TMO - Qua thực tế sản xuất, mô hình canh tác lúa chất lượng cao, giảm phát thải mang lại lợi nhuận cho người nông dân trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long.

Trong vụ Hè Thu năm 2025, mô hình triển khai tại HTX Phước Hảo với diện tích 50ha với sự tham gia của 34 hộ thành viên. Nông dân tham gia mô hình được hỗ trợ 50% chi phí giống, phân bón hữu cơ vi sinh, thuốc bảo vệ thực vật, chi phí gieo sạ, thu gom rạ ra khỏi đồng ruộng. Đồng thời, nông dân còn được tập huấn toàn bộ quy trình sản xuất theo mô hình giảm chi phí sản xuất, tăng hiệu quả kinh tế, tạo sản phẩm gạo phục vụ xuất khẩu và nâng cao tính cạnh tranh trên thị trường. Từ đó xây dựng và phát triển bền vững vùng nguyên liệu liên kết sản xuất tiêu thụ lúa giữa nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp xuất khẩu.

Kết quả sau thu hoạch lúa của mô hình, chi phí sản xuất giảm đáng kể; trong đó, giảm từ 40 - 50% lượng giống gieo sạ, giảm 20 - 30% chi phí phân bón hóa học và giảm số lần phun thuốc bảo vệ thực vật ít nhất 2 lần/vụ. Năng suất bình quân trong mô hình đạt 6,8 tấn/ha (tăng 6 - 7%), lợi nhuận tăng thêm hơn 6 triệu đồng/ha so với ngoài mô hình. Đặc biệt, mô hình giảm lượng khí phát thải từ 20 - 30% so với cách canh tác truyền thống.

Thực hiện Đề án "Phát triển bền vững một triệu hecta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030", vụ lúa Hè Thu 2025, tỉnh Vĩnh Long có 30 hợp tác xã tham gia Đề án trên tổng diện tích hơn 4.100 ha. Tỉnh Vĩnh Long đặt mục tiêu đến năm 2030 có 50.736 ha trồng lúa chất lượng cao, phát thải thấp.

(Ảnh minh họa).

Thành công của mô hình trên là điều kiện thuận lợi để tỉnh Vĩnh Long nhân rộng, chuyển đổi sản xuất theo hướng bền vững, hiện đại, bảo vệ môi trường. Để khuyến khích nông dân trên địa bàn tỉnh nhân rộng mô hình, Trung tâm Khuyến nông tỉnh sẽ hỗ trợ quy trình kỹ thuật sản xuất, phối hợp với các đơn vị liên quan tăng cường kết nối chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu thụ để tạo đầu ra ổn định và gia tăng giá trị cho ngành hàng lúa gạo địa phương.

Việc xây dựng các mô hình, áp dụng giải pháp kỹ thuật, công nghệ, cơ giới; hỗ trợ nông dân và các hợp tác xã liên kết sản xuất với doanh nghiệp theo chuỗi giá trị nông sản nhằm góp phần giảm chi phí, tăng thu nhập cho nông dân, xử lý rơm rạ hiệu quả, giảm phát thải, thực hiện tiêu chí của đề án để minh chứng tính khả thi trên diện rộng khi triển khai đề án và nhân rộng cho các địa phương khác.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Vĩnh Long, để thực hiện hiệu quả Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao trong thời gian tới, cần có chính sách tín dụng ưu đãi cho mô hình canh tác bền vững; tăng cường chuyển giao kỹ thuật sản xuất ít phát thải cho nông dân và hợp tác xã; xây dựng mô hình liên kết tiêu biểu giữa nông dân, doanh nghiệp, nhà khoa học và hợp tác xã để nhân rộng; đầu tư hệ thống giám sát, đánh giá phát thải và cơ chế chứng nhận sản phẩm nhằm nâng cao giá trị xuất khẩu.

Ngoài ra, các chuyên gia, nhà khoa học cũng khuyến nghị tỉnh cần chỉ đạo phát triển kinh tế tập thể để huy động sức mạnh tổng hợp đại diện nông dân, gắn với xây dựng mô hình liên kết sản xuất nông sản theo hướng hiện đại, hiệu quả và bền vững; tăng cường tập huấn cho đội ngũ khuyến nông, cán bộ hợp tác xã, tổ hợp tác về quy trình canh tác lúa chất lượng cao theo khuyến cáo ngành chuyên môn.../.

Lê Thủy