TMO - Thời gian qua, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội đẩy mạnh hỗ trợ các hợp tác xã (HTX) xây dựng chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ và phát triển các vùng trồng lúa chất lượng cao gắn, đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu gạo.

Thành phố Hà Nội xác định phát triển nông nghiệp hàng hóa chất lượng cao là hướng đi chiến lược nhằm nâng cao giá trị gia tăng, đảm bảo an ninh lương thực và từng bước tham gia chuỗi giá trị xuất khẩu. Trong đó, vùng sản xuất lúa chất lượng cao đang được mở rộng theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ, đẩy mạnh liên kết với doanh nghiệp tiêu thụ.

Tính đến cuối tháng 8/2025, thành phố đã xây dựng được 3.862 ha lúa Japonica và lúa chất lượng cao với sự tham gia tổ chức sản xuất của 40 HTX tại các xã trên địa bàn. Với kết quả này, thành phố đặt mục tiêu trong năm 2025, phát triển 200 vùng sản xuất lúa chất lượng cao và đã hình thành 16 vùng lúa hàng hóa đạt tiêu chuẩn xuất khẩu tại 16 xã. Hiệu quả sản xuất tại các vùng này tăng từ 10 - 15% so với phương thức canh tác truyền thống, đồng thời bảo đảm truy xuất nguồn gốc và đáp ứng yêu cầu về an toàn thực phẩm.

Thành phố chú trọng mô hình liên kết chuỗi với doanh nghiệp. Hiện có khoảng 10 doanh nghiệp trên địa bàn đã được cấp phép kinh doanh xuất khẩu gạo, tham gia bao tiêu sản phẩm cho nông dân, cung ứng giống mới như Japonica, J02, Bắc thơm ưu thế… Thời gian qua, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội hỗ trợ các HTX xây dựng chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ và phát triển các vùng trồng lúa chất lượng cao đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu gạo.

Vụ mùa năm 2025, HTX Nông nghiệp Hương Ngải (xã Tây Phương) triển khai mô hình thí điểm 20 ha trồng giống Dự hương 8. Đây là mô hình sản xuất được Trung tâm dịch vụ Nông nghiệp Hà Nội hỗ trợ 50% về giá lúa giống. Với nhiều lợi thế về sinh trưởng, phát triển cũng như khả năng chống chịu sâu bệnh, diện tích Dự hương 8 của HTX Nông nghiệp Hương Ngải được đánh giá có năng suất cao, chất lượng tốt. Mỗi sào có thể cho thu về 220 - 235 kg thóc. Ngoài năng suất cao, chất lượng tốt, Dự hương 8 còn được đánh giá là có khả năng kháng sâu bệnh vượt trội và dễ chăm sóc.

Hà Nội phát triển vùng trồng lúa chất lượng cao hướng tới xuất khẩu (Ảnh minh họa).

Đối với HTX Sản xuất và Kinh doanh Nông nghiệp Đoàn Kết, (xã Vân Đình) đã đẩy mạnh đưa vào sản xuất giống lúa chất lượng JO2, đồng thời áp dụng cơ giới hóa đồng bộ từ khâu làm đất, chăm sóc và thu hoạch lúa. Hiện nay, HTX đang thu hoạch và liên kết bao tiêu sản phẩm gạo JO2 cho bà con nông dân trên địa bàn, từng bước hướng tới thị trường xuất khẩu...

Theo Trung tâm Khuyến nông Hà Nội (Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội), hiện nay diện tích trồng lúa của thành phố đạt khoảng 150.000ha, sản lượng gạo tiêu thụ khoảng 1,1 triệu tấn/năm. Cơ cấu các giống lúa phát triển theo hướng tăng diện tích lúa chất lượng cao, sử dụng 90% giống ngắn ngày. Đến nay, đã hình thành hơn 226 vùng sản xuất lúa tập trung; đặc biệt thành phố đã xây dựng 16 vùng sản xuất lúa hàng hóa theo tiêu chuẩn xuất khẩu tại 16 xã, giúp năng suất và hiệu quả kinh tế tăng 10-15% so với canh tác truyền thống. Hiện toàn thành phố có 10 doanh nghiệp được Bộ Công Thương cấp phép xuất khẩu gạo.

Trong giai đoạn 2026 - 2030, Hà Nội định hướng tiếp tục mở rộng vùng lúa chất lượng cao theo hướng hữu cơ, VietGAP và nông nghiệp số; xây dựng thương hiệu gạo đặc sản; khuyến khích doanh nghiệp đầu tư công nghệ chế biến và bảo quản sau thu hoạch. Các xã cũng đẩy nhanh chuyển đổi đất trũng sang mô hình luân canh lúa - cá, lúa - rau nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất và thu nhập cho nông dân. Việc mở rộng vùng lúa chất lượng cao là tiền đề quan trọng để Hà Nội không chỉ đáp ứng nhu cầu tiêu thụ trong nước mà còn từng bước thâm nhập thị trường quốc tế.

Trong thời gian tới, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội phối hợp với các địa phương hỗ trợ nông dân, HTX mở rộng vùng sản xuất lúa hàng hóa quy mô lớn. Ngoài ra, các địa phương xác định và quy hoạch các vùng đất phù hợp cho việc phát triển lúa chất lượng cao, bao gồm cả việc xây dựng mã số vùng trồng. Cùng với đó, nâng cấp đồng bộ hạ tầng thủy lợi, nhất là thủy lợi nội đồng, để bảo đảm tưới tiêu chủ động và hiệu quả, cũng như hỗ trợ cơ giới hóa và vận chuyển.

Sở cũng sẽ cùng với các địa phương hỗ trợ nông dân, hợp tác xã áp dụng kỹ thuật canh tác tiên tiến SRI, sử dụng phân bón cân đối, thúc đẩy liên kết chuỗi giá trị (doanh nghiệp - nông dân), xây dựng thương hiệu gạo uy tín và chuyển đổi số trong quản lý sản xuất nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm gạo Hà Nội và đẩy mạnh xúc tiến thương mại mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm.../.

Ngọc Lan