Trạm Thản bứt phá nhờ chuyển đổi cơ cấu cây trồng

TMO - Việc mạnh dạn thay đổi cơ cấu cây trồng đang giúp xã Trạm Thản (tỉnh Phú Thọ) ghi dấu ấn tích cực trong phát triển nông nghiệp hiện đại. Các mô hình trồng trọt thích ứng thị trường, ứng dụng kỹ thuật mới đã mang lại thu nhập ổn định, tạo đột phá để địa phương tiếp tục phát triển bền vững.

Thay vì duy trì các loại cây trồng truyền thống có hiệu quả thấp, người dân  Trạm Thản được hướng dẫn lựa chọn các giống cây phù hợp thổ nhưỡng, có nhu cầu thị trường ổn định như cây ăn quả, rau an toàn, hoa màu ngắn ngày. Chính quyền xã đẩy mạnh liên kết với doanh nghiệp để xây dựng chuỗi tiêu thụ bền vững, giảm rủi ro đầu ra và tạo sự yên tâm cho nông hộ.

Đồng thời, các mô hình canh tác tiên tiến cũng được người dân tích cực triển khai. Nhờ sự đồng hành giữa ngành nông nghiệp và người dân, diện tích chuyển đổi ngày càng mở rộng, năng suất tăng rõ rệt, qua đó nâng thu nhập bình quân cho các hộ và cải thiện diện mạo kinh tế nông thôn.

Đáng chú ý, Trạm Thản có phần lớn diện tích đất đồi gò, đây là lợi thế để phát triển nông nghiệp hàng hóa. Nhận thức rõ tiềm năng này, địa phương đã vận động người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, mùa vụ theo hướng hiệu quả và phù hợp với điều kiện tự nhiên. Chính quyền xã phối hợp với cơ quan chuyên môn tổ chức các lớp tập huấn, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật, hướng dẫn nông dân ứng dụng công nghệ mới trong trồng trọt, chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản.

Nếu như trước đây, sản xuất nông nghiệp của xã chủ yếu phụ thuộc vào các loại cây truyền thống như lúa, ngô, sắn, thì nay đã có sự chuyển biến rõ rệt. Nhiều hộ mạnh dạn đầu tư vào các loại cây trồng có giá trị cao hơn như: Chuối tiêu hồng, bưởi da xanh, rau màu vụ Đông và đặc biệt là cây dứa mật - loại cây đang được địa phương triển khai trồng thí điểm. Theo lãnh đạo UBND xã, gần đây cây dứa mật được đưa vào trồng thí điểm trên diện tích 10ha tại địa phương.

Giống dứa này có ưu điểm dễ trồng, chịu hạn tốt, ít sâu bệnh, phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng của địa phương, đồng thời cho năng suất cao, quả ngọt thơm, được thị trường ưa chuộng. Theo chia sẻ của người dân ở khu 6 Trung Giáp - là một trong những hộ tiên phong tham gia mô hình này cho biết, trước đây, trên diện tích đất đồi, họ trồng keo, bạch đàn hiệu quả mang lại không cao.

 Gia đình đã tìm hiểu ở các địa phương trồng dứa mật thấy giống dứa mật trên đất đồi dốc, cây phát triển tốt, năng suất cao, chất lượng quả thơm ngon, cho hiệu quả kinh tế ổn định nên gia đình bắt đầu đưa cây dứa mật về trồng trên diện tích 2ha với 5 vạn cây giống. Hiện cây dứa phát triển tốt; dứa mật có trọng lượng khoảng 2kg/quả, vỏ mỏng, lõi nhỏ, mọng nước, hương vị thơm ngon, phù hợp để pha chế các loại thức uống giải khát nên được nhiều cơ sở kinh doanh đồ uống ưa chuộng.

Cây dứa mật phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng của xã Trạm Thản, mang lại hiệu quả kinh tế cao. (Ảnh minh hoạ: HH). 

Về giá trị, nếu như các giống dứa khác có giá 3 - 4 nghìn đồng/kg thì giống dứa mật có giá khoảng 10 nghìn đồng/kg. Thông thường, một lứa dứa mật sẽ cho thu trong 3 - 4 năm, tùy mức độ chăm sóc, chất đất, độ bền của cây... Khoảng thời gian từ khi dứa mật ra hoa đến khi thu hoạch là 4 tháng. Thành công bước đầu của mô hình đã mở ra hướng đi mới cho vùng đồi gò vốn kém hiệu quả trong sản xuất truyền thống.

Xã tiếp tục mở rộng diện tích trồng dứa mật lên 100ha, đồng thời khuyến khích người dân chuyển đổi từ vườn tạp, đất vườn đồi kém hiệu quả sang trồng dứa nhằm tăng thu nhập, góp phần phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương. Song song với trồng trọt, xã Trạm Thản cũng chú trọng phát triển ngành nghề sản xuất cây giống.

Xã khuyến khích các hộ dân xây dựng hệ thống nhà lưới ứng dụng công nghệ cao để sản xuất cây giống. Đồng thời tăng cường quản lý, xử lý nghiêm việc sản xuất, kinh doanh giống cây trồng không rõ nguồn gốc. Xã cũng tạo điều kiện thuận lợi để các hộ sản xuất thành lập các tổ hợp tác sản xuất, kinh doanh trở thành địa chỉ tin cậy cho các thành viên giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm, kỹ thuật, góp phần xây dựng thương hiệu cây giống chất lượng, đảm bảo cạnh tranh lành mạnh trên thị trường.

Đặc biệt, việc ban hành Nghị quyết chuyên đề của Đảng ủy xã về phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản giai đoạn 2025 - 2030 đã tạo bước đột phá trong khai thác tiềm năng đất đai, cải tạo đất kém hiệu quả, giúp Trạm Thản từng bước hình thành nền sản xuất nông nghiệp bền vững, hiện đại. Đồng thời đẩy mạnh tái cơ cấu kinh tế nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới nâng cao tại địa phương.

Trong đó, xã tập trung phát triển các sản phẩm có tiềm năng, lợi thế, sức cạnh tranh, giá trị gia tăng cao, thân thiện với môi trường; duy trì, nâng cao chất lượng sản phẩm và phát triển thương hiệu sản phẩm OCOP; xây dựng và phát triển thương hiệu nông sản; đồng thời thúc đẩy liên kết, hợp tác sản xuất theo chuỗi; phát triển chăn nuôi theo hướng gia trại, trang trại tập trung…Thực tiễn tại Trạm Thản cho thấy, chuyển đổi cơ cấu cây trồng không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế trước mắt mà còn mở ra triển vọng phát triển lâu dài cho địa phương.

Khi nông dân mạnh dạn thay đổi tập quán canh tác, ứng dụng giống mới và kỹ thuật tiên tiến, giá trị sản xuất được nâng lên, đời sống cải thiện và nguồn lực lao động được sử dụng hiệu quả hơn. Việc hình thành các vùng sản xuất chuyên canh, gắn với liên kết sản xuất – tiêu thụ, sẽ giúp Trạm Thản giảm thiểu tình trạng phụ thuộc vào thương lái, hướng tới nền nông nghiệp ổn định và bền vững.

Bên cạnh đó, chuyển đổi hợp lý còn góp phần bảo vệ đất đai, sử dụng nước tiết kiệm và giảm áp lực môi trường, phù hợp định hướng phát triển xanh của ngành nông nghiệp hiện nay. Với những kết quả tích cực đã đạt được, Trạm Thản đang từng bước khẳng định vị thế của một địa phương năng động, biết tận dụng điều kiện tự nhiên để nâng giá trị nông sản và cải thiện chất lượng sống cho người dân. Đây sẽ là nền tảng quan trọng để địa phương tiếp tục bứt phá trong những giai đoạn tiếp theo.

Lê Hùng