Thúc đẩy ứng dụng công nghệ số trong chăn nuôi

TMO - Chuyển đổi số đang trở thành xu hướng tất yếu trong ngành Nông nghiệp, đặc biệt là lĩnh vực chăn nuôi. Đây được xem là giải pháp quan trọng nhằm nâng cao năng suất, tối ưu hóa quản lý và gia tăng giá trị chuỗi cung ứng. 

Ngành chăn nuôi là một trong những trụ cột quan trọng của nền kinh tế nông nghiệp, không chỉ đảm bảo an ninh lương thực, mà còn góp phần đáng kể vào tăng trưởng GDP. Với hàng triệu hộ nông dân tham gia vào các hoạt động chăn nuôi, lĩnh vực này cung cấp thực phẩm, tạo việc làm và duy trì sinh kế cho một phần lớn dân số.  Tuy nhiên, trong tất cả các lĩnh vực nông nghiệp, chăn nuôi là ngành chịu áp lực lớn nhất do sản xuất còn nhỏ lẻ, chất lượng không đồng đều, ứng dụng khoa học kỹ thuật còn hạn chế và khó kiểm soát dịch bệnh.

Một trong những thách thức lớn nhất là chi phí sản xuất cao, khi chi phí thức ăn chiếm tới 65-70% tổng chi phí, trong khi hơn 70% nguyên liệu phải nhập khẩu. Điều này khiến giá thành sản phẩm chăn nuôi Việt Nam cao hơn 15-20% so với các nước như Thái Lan, Hoa Kỳ hay Brazil, làm giảm khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Ngoài ra, ngành chăn nuôi cũng phải đáp ứng những tiêu chuẩn ngày càng khắt khe về an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc và kiểm soát dịch bệnh. Việc ứng dụng công nghệ trong quản lý trang trại, kiểm soát dịch bệnh và xây dựng cơ sở dữ liệu giống vật nuôi sẽ giúp nâng cao hiệu quả sản xuất và chất lượng sản phẩm. 

Tại tỉnh Thái Nguyên, hiện nay, hoạt động chăn nuôi tỉnh đang phát triển theo chiều hướng tích cực. Năm 2024, giá trị sản xuất của ngành chăn nuôi đạt trên 7.710 tỷ đồng. Nhằm tạo bước đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong lĩnh vực chăn nuôi, thời gian qua, các cơ sở chăn nuôi trên địa bàn tỉnh đã tích cực ứng dụng công nghệ trong quản lý chăn nuôi, dịch bệnh và chăm sóc vật nuôi.

Hiện nay, tỉnh Thái Nguyên đã bắt đầu ứng dụng chuyển đổi số vào quy trình sản xuất. Tỉnh có hơn 1.255 trang trại chăn nuôi, trong đó nhiều trang trại quy mô vừa và lớn đã sử dụng hệ thống chuồng kín, cảm biến giám sát nhiệt độ, độ ẩm, hệ thống máng ăn uống tự động và quản lý trang trại bằng phần mềm hiện đại. Theo số liệu thống kê, năng suất chăn nuôi tại các trang trại áp dụng công nghệ đã tăng 10-20% so với trước, giúp tiết kiệm 15-20% chi phí và tăng doanh thu 18-20%.

(Ảnh minh họa). 

Nhờ ứng dụng chuyển đổi số trong chăn nuôi, nhiều hộ dân ở xã Dương Thành (huyện Phú Bình) đã quản lý vật nuôi hiệu quả, giảm thời gian và nhân công lao động, từ đó tăng thu nhập cho gia đình. Tại trang trại sản xuất giống gia cầm (gà, vịt) của ông Phạm Văn Trường, ở xóm Tiến Bộ, xã Dương Thành,  ông còn xây dựng đồng bộ, khép kín hệ thống chuồng trại và trang bị đầy đủ quạt thông gió, hút mùi, đèn chiếu sáng…

Ông Trường đã cài đặt, kết nối để vận hành toàn bộ hệ thống chuồng trại thông qua điện thoại thông minh. Nhờ đó tiết kiệm được thời gian, chi phí sản xuất (tiết kiệm được khoảng 20% tiền điện) và mang lại hiệu quả kinh tế cao. Trung bình mỗi năm, trang trại của ông Trường xuất bán khoảng 100 nghìn con gà, vịt giống, thu lãi trên 1 tỷ đồng.

Mô hình máy ấp trứng gà của gia đình ông Nguyễn Văn Đường, ở tổ dân phố số 3, thị trấn Hương Sơn (Phú Bình) là tiêu biểu cho việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số vào sản xuất. Theo đó, ông Đường đã mạnh dạn chuyển toàn bộ số lò ấp trứng thủ công sang tự động, giúp giảm nhân công lao động, giúp đảo trứng, giữ nhiệt độ và độ ẩm ổn định, tỷ lệ thành công cao hơn.

Ngoài đầu tư các lò ấp trứng tự động, gia đình ông Đường còn mở 2 trang trại nuôi gà đẻ để chủ động nguồn trứng cung cấp cho lò ấp theo quy trình khép kín. Trong chăn nuôi gà, ông đầu tư công nghệ xây dựng hệ thống chuồng khép kín với hệ thống làm mát, điều khiển nhiệt độ chuồng nuôi, máng ăn và nước uống tự động…

Đến nay, với 13 lò ấp nở gia cầm, cơ sở của gia đình ông Đường không chỉ cung cấp gà giống trong tỉnh mà còn cho nhiều tỉnh thành lân cận. Trung bình mỗi tháng, gia đình ông cấp ra thị trường khoảng 20 vạn gà con, với giá bán trung bình 10.000 đồng/con, trừ chi phí, mỗi năm ông thu lãi hàng tỷ đồng.

Mới đây, tại Hội nghị chuyển đổi số trong chăn nuôi, lãnh đạo UBND tỉnh giao Sở Nông nghiệp và Môi trường rà soát, xây dựng kế hoạch phát triển chăn nuôi theo chiến lược, tầm nhìn tổng thể, trong đó quan tâm xây dựng cơ chế, chính sách phù hợp; huy động nguồn xã hội hóa để thực hiện chiến lược tổng thể này. Sở Khoa học và Công nghệ chủ trì, cùng với các ngành liên quan nhanh chóng ban hành văn bản hướng dẫn các cơ sở chăn nuôi thực hiện mô hình HTX chăn nuôi xanh…/.

Thu Quỳnh