Sâu bệnh lây lan mạnh trên lúa vụ Hè Thu 

TMO - Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường các địa phương tại khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ tăng cường chăm sóc và phòng chống sinh vật gây hại trên lúa vụ Hè Thu.  

Theo báo cáo của các địa phương, diện tích gieo cấy lúa vụ Hè Thu năm 2025 tại các tỉnh Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ đạt 1.073 triệu ha. Hiện lúa Hè Thu chủ yếu ở giai đoạn đòng, trổ bông-chín sáp, trà lúa chính vụ giai đoạn phát triển đòng...Kết quả điều tra của Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật các tỉnh, Trung tâm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật phía Bắc và khu IV những ngày gần đây cho thấy tình hình sâu bệnh gây hại trên lúa gia tăng.

Trong đó, sâu non sâu cuốn lá nhỏ lứa năm vẫn đang tiếp tục nở rộ mật độ phổ biến 20-50 con/m2, nơi cao 50-100 con/m2, cục bộ có nơi 200-400 con/m2, cá biệt 600 con/m2. Bên cạnh đó, rầy nâu-rầy lưng trắng mật độ phổ biến 100-200 con/m2, nơi cao 800-1.000 con/m2, cục bộ có nơi 1.500 con/m2. Ngoài ra, sâu đục thân hai chấm trưởng thành bắt đầu vũ hóa rải rác, nơi cao đã xuất hiện ổ trứng với mật độ 0,3–0,5 ổ/m2.

Trước tình hình trên để bảo vệ diện tích lúa, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đề nghị Sở Nông nghiệp và Môi trường các địa phương tại khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ chỉ đạo các phòng, đơn vị chuyên môn phân công cán bộ kỹ thuật bám sát đồng ruộng để theo dõi tình hình sinh trưởng phát triển của cây lúa, kịp thời khuyến cáo biện pháp chăm sóc phù hợp. Tổ chức điều tra, giám sát và dự tính, dự báo chính xác thời điểm phát sinh, gây hại của các sinh vật gây hại chính để chủ động hướng dẫn, chỉ đạo phòng, chống hiệu quả. 

Phối hợp chính quyền địa phương hướng dẫn nông dân tăng cường kiểm tra đồng ruộng, phát hiện và phòng chống kịp thời một số sinh vật gây hại chính trên lúa. Cụ thể, đối với sâu cuốn lá nhỏ, các địa phương tăng cường điều tra, giám sát, tập trung phòng trừ lứa năm trên diện tích có mật độ cao; đồng thời theo dõi chặt chẽ trưởng thành lứa sáu, dự kiến vũ hóa rộ cuối tháng 8, để kịp thời triển khai biện pháp phòng chống.

Tại Nghệ An, nhiều diện tích lúa ở xã Minh Châu bị sâu bệnh gây hại, cháy khô (Ảnh: PH). 

Tại các tỉnh Bắc Trung Bộ, sâu non lứa sáu tuổi 2 - 3 rộ từ giai đoạn này tới ngày 20/8 với mật độ cao, có nguy cơ gây trắng lá trên lúa mùa giai đoạn làm đòng–trổ nếu không được phát hiện và phòng trừ kịp thời. Đối với rầy nâu, rầy lưng trắng, cần theo dõi diễn biến phát sinh của rầy trên các trà lúa, nhất là giai đoạn từ trỗ - chín; tổ chức phòng chống kịp thời những diện tích có mật độ cao ngay từ khi rầy tuổi 2 - 3 bằng các loại thuốc đặc hiệu. Tiếp tục theo dõi diễn biến phát sinh của bệnh lùn sọc đen, khoanh vùng phun trừ rầy môi giới truyền bệnh và tiêu hủy cây lúa bị nhiễm bệnh.

Đối với sâu đục thân hai chấm, theo dõi chặt chẽ mật độ ổ trứng trên lúa giai đoạn đòng già-trổ, nhất là trà muộn, để chủ động chỉ đạo phòng trừ. Đối với nhện gié, tăng cường kiểm tra từ giai đoạn lúa làm đòng đến trổ, đặc biệt tại vùng ổ dịch cũ và khu vực gieo trồng giống nhiễm, để triển khai các biện phòng chống kịp thời, hiệu quả.

Đối với những vùng thường bị bệnh bạc lá gây hại nặng, đề nghị chỉ đạo, khuyến cáo nông dân không bón phân đạm thúc trổ và nuôi hạt nhằm hạn chế sự phát sinh và lây lan gây hại. Ngoài ra, theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết, nhất là mưa, bão để kịp thời hướng dẫn nông dân biện pháp phòng chống bệnh bạc lá, đen lép hạt và đạo ôn cổ bông kịp thời...

Tại tỉnh Nghệ An, thời điểm này các loại sâu bệnh hại đã xuất hiện và có xu hướng lan rộng trên lúa hè thu đang giai đoạn trổ của nhiều địa phương. Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Nghệ An cho biết, hiện lúa Hè Thu trên địa bàn đang mắc một số bệnh như: khô vằn, bạc lá, đen lép hạt. Bên cạnh đó, sâu cuốn lá, rầy nâu, rầy lưng trắng cũng phát sinh gây hại trên diện tích rộng đe dọa đến năng suất lúa vụ này.

Theo thống kê sơ bộ, có khoảng 5.021 ha lúa Hè Thu nhiễm bệnh khô vằn với 476 ha bị nặng. Trong khi đó cũng có tới 922 ha lúa hè thu bị bệnh bạc lá, với 134 ha ở mức độ nặng. Đồng thời, có khoảng 862 ha lúa hè thu nhiễm rầy nâu, rầy lưng trắng và 600 ha nhiễm sâu cuốn lá nhỏ.

Ngành chức năng tỉnh Nghệ An cùng với các địa phương hướng dẫn người dân các biện pháp phòng trừ hiệu quả nhằm ngăn chặn các loại sâu bệnh gây hại phát sinh ảnh hưởng đến năng suất lúa hè thu. Nhiều địa phương đã dùng máy bay không người lái phun thuốc trên diện rộng để diệt trừ sâu bệnh.../.

Lê Mai