Lâm Đồng đầu tư cho chế biến sâu, nâng cao giá trị nông sản

TMO - Những năm qua, tỉnh Lâm Đồng tập trung xây dựng các vùng sản xuất tập trung, quy mô lớn, đồng thời đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cho chế biến sâu để nâng cao giá trị sản phẩm nông sản. 

Lâm Đồng sở hữu nhiều tiềm năng và lợi thế về tài nguyên đất đai, nguồn nước, nhân lực và điều kiện sinh thái phù hợp để phát triển sản xuất nông nghiệp quy mô hàng hóa, với các loại nông sản ưu thế so với các vùng khác. Toàn tỉnh hiện có 16 vùng sản xuất trồng trọt và 9 doanh nghiệp ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao được công nhận. 

Trong đó, có hơn 107 nghìn ha sản xuất nông nghiệp công nghệ cao và 149,7 nghìn ha sản xuất an toàn đạt các tiêu chuẩn chứng nhận; 960 mã số vùng trồng xuất khẩu, với tổng diện tích hơn 39,3 nghìn ha và 338 mã cơ sở đóng gói đáp ứng yêu cầu xuất khẩu tại các thị trường lớn trên thế giới cùng 271 mã vùng trồng nội địa, với tổng diện tích 2.638 ha cho nhiều đối tượng cây trồng; đàn bò sữa khoảng 27,3 nghìn con, sản lượng sữa đạt 120 nghìn tấn.

Địa phương này hiện có 89 nhãn hiệu đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp giấy chứng nhận độc quyền, gồm 39 nhãn hiệu chứng nhận, 47 nhãn hiệu tập thể, 3 chỉ dẫn địa lý. Tỉnh đã đăng ký thành công hai nhãn hiệu tại thị trường nước ngoài, gồm “Rau Đà Lạt” tại thị trường Trung Quốc, Singapore; “Trà B’Lao” tại Trung Quốc, Nhật Bản và đã được cấp giấy chứng nhận độc quyền tại các thị trường này. 

Tỉnh ưu tiên thúc đẩy phát triển các khâu sơ chế, chế biến nông sản sau thu hoạch.

Những năm gần đây, Lâm Đồng không chỉ tập trung vào sản xuất và tiêu thụ nông sản tươi, thô, tỉnh còn đang ưu tiên thúc đẩy phát triển các khâu sơ chế, chế biến nhằm gia tăng giá trị cho nông sản của địa phương. Toàn tỉnh có 2.699 cơ sở, doanh nghiệp sơ chế, chế biến nông, lâm, thủy sản; trong đó có 563 cơ sở chế biến quy mô doanh nghiệp.  

Các địa phương đẩy mạnh ứng dụng công nghệ chế biến và bảo quản tiên tiến như: sấy thăng hoa, cấp đông nhanh, phân loại màu sắc, bảo đảm chất lượng nông sản sau thu hoạch. Các doanh nghiệp cũng chú trọng áp dụng các quy trình quản lý chất lượng tiên tiến như: HACCP, ISO, Halal, đáp ứng tiêu chuẩn ngày càng khắt khe của thị trường.

Tỉnh khuyến khích đa dạng hóa sản phẩm, khai thác tối đa tiềm năng của từng loại cây trồng. Cà phê, sầu riêng, thanh long, mắc ca, điều, hồ tiêu, thủy sản... đang là những mặt hàng chủ lực được chế biến sâu, tạo ra nhiều sản phẩm giá trị gia tăng. Lâm Đồng đã có cơ sở sản xuất cà phê hòa tan cao cấp, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường. Toàn tỉnh cũng đã có 41 cơ sở sơ chế, chế biến sầu riêng với năng lực chế biến 87.555 tấn/năm. Sầu riêng được chế biến thành múi đông lạnh, kem sầu riêng, mở rộng thị trường tiêu thụ. Thanh long được chế biến thành thanh long sấy, nước ép, rượu vang, kẹo, siro... với nhiều hương vị độc đáo.  

Các HTX ngày càng đẩy mạnh đầu tư công nghệ cho chế biến sâu nông sản. 

Tại HTX Công Bằng Thuận An, xã Thuận An canh tác c gần 300 ha cà phê. Để nâng cao hiệu quả sản xuất, HTX Công Bằng Thuận An thu mua cà phê của thành viên cao hơn giá thị trường 1.200 đồng/kg, hỗ trợ phân bón vi sinh miễn phí, tập huấn kỹ thuật, thu hoạch quả chín để đảm bảo chất lượng. Đáng chú ý, HTX đã đầu tư 7 tỷ đồng xây dựng 3 nhà máy chế biến cà phê, chủ động từ khâu nguyên liệu đến sản phẩm cuối, giúp nâng cao giá trị chuỗi.  

Một trong những hướng đi chiến lược, mang lại hiệu quả cao là các HTX của Lâm Đồng chú trọng ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất. Hiện, toàn tỉnh có khoảng 400 HTX áp dụng công nghệ vào sản xuất như: sử dụng nhà kính, nhà lưới, hệ thống tưới nhỏ giọt, điều khiển IoT, cùng với đó là máy móc sơ chế, đóng gói hiện đại. 

Tại HTX Thanh long sạch Hòa Lệ, xã Hàm Thuận có hơn 200 ha thanh long, trong đó 10 ha đạt chuẩn GlobalGAP. Những năm qua, HTX phát triển mạnh các sản phẩm chế biến từ thanh long và đã có 17 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP. Bên cạnh ứng dụng các kỹ thuật trồng thanh long GlobalGAP thì HTX đầu tư máy móc, trang thiết bị, công nghệ chế biến để nâng cao giá trị sản phẩm. 

Trong khi đó, HTX Tia Sáng, phường Bắc Gia Nghĩa đầu tư nhà xưởng chế biến chanh dây, sầu riêng xuất khẩu sang Hàn Quốc, Trung Quốc đạt doanh thu trên 20 tỷ đồng/năm. Việc xuất khẩu nông sản đòi hỏi HTX phải khắt khe trong chất lượng sản phẩm cung cấp cho đối tác. Thành viên, thành viên liên kết của HTX cũng phải chú trọng thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp, chú trọng quy trình chăm sóc để đạt tiêu chuẩn.

Mặc dù đạt được nhiều kết quả song ngành chế biến nông sản Lâm Đồng vẫn còn đối mặt với không ít thách thức. Trong đó, nhiều  cơ sở vẫn sử dụng công nghệ thủ công, quy mô sản xuất đa phần vẫn còn nhỏ lẻ, khó đáp ứng được yêu cầu về chất lượng và số lượng của thị trường lớn. Chuỗi giá trị nông sản từ sản xuất đến chế biến, tiêu thụ vẫn còn thiếu tính liên kết. Để khắc phục những hạn chế này, Lâm Đồng cần tiếp tục đầu tư vào công nghệ chế biến hiện đại, nâng cao năng lực sản xuất, đa dạng hóa sản phẩm, xây dựng thương hiệu, đẩy mạnh xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường tiêu thụ./.

Thu Giang