Cần Thơ đẩy mạnh áp dụng mô hình chăn nuôi an toàn sinh học

TMO - Với mục tiêu phát triển chăn nuôi hiện đại, hiệu quả và bền vững, TP.Cần Thơ đang triển khai nhiều giải pháp để thúc đẩy chuyển đổi sang mô hình an toàn sinh học. Sự thay đổi này kỳ vọng giúp nâng cao sức cạnh tranh, giảm chi phí phòng chống dịch bệnh và góp phần bảo vệ môi trường trong quá trình sản xuất.

Việc áp dụng các tiêu chuẩn an toàn sinh học không chỉ giúp ngăn ngừa dịch bệnh lây lan, giảm thiểu thiệt hại cho người chăn nuôi mà còn góp phần nâng cao chất lượng, giá trị sản phẩm. Với lợi thế về vùng nguyên liệu và thị trường tiêu thụ rộng mở, Cần Thơ đang tập trung hỗ trợ nông hộ, trang trại áp dụng quy trình kỹ thuật tiên tiến, kiểm soát chặt chẽ từ con giống, thức ăn, môi trường nuôi đến khâu tiêu thụ.

Mô hình này đồng thời đáp ứng xu hướng sản xuất sạch, an toàn, thân thiện môi trường, phù hợp với nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng trong nước và quốc tế. Đây cũng là bước đi quan trọng để Cần Thơ thực hiện thành công tái cơ cấu ngành nông nghiệp, nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm chăn nuôi, đồng thời đảm bảo sinh kế ổn định, lâu dài cho nông dân.

Để thực hiện mục tiêu trên, trong năm 2025, TP. Cần Thơ dành hơn 9,2 tỷ đồng hỗ trợ nông hộ chuyển đổi chăn nuôi nhỏ lẻ sang trang trại chuyên nghiệp, đáp ứng an toàn sinh học.

Tuy nhiên, trước áp lực dịch bệnh trên gia súc, gia cầm diễn biến phức tạp, TP. Cần Thơ là một trong những địa phương chịu ảnh hưởng lớn, do quy mô chăn nuôi nhỏ lẻ vẫn chiếm đa số. Điển hình tại xã Cù Lao Dung (TP. Cần Thơ) có tổng đàn heo khoảng 5.000 con. Tuy nhiên, phần lớn là hộ nuôi nhỏ lẻ, quy mô từ 5-20 con/hộ.

Hình thức nuôi phổ biến là hộ gia đình, chuồng hở, tận dụng phụ phẩm nông nghiệp để chăn nuôi. Chỉ số ít hộ đã đầu tư được chuồng trại bán công nghiệp, áp dụng quy trình chăn nuôi an toàn sinh học. Từ năm 2019 đến nay, dịch bệnh trên gia súc vẫn xuất hiện rải rác tại một số hộ nuôi nhỏ lẻ trên địa bàn xã Cù Lao Dung.

Đáng chú ý, giai đoạn 2022-2023, xã đã ghi nhận một ổ dịch tả heo Châu Phi, buộc tiêu hủy 37 con. Hiện tại dù không còn ổ dịch lớn, tuy nhiên nguy cơ tái phát dịch bệnh trên gia súc ở cù lao vẫn hiện hữu. Do đó, địa phương đang hướng đến phát triển các trang trại, gia trại, khu chăn nuôi tập trung, xa dân cư để dễ dàng áp dụng các biện pháp an toàn sinh học và kiểm soát dịch bệnh.

Theo Chi cục Chăn nuôi và Thú y TP. Cần Thơ, toàn thành phố hiện chỉ có 21 trang trại chăn nuôi quy mô lớn, 93 trang trại quy mô vừa, nhưng có đến 728 trang trại quy mô nhỏ và khoảng 25.000 cơ sở chăn nuôi nông hộ.

Điều này gây không ít khó khăn cho ngành trong việc kiểm soát dịch bệnh và áp dụng các biện pháp an toàn sinh học. Thực hiện chiến lược phát triển chăn nuôi trên địa bàn TP. Cần Thơ, trong năm 2025, thành phố dành hơn 9,2 tỷ đồng hỗ trợ hộ chăn nuôi chuyển đổi từ quy mô nông hộ nhỏ lẻ sang chăn nuôi trang trại, chuyên nghiệp theo hướng an toàn sinh học, ứng dụng công nghệ cao. Đồng thời, xây dựng 10 mô hình chăn nuôi gia súc, gia cầm đạt tiêu chuẩn VietGAHP.

Thực tế trên cho thấy, mặc dù an toàn sinh học được xem là “lá chắn” quan trọng để bảo vệ đàn vật nuôi. Tuy nhiên việc triển khai giải pháp này tại ĐBSCL nói chung và TP. Cần Thơ nói riêng vẫn còn nhiều rào cản, do đặc thù sản xuất nhỏ lẻ và thói quen chăn nuôi truyền thống, khiến hộ nuôi chưa chú trọng đến các biện pháp phòng bệnh chủ động.

Chăn nuôi theo hướng an toàn sinh học sẽ góp phần giảm thiểu dịch bệnh, đảm bảo chất lượng trên đàn vật nuôi. (Ảnh: VTT).  

Trong khi đó, dịch bệnh trên gia súc, gia cầm có tốc độ lây lan nhanh, gây thiệt hại lớn và khó kiểm soát, nếu không áp dụng tốt các giải pháp an toàn sinh học. Các chuyên gia cho rằng, việc thay đổi tập quán chăn nuôi, cần có sự kết hợp đồng bộ giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người dân. Nhà nước giữ vai trò định hướng và hỗ trợ chính sách, nhất là về vốn, khoa học kỹ thuật cũng như quy hoạch vùng chăn nuôi tập trung. Doanh nghiệp tham gia vào khâu bao tiêu sản phẩm, cung ứng con giống, thức ăn và chuyển giao công nghệ.

Hộ chăn nuôi phải thay đổi tư duy thói quen sản xuất manh mún, hướng đến ứng dụng công nghệ, hình thức nuôi chuyên nghiệp và an toàn hơn. Đặc biệt, trong bối cảnh ngành chăn nuôi đang đứng trước thách thức về biến đổi khí hậu, áp lực giảm phát thải và bảo vệ môi trường, áp dụng an toàn sinh học kết hợp với mô hình tuần hoàn được xem là xu hướng tất yếu.

Đáng chú ý, để phát triển ngành chăn nuôi có nhiều đột phá, TP.Cần Thơ vừa mới ban hành Kế hoạch số 94/KH-UBND thực hiện chiến lược phát triển chăn nuôi trên địa bàn TP. Cần Thơ năm 2025.

Kế hoạch nhấn mạnh, tiếp tục chuyển đổi chăn nuôi nông hộ nhỏ lẻ sang chăn nuôi theo trang trại, hộ chăn nuôi chuyên nghiệp theo hướng an toàn sinh học, ứng dụng công nghệ cao, bảo đảm đối xử nhân đạo với vật nuôi, môi trường và an toàn thực phẩm; đẩy mạnh chăn nuôi hữu cơ, chăn nuôi tuần hoàn; đồng thời hình thành các chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ trong chăn nuôi để nâng cao giá trị gia tăng gắn với truy xuất nguồn gốc.

Phấn đấu đến cuối năm 2025 tổng đàn gia súc, gia cầm 16.674.353 con (gia súc 585.870 con; gia cầm 16.088.483 con) và 1.175 cơ sở/1.219 nhà nuôi chim yến; tổng sản lượng thịt hơi các loại 171.303 tấn (thịt gia súc 105.544 tấn, thịt gia cầm 65.760 tấn), trứng gia cầm 720.350.945 quả, yến sào 3.372 kg, sữa tươi 12.906 tấn….

Không chỉ dừng lại ở việc giảm thiểu dịch bệnh, nâng cao chất lượng sản phẩm, mô hình này còn tạo ra chuỗi giá trị sản xuất bền vững, mang lại lợi ích kinh tế, xã hội và môi trường. Thực tiễn cho thấy, những trang trại, nông hộ áp dụng chăn nuôi an toàn sinh học đã tiết kiệm chi phí thuốc thú y, nâng cao năng suất, đồng thời xây dựng được niềm tin đối với thị trường.

Tuy nhiên, để mô hình này nhân rộng, cần sự phối hợp đồng bộ từ chính quyền, ngành chuyên môn đến các hợp tác xã, doanh nghiệp và người nông dân. Việc đầu tư hạ tầng, hỗ trợ vốn, chuyển giao khoa học kỹ thuật cùng chính sách khuyến khích sản xuất sạch là yếu tố đóng vai trò quyết định. Với định hướng rõ ràng, Cần Thơ không chỉ tạo dựng nền tảng vững chắc cho ngành chăn nuôi, mà còn khẳng định vai trò tiên phong trong phát triển nông nghiệp an toàn, hiện đại và hội nhập quốc tế.

Vũ Thắng