Yên Bái: Cấp mã số vùng trồng rừng, thêm cơ hội cho ngành lâm nghiệp xuất khẩu

TMO - Cấp mã số vùng trồng rừng là một nhiệm vụ quan trọng của ngành lâm nghiệp nói chung và tỉnh Yên Bái nói riêng. Đây là bước đi có tính chiến lược trong giai đoạn hiện nay nhằm minh bạch hóa thông tin về nơi trồng rừng, góp phần đáp ứng các yêu cầu truy xuất nguồn gốc gỗ, đặc biệt khi Việt Nam tham gia sâu rộng vào chuỗi cung sản xuất gỗ và chế biến lâm sản toàn cầu.

Theo Chi cục Kiểm lâm tỉnh Yên Bái, đến hết năm 2023, diện tích đất có rừng toàn tỉnh Yên Bái trên 400.000ha, tỷ lệ che phủ rừng duy trì ổn định 63%. Theo quy hoạch đến năm 2030, diện tích đất quy hoạch cho lâm nghiệp là 483.684ha (rừng đặc dụng 31.226ha; rừng phòng hộ 136.000 ha, rừng sản xuất 316.458 ha).

Nhằm minh bạch hóa thông tin về nơi trồng rừng, góp phần đáp ứng các yêu cầu truy xuất nguồn gốc gỗ, phục vụ xuất khẩu, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã chọn thí điểm triển khai cấp mã số vùng trồng rừng cho 6 tỉnh phía Bắc là Bắc Giang, Lạng Sơn, Phú Thọ, Tuyên Quang và Yên Bái.

Mã số vùng trồng rừng là một loại mã định danh được cấp cho từng vùng rừng trồng nhằm quản lý nguồn gốc, đặc điểm và quy trình trồng, chăm sóc rừng. Nền tảng cho việc cấp mã số vùng trồng rừng là hệ thống iTwood, một công cụ hỗ trợ quản lý chuỗi cung gỗ theo thời gian thực.

Trải qua hơn 4 tháng thực hiện, đến nay đã xây dựng được nền tảng cơ sở dữ liệu về vùng trồng rừng ở 5 tỉnh thí điểm và những mã số vùng trồng rừng đầu tiên đã được cấp. Tổng diện tích rừng đăng ký cấp mã số vùng trồng là trên 16.000 ha; trong đó diện tích được xác minh và cấp mã số vùng trồng là 3.350 ha.

Lãnh đạo Chi cục Kiểm lâm tỉnh Yên Bái cho biết, để triển khai cấp mã số vùng trồng rừng nguyên liệu trên địa bàn tỉnh Yên Bái, Chi cục đã phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế Lâm nghiệp tổ chức các cuộc họp thống nhất với các địa phương, chủ rừng để lựa chọn các xã trên địa bàn huyện Yên Bình và huyện Lục Yên.

Tuy nhiên, do tình hình thời tiết diễn biến phức tạp, việc triển khai cấp mã mới chỉ được thực hiện tại 4 xã của huyện Yên Bình (tỉnh Yên Bái) bao gồm xã Đại Đồng, Phú Thịnh, Thịnh Hưng và Tân Hương. Bên cạnh đó, đơn vị đã tổ chức 3 lớp tập huấn ứng dụng hệ thống iTwood cho cán bộ Chi cục Kiểm lâm, các Hạt Kiểm lâm, Kiểm lâm địa bàn, UBND các xã thí điểm và Hội nông dân.

Đồng thời hướng dẫn chủ rừng là hộ gia đình đăng ký mở tài khoản trên Hệ thống iTwood. Sau 2 tháng triển khai, tổng diện tích rừng đăng ký cấp mã số vùng trồng rừng đến nay đã đạt trên 600ha. Trong đó, diện tích được xác minh và cấp mã số vùng trồng rừng là 304ha, 321 mã đã được cấp trên địa bàn 3 xã Đại Đồng, Phú Thịnh và Tân Hương. Mã số vùng trồng rừng được cấp cho các loài cây trồng chủ yếu: Quế, keo lai, keo tai tượng, bạch đàn Uro, bồ đề, …đây cũng là các loài cây trồng chính trên địa bàn tỉnh Yên Bái.

Cấp mã số vùng trồng rừng giúp quản lý tốt hơn và tạo điều kiện cho truy xuất nguồn gốc sản phẩm gỗ.( Ảnh minh hoạ). 

Với mã số vùng trồng rừng nguyên liệu không chỉ giúp quản lý tốt các vùng trồng rừng, mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm, nâng cao giá trị kinh tế của rừng trồng.

Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Yên Bái cho rằng, hiện nay, Việt Nam đã ký kết Hiệp định đối tác tự nguyện về thực thi Luật Lâm nghiệp, quản trị rừng và thương mại lâm sản giữa Việt Nam và EU (Hiệp định VPA/FLEGT).

Đây là cơ hội rất lớn cho các doanh nghiệp chế biến gỗ tại Việt Nam nói chung và doanh nghiệp trên địa bàn các tỉnh trung du miền núi phía Bắc nói riêng có thể mở rộng, ổn định thị trường xuất khẩu; tiếp cận tốt hơn với công nghệ, cải thiện năng lực quản lý, khả năng tự đổi mới của doanh nghiệp, nâng cao chất lượng sản phẩm và cuối cùng là mang lại hiệu quả kinh tế ngày càng cao cho doanh nghiệp chế biến gỗ và người trồng rừng. Việc cấp mã số vùng trồng rừng nguyên liệu không chỉ giúp các địa phương quản lý tốt hơn các vùng trồng rừng, mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm, nâng cao giá trị kinh tế của rừng trồng.

Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh thị trường ngày càng yêu cầu cao về chất lượng và nguồn gốc sản phẩm. Cấp mã số vùng trồng rừng là một yêu cầu quan trọng, nhằm minh bạch hóa thông tin về nguồn gốc sản phẩm và công nghệ để tạo ra sản phẩm đó. Đây là một trong những yêu cầu bắt buộc trong bối cảnh hội nhập quốc tế, tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Việc mã số vùng trồng rừng nguyên liệu là cơ sở để triển khai dự án “Nghiên cứu thí điểm xây dựng mô hình chuẩn bị sẵn sàng kinh doanh Carbon từ rừng trồng tại huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái” (viết tắt là FCBMO).

Dự án được tài trợ bởi Chương trình Rừng và Trang trại (FFF), giai đoạn II thuộc chương trình quan hệ đối tác đồng quản lý của Tổ chức Lương thực – Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO). Đặc biệt, Dự án nghiên cứu thử nghiệm xây dựng mô hình ứng dụng công nghệ số đo đếm, giám sát khả năng hấp thụ và lưu giữ carbon rừng trồng trên mã số vùng trồng được cấp có ý nghĩa rất thực tiễn.

Yên Bái là tỉnh có lợi thế về phát triển kinh tế lâm nghiệp, với sản lượng khai thác hàng năm trên 700.000m3 gỗ để đáp ứng công nghiệp chế biến gỗ và xuất khẩu. Việc thúc đẩy cấp, quản lý cấp mã số vùng trồng rừng và khởi động dự án FCBMO sẽ giúp tỉnh Yên Bái phát huy được tối đa lợi thế này, gia tăng giá trị kinh tế lâm nghiệp, giúp các cấp quản lý tốt hơn lĩnh vực lâm nghiệp, hỗ trợ một cách tốt nhất cho các chủ rừng.

Kim Quế