Sơn La chủ động phương án xúc tiến tiêu thụ nông sản

TMO - Chuẩn bị cho vụ thu hoạch cây ăn quả năm 2025, tỉnh Sơn La chủ động kế hoạch xúc tiến, tiêu thụ nông sản, mở rộng liên kết, hợp tác; đưa nông sản Sơn La tiếp cận với nhiều thị trường trong nước và quốc tế.

Là vùng chuyên canh nông sản, Sơn La có diện tích cây ăn quả lớn thứ 2 cả nước và đứng đầu phía Bắc. Toàn tỉnh hiện có 560 nhà máy, cơ sở chế biến nông sản; có 258 chuỗi cung ứng nông sản, thủy sản an toàn; duy trì 214 mã số vùng trồng; có 101 cơ sở áp dụng quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt VietGAP; có 28 sản phẩm nông sản được Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ cấp văn bằng bảo hộ; có 154 sản phẩm OCOP. Ngoài ra, có trên 2.700 cơ sở sấy long nhãn, nông sản.

Theo Sở Công Thương tỉnh, năm 2025 Sơn La đặt mục tiêu giá trị xuất khẩu khoảng 30.900 tấn trái cây, các sản phẩm chủ lực được xác định, gồm: Xoài, nhãn, chanh leo và chuối, mỗi loại trái cây được định hướng chiến lược và thị trường riêng biệt.

Trong đó, sản phẩm xoài tham gia xuất khẩu dự kiến đạt 16.400 tấn (gồm 7.600 tấn quả tươi; 3.100 tấn xoài quả tươi đưa vào sơ chế, chế biến xuất khẩu tại các nhà máy ngoài tỉnh; 5.700 tấn sản phẩm xoài IQF, nước ép xoài cô đặc... tại Nhà máy chế biến hoa quả của công ty CP thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao) với tổng giá trị tham gia xuất khẩu đạt 9,7 triệu USD. Thị trường dự kiến xuất khẩu: sản phẩm xoài tươi chủ yếu là thị trường Trung Quốc; sản phẩm xoài qua chế biến xuất sang các thị trường Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Nga, Mông Cổ...

Sản phẩm nhãn tham gia xuất khẩu dự kiến đạt 4.100 tấn sản phẩm (gồm 300 tấn nhãn quả tươi, 3.800 tấn long nhãn) với tổng giá trị tham gia xuất khẩu đạt 20,6 triệu USD; thị trường dự kiến xuất khẩu chính gồm: Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc... Sản phẩm chanh leo tham gia xuất khẩu dự kiến đạt 2.350 tấn với giá trị tham gia xuất khẩu đạt 2,44 triệu USD; thị trường dự kiến xuất khẩu gồm: Trung Quốc, các nước EU (Pháp, Thụy Sỹ...).

Ngoài ra, sản phẩm chuối tham gia xuất khẩu dự kiến đạt 8.000 tấn (gồm 5.000 tấn chuối tươi, 3.000 tấn chuối IQF... tại Nhà máy chế biến hoa quả của công ty CP thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao) với tổng giá trị tham gia xuất khẩu đạt 1,8 triệu USD; thị trường dự kiến xuất khẩu: Trung Quốc, Nga.. 

Các địa phương trên địa bàn tỉnh chuẩn bị phương án để xúc tiến tiêu thụ các sản phẩm chủ lực như xoài, nhãn... 

Thời điểm này, một số loại cây ăn quả trên địa bàn huyện Sông Mã đã chuẩn bị cho thu hoạch. Huyện Sông Mã tăng cường quảng bá, đẩy mạnh các hoạt động kết nối, hỗ trợ tiêu thụ và xuất khẩu sản phẩm. Dự kiến, sản lượng quả tươi trên địa bàn huyện ước gần 90.000 tấn.

Huyện chỉ đạo cơ quan chuyên môn, các xã, thị trấn, HTX tăng cường quản lý các mã số vùng trồng được cấp; tiếp tục rà soát, bổ sung cấp mã vùng trồng mới; quản lý chặt quy trình sản xuất nông nghiệp an toàn. Đồng thời, quản lý quy trình kỹ thuật chăm sóc sau thu hoạch các loại cây ăn quả; phối hợp với các sở, ngành tập huấn, đào tạo nâng cao năng lực kỹ thuật chăm sóc, bón phân các loại cây trồng cho các HTX và nhân dân.

Huyện Sông Mã đã được cấp 48 mã số vùng trồng nhãn xuất khẩu, tổng diện tích 481 ha, sản lượng 4.817 tấn; trong đó, 12 mã vùng trồng xuất khẩu sang thị trường Mỹ; 23 mã vùng trồng xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc; 13 mã vùng trồng xuất khẩu sang thị trường Úc, New Zealand. Có 52/74 HTX, công ty sản xuất quả an toàn theo quy trình VietGap, với 982 ha, trong đó: Nhãn 856 ha, sản lượng 8.562 tấn; xoài 69 ha, sản lượng trên 828 tấn; bưởi 15 ha, sản lượng 120 tấn; cam 41,2 ha, sản lượng 240 tấn; nho Hạ Đen 1 ha, sản lượng 8 tấn.

Phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện Sông Mã tham mưu cho UBND huyện chỉ đạo cơ quan chuyên môn, UBND các xã, thị trấn làm việc với các HTX, các doanh nghiệp thu gom đầu mối, tiếp tục duy trì các bạn hàng truyền thống; tăng cường giới thiệu quảng bá các sản phẩm với bạn hàng trên cả nước. Phối hợp với các sở, ngành xúc tiến hàng nông sản đặc trưng của huyện trên nền tảng các mạng xã hội như TikTok, Facebook; tham gia các tuần lễ các sản phẩm nông sản và hàng hoá đặc trưng của tỉnh; gửi sản phẩm tham gia gian hàng trên các sàn thương mại điện tử, như Lazada, Shopee, Postmart... 

Huyện Yên Châu có 12.150 ha cây ăn quả các loại, sản lượng trên 104.000 tấn quả. Toàn huyện có gần 1000ha cây ăn quả được chứng nhận sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP. Phục vụ xuất khẩu, toàn huyện được cấp 36 mã số vùng trồng, diện tích trên 670 ha, 1 cơ sở đóng gói phục vụ xuất khẩu nông sản và 3 vùng chuyên canh cây ăn quả ứng dụng công nghệ cao.

Năm 2025, huyện đặt mục tiêu xuất khẩu 9.380 tấn quả, với giá trị ước tính 4,9 triệu USD, tăng 24,88% so với năm 2024. Các sản phẩm xuất khẩu chủ lực của huyện gồm: xoài, nhãn, chuối tươi, long nhãn. Trong đó, xoài là mặt hàng cây ăn quả chủ lực của huyện Yên Châu, dự kiến năm 2025 sản lượng đạt 5.000 tấn, chiếm 53,3% tổng sản lượng trái cây tươi xuất khẩu của toàn huyện. Ngay từ đầu năm huyện xây dựng vùng trồng đạt tiêu chuẩn xuất khẩu, tổ chức các lớp tập huấn trồng, chăm sóc cây ăn quả theo tiêu chuẩn nhập khẩu; hỗ trợ túi bao trái, tem nhãn truy xuất nguồn gốc cho nông dân, HTX. 

Còn tại huyện Mai Sơn với 11.500 ha cây ăn quả, sản lượng ước đạt 86.500 tấn. Kế hoạch năm 2025, huyện đặt mục tiêu xuất khẩu 5.628 tấn xoài, nhãn, chanh leo, thanh long sang các thị trường Trung Quốc, Hàn Quốc, Úc… giá trị ước đạt 2,92 triệu USD. Huyện chú trọng hướng dẫn bà con đầu tư công nghệ sơ chế, chế biến, khuyến khích áp dụng những tiến bộ khoa học mới nhất để nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.

Các hoạt động xúc tiến thương mại đẩy mạnh, cùng với việc cung cấp thông tin và hỗ trợ để các đơn vị xuất khẩu tiếp cận các chính sách ưu đãi từ Nhà nước. Chỉ đạo các đơn vị chuyên môn sát sao với nông dân và các HTX, thực hiện nghiêm quy trình VietGAP. Đến nay, toàn huyện có hơn 1.200 ha cây ăn quả được cấp mã số vùng trồng xuất khẩu, 5 cơ sở đóng gói đạt chuẩn và 1.550 ha được chứng nhận VietGAP. 

Nông sản của tỉnh được giới thiệu và xúc tiến tiêu thụ tại festival trái cây (Ảnh: QQ).  

Theo kế hoạch xúc tiến tiêu thụ nông sản năm 2025, tỉnh Sơn La sẽ tổ chức những tuần hàng nông sản sạch của tỉnh Sơn La tại thành phố Hà Nội và thành phố Hải Phòng; phối hợp với Cục xúc tiến thương mại, hỗ trợ doanh nghiệp, HTX của Sơn La tham gia chương trình Hội chợ xúc tiến thương mại tại tỉnh Lào Cai, tiếp cận bạn hàng của nước ngoài, đưa nông sản Sơn La đến được nhiều hơn với các bạn bè quốc tế...

UBND tỉnh giao Sở Công Thương tổ chức chương trình tập huấn kiến thức, tuyên truyền phổ biến các quy định về hội nhập kinh tế quốc tế, xuất khẩu hàng hóa, xây dựng thương hiệu và ứng dụng thương mại điện tử, chuyển đổi số trong hoạt động xúc tiến thương mại. Tổ chức, tham gia các hoạt động kết nối giao thương, liên kết vùng trong và ngoài nước, hỗ trợ phát triển thương mại điện tử (không bao gồm việc tham gia gian hàng tại các hội chợ thương mại trong nước); Rà soát danh sách các sản phẩm, cơ sở sản xuất, kinh doanh ưu tiên lựa chọn tham gia các chương trình xúc tiến thương mại, phát triển thương mại điện tử của tỉnh Sơn La năm 2025.

Sở Nông nghiệp và Môi trường hướng dẫn doanh nghiệp và HTX trên địa bàn tỉnh áp dụng quy trình sản xuất nông nghiệp tốt, liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị gắn với tiêu chuẩn chất lượng, an toàn thực phẩm và mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói theo yêu cầu của thị trường trong nước và xuất khẩu; Đẩy mạnh xây dựng, phát triển các vùng sản xuất trái cây ứng dụng công nghệ cao, chuỗi cung ứng nông sản an toàn… trên địa bàn tỉnh; Nghiên cứu, tham mưu với UBND tỉnh việc hỗ trợ doanh nghiệp, HTX trên địa bàn tỉnh đạt các chứng nhận quốc tế (GlobalGAP, PGS…) góp phần thúc đẩy hoạt động xuất khẩu sản phẩm của tỉnh.

Trung tâm Xúc tiến đầu tư, thương mại và du lịch tỉnh tổ chức  các chương trình: Tuần hàng, tuần lễ, hội chợ thương mại quảng bá, giới thiệu các sản phẩm hàng hóa của tỉnh Sơn La; hỗ trợ các doanh nghiệp, HTX của tỉnh tham gia các gian hàng trưng bày, giới thiệu các sản phẩm của tỉnh tại các chương trình xúc tiến thương mại, hội chợ triển lãm thương mại.  Phối hợp với Sở Công Thương, UBND các huyện, thị xã, thành phố tổ chức các chương trình xúc tiến thương mại, quảng bá, giới thiệu sản phẩm cho các doanh nghiệp, HTX.

Các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu hàng hóa  chủ động  nắm bắt thông tin thị trường để xây dựng Kế hoạch sản xuất, tiêu thụ và xuất khẩu sản phẩm của đơn vị, nhất là các sản phẩm nông sản; tăng cường hợp tác, liên kết trong sản xuất, chế biến… nhằm nâng cao năng lực cung ứng sản phẩm đạt tiêu chuẩn, chất lượng phục vụ xuất khẩu.  

Nghiên cứu, áp dụng khoa học kỹ thuật, quy trình sản xuất đảm bảo tiêu chuẩn tiêu thụ, xuất khẩu; đề xuất cơ quan có thẩm quyền hỗ trợ chuyển giao công nghệ sản xuất ứng dụng công nghệ cao, công nghệ tiên tiến, công nghệ hữu cơ trong sản xuất, chế biến, nhất là các sản phẩm trái cây; lựa chọn nhân giống, sản xuất giống mới có năng suất, chất lượng tốt, chống chịu với sâu bệnh phù hợp với điều kiện tự nhiên của tỉnh đối với cây trồng, vật nuôi…/.

Lê Trang