đồng thời đẩy mạnh xúc tiến thương mại, tìm kiếm thị trường tiêu thụ mới cho nông sản của tỉnh.

Để phát triển ngành nông nghiệp theo hướng hiện đại, bền vững, tỉnh Lạng Sơn ban hành Kế hoạch số 176/KH-UBND thực hiện chương trình hành động số 84-CTR/TU ngày 09/5/2023 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đản khoá XIII về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Kế hoạch nhấn mạnh mục tiêu đến hết 2025,  đó là tốc độ tăng trưởng GRDP ngành nông nghiệp phấn đấu đạt bình quân khoảng 3%/năm; tỷ trọng ngành nông lâm nghiệp chiếm 16 - 17% trong cơ cấu kinh tế của tỉnh. Tăng năng suất lao động nông nghiệp bình quân 6,0%/năm. Tỷ lệ giá trị sản phẩm nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đạt khoảng trên 8,0%. Đến năm 2030 tỷ lệ giá trị sản phẩm nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đạt trên 15%...

Thúc đẩy ứng dụng công nghệ và bảo hộ chỉ dẫn địa lý tại Lạng Sơn đã mở ra cơ sở pháp lý và thực tiễn để nâng tầm thương hiệu nông sản địa phương, hướng tới thị trường trong nước và quốc tế.

Song để đạt được hiệu quả toàn diện, Lạng Sơn cần tiếp tục củng cố khâu quản lý chất lượng, phát triển vùng nguyên liệu, ứng dụng khoa học – công nghệ, đồng thời đẩy mạnh quảng bá và kết nối tiêu thụ. Từ đó, giúp người dân miền núi vươn lên phát triển bền vững trong bối cảnh kinh tế thị trường.

Hoàng Đăng