Vĩnh Long quy hoạch vùng sản xuất 8.000 ha lúa chất lượng cao

TMO - Tỉnh Vĩnh Long lên kế hoạch hình thành vùng 8.000 ha chuyên canh lúa chất lượng cao, tạo nền tảng phát triển nông nghiệp hiện đại, củng cố thương hiệu nông sản địa phươn  và đáp ứng nhu cầu thị trường. Theo kế hoạch có khoảng 30 HTX sẽ tham gia đề án.

Thực hiện Đề án “Phát triển bền vững một triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030,” tỉnh Vĩnh Long có kế hoạch phát triển diện tích trồng lúa chất lượng cao, phát thải thấp lên 8.000 ha trong năm 2026.

Việc triển khai thực hiện quy hoạch vùng sản xuất 8.000 ha lúa chất lượng cao được xem là bước đi quan trọng nhằm tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng hiện đại, bền vững và nâng cao giá trị gia tăng. Theo định hướng, tỉnh sẽ tập trung bố trí lại vùng sản xuất, sử dụng giống lúa chất lượng cao, áp dụng quy trình canh tác tiên tiến và đồng bộ hóa hệ thống thủy lợi, giao thông nội đồng, nhằm đáp ứng yêu cầu sản xuất quy mô lớn.

Bên cạnh đó, Vĩnh Long ưu tiên khuyến khích nông dân tham gia các mô hình liên kết với doanh nghiệp từ khâu cung ứng giống, vật tư đến tiêu thụ sản phẩm, qua đó tạo đầu ra ổn định và giảm thiểu rủi ro về giá cả. Việc hình thành vùng chuyên canh lớn không chỉ nâng chất lượng hạt gạo mà còn góp phần tăng thu nhập cho người dân, giảm chi phí sản xuất và nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường.

Đây là một trong những giải pháp chủ chốt để Vĩnh Long phát triển nông nghiệp hàng hóa, thúc đẩy chuyển đổi số và xây dựng thương hiệu lúa gạo gắn với tiêu chuẩn an toàn, thân thiện môi trường. Lãnh đạo Ủy ban Nhân dân tỉnh Vĩnh Long cho biết tỉnh Vĩnh Long có khoảng 30 hợp tác xã đã tham gia Đề án này.

Theo kế hoạch, năm 2026, tỉnh Vĩnh Long đặt mục tiêu có ít nhất 8.000 ha đất trồng lúa tham gia Đề án; những năm tiếp theo, mỗi năm tăng thêm hơn 10.000 ha. Đến năm 2030, diện tích trồng lúa tham gia Đề án trên địa bàn tỉnh đạt tối thiểu 50.000 ha, tại 40 xã, phường.

Đây cũng là diện tích đã đăng kí với Trung ương, đồng thời nằm trong Dự án “Hỗ trợ hạ tầng và kỹ thuật cho lúa chất lượng cao, phát thải thấp vùng Đồng bằng sông Cửu Long,” sử dụng nguồn vốn vay Ngân hàng Tái thiết và Phát triển Quốc tế (IBRD). Lãnh đạo UBND tỉnh Vĩnh Long yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với các địa phương xác định cụ thể vị trí, diện tích, đối tượng tham gia (hộ nông dân, tổ hợp tác, hợp tác xã); đẩy mạnh tuyên truyền, vận động về mục tiêu, ý nghĩa và hiệu quả của Đề án; mời gọi doanh nghiệp liên kết sản xuất- tiêu thụ;

Đồng thời triển khai các cơ chế, chính sách hỗ trợ đào tạo, xây dựng mô hình để nhân rộng, liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm. Tỉnh sẽ sửa chữa, duy tu các công trình hạ tầng nông nghiệp, nông thôn bằng nguồn vốn phân bổ theo Nghị định số 112/2024/NĐ-CP ngày 11/9/2024 của Chính phủ, triển khai ngay trong vụ Đông Xuân 2025-2026. Đối với Dự án “Hỗ trợ hạ tầng và kỹ thuật cho lúa chất lượng cao, phát thải thấp vùng Đồng bằng sông Cửu Long” sử dụng vốn vay IBRD, Ủy ban Nhân dân tỉnh giao Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với các địa phương rà soát, sắp xếp thứ tự ưu tiên các hạng mục công trình, tổng hợp báo cáo Ủy ban Nhân dân tỉnh để bố trí vốn đối ứng từ ngân sách, đưa vào kế hoạch đầu tư công trung hạn, đảm bảo hoàn thành trong tháng 11/2025.

Vĩnh Long đang đẩy mạnh phát triển diện tích lúa chất lượng cao. (Ảnh: TM). 

Đề án “Phát triển bền vững một triệu hécta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030” được thực hiện trên địa bàn tỉnh từ vụ Hè Thu 2024. Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Vĩnh Long cho hay, đến nay, toàn tỉnh có tổng diện tích trồng lúa trên 5.088 ha tham gia Đề án.

Qua đánh giá sơ bộ kết quả, lúa sản xuất trong mô hình cho năng suất từ 6,4-6,8 tấn/ha, lợi nhuận cao hơn từ 4,3-5,6 triệu đồng/ha so với ngoài mô hình nhờ chi phí sản xuất giảm. Điều quan trọng hơn là mô hình góp phần bảo vệ môi trường, từng bước phát triển nền nông nghiệp xanh, bền vững và giảm phát thải, phù hợp với mục tiêu tăng trưởng xanh của quốc gia.

Sở Nông nghiệp và Môi trường đang tham mưu Ủy ban Nhân dân tỉnh thành lập Ban Chỉ đạo Kế hoạch thực hiện Đề án “Phát triển bền vững một triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030” tại tỉnh Vĩnh Long, và Tổ Giúp việc cho Giám đốc Sở;

Đồng thời xây dựng dự thảo Quyết định ban hành hướng dẫn nội dung khuyến khích các tổ chức, cá nhân tham gia Đề án trên địa bàn tỉnh. Quy hoạch vùng sản xuất 8.000 ha lúa chất lượng cao cho thấy mục tiêu của Vĩnh Long trong việc nâng tầm ngành lúa gạo, hướng tới một nền nông nghiệp giá trị cao và bền vững hơn.

Khi vùng chuyên canh hình thành đồng bộ, tỉnh không chỉ tạo điều kiện thuận lợi để áp dụng cơ giới hóa, số hóa và các quy trình sản xuất tiên tiến, mà còn mở ra cơ hội xây dựng chuỗi giá trị lúa gạo theo tiêu chuẩn trong nước và quốc tế. Những nỗ lực này giúp đảm bảo sản phẩm đầu ra có chất lượng đồng nhất, truy xuất nguồn gốc rõ ràng, phù hợp với nhu cầu tiêu dùng hiện đại.

Quan trọng hơn, quy hoạch 8.000 ha lúa chất lượng cao sẽ tạo nền tảng để nông dân nâng thu nhập ổn định, đồng thời thu hút doanh nghiệp đầu tư mạnh mẽ hơn vào chế biến, bảo quản và xuất khẩu. Với hướng đi đúng đắn, Vĩnh Long đang xây dựng một mô hình sản xuất lúa gạo gắn với đổi mới công nghệ, thích ứng biến đổi khí hậu và phát triển kinh tế nông thôn theo hướng bền vững, lâu dài.

Bích Ngọc