TMO - Để nâng cao chất lượng và giá trị củ hành tím, tỉnh Sóc Trăng đẩy mạnh phát triển vùng trồng hành tím hữu cơ, hỗ trợ hộ dân về giống, phân bón, kỹ thuật góp phần tăng lợi nhuận, giảm chi phí và bảo vệ môi trường, hướng đến xuất khẩu.

Hành tím là loại cây trồng truyền thống đã gắn bó với người dân thị xã Vĩnh Châu hàng chục năm qua. Hằng năm, nông dân Vĩnh Châu xuống giống hành tím khoảng 7.000ha, trong đó hành giống khoảng 1.700ha còn lại là hành thương phẩm. Hành tím được trồng tập trung tại Phường 1, Phường 2, phường Vĩnh Phước và các xã như: Vĩnh Hải, Lạc Hòa, Lai Hòa, Vĩnh Tân, Vĩnh Hiệp, phường Vĩnh Phước.

Tuy nhiên, những năm gần đây, trước tác động của biến đổi khí hậu, sâu bệnh và xu hướng tiêu dùng nông sản sạch, an toàn ngày càng tăng, việc chuyển đổi từ phương thức canh tác truyền thống sang hướng hữu cơ đã và đang trở thành hướng đi mới cho người trồng hành tím ở thị xã này.

Thực hiện Đề án “Phát triển nông nghiệp hữu cơ tỉnh Sóc Trăng giai đoạn 2022 - 2025, định hướng đến năm 2030”, cuối năm 2023, Ban Quản lý Đề án đã triển khai hỗ trợ cho 7 hộ nông dân tại ấp Vĩnh Thạnh B và ấp Huỳnh Kỳ, xã Vĩnh Hải, thị xã Vĩnh Châu thực hiện mô hình trồng hành tím hữu cơ, với tổng diện tích 3,1 ha, lượng phân bón hữu cơ được hỗ trợ là 6.200kg.

Thực hiện mô hình trồng hành tím hữu cơ, bà con có điều kiện tiếp cận xu hướng phát triển nông nghiệp sạch khi sử dụng phương pháp bón lót hoàn toàn bằng phân hữu cơ, giảm tối đa lượng thuốc bảo vệ thực vật so với cách trồng truyền thống. Sau quá trình trồng và chăm sóc, mô hình trồng hành tím hữu cơ kết hợp sử dụng phân bón hữu cơ, thuốc vi sinh, cũng như áp dụng đồng bộ kỹ thuật canh tác của Ban Quản lý Đề án thì năng suất và chất lượng củ hành có sự thay đổi rất rõ.

Khi áp dụng quy trình trồng hành tím hữu cơ, sâu bệnh gây hại trên hành ít xảy ra nên năng suất đạt cao hơn so với phương thức canh tác truyền thống; tần suất bón phân, xịt thuốc phòng trừ sâu hại ít, giúp nông dân tiết giảm được đến 50% chi phí sản xuất.

Sóc Trăng đẩy mạnh sản xuất hành tím hữu cơ

Để hành tím tiêu thụ với giá bán tốt, những năm gần đây, thị xã Vĩnh Châu đã cơ cấu trồng hành theo lịch thời vụ và mùa vụ trồng hành tím bắt đầu từ tháng 11 âm lịch hằng năm, đây gọi là vụ hành sớm, phục vụ cho thị trường Tết Nguyên đán. Vụ hành mùa (hành chính vụ) xuống giống vào tháng 12 âm lịch năm trước và thu hoạch vào tháng 2 năm sau. Vụ hành giống sẽ được xuống giống từ tháng 2 và thu hoạch dứt điểm trong tháng 4 trong năm.

Theo nông dân trên địa bàn phường Vĩnh Phước, thị xã Vĩnh Châu: Trước đây, trồng hành theo phương pháp truyền thống, dùng phân hóa học và thuốc bảo vệ thực vật nên đất ngày càng bạc màu, chi phí cao mà hiệu quả không ổn định. Từ khi chuyển sang trồng hữu cơ theo hướng dẫn của cán bộ kỹ thuật, tôi thấy rõ sự khác biệt.

Năng suất tăng từ 100 - 200kg/1.000 m², trong khi chi phí đầu tư lại giảm 500.000 - 1 triệu đồng. Với diện tích trung bình khoảng 2.000 m², nông dân thu hoạch được 4,2 tấn/vụ, bán với giá 22.000 đồng/kg, lợi nhuận hơn 40 triệu đồng. Những năm gần đây, tình hình thời tiết diễn biến bất thường nên trồng hành tím có năm trúng mùa, có năm thất mùa. Tuy nhiên, với việc đẩy mạnh sản xuất theo hướng hữu cơ, các vụ hành đều được mùa, được giá.

Nhằm phát triển nông nghiệp bền vững, tỉnh Sóc Trăng đã ban hành Đề án phát triển nông nghiệp hữu cơ giai đoạn 2022 - 2025 và định hướng đến năm 2030. Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh, thực hiện từ năm 2022, Đề án đã triển khai đồng bộ các hợp phần như: triển khai và điều phối đề án, nâng cao năng lực cho các tác nhân tham gia mô hình, hỗ trợ các hoạt động tư vấn để xây dựng mô hình và đánh giá chứng nhận, xây dựng các mô hình sản xuất sản phẩm nông nghiệp hữu cơ được chứng nhận, quảng bá và kết nối tiêu thụ các sản phẩm hữu cơ…

Nông dân tham gia mô hình sản xuất nông nghiệp hữu cơ được đầu tư phân hữu cơ, thuốc sinh học, phân tích mẫu đất, nước, chuyển giao khoa học kỹ thuật về quy trình sản xuất hữu cơ, hướng dẫn nông dân ghi chép sổ nhật ký trong quá trình canh tác, hỗ trợ nhãn mát truy xuất nguồn gốc.

Các mô hình sản xuất hữu cơ phù hợp từng loại cây trồng theo định hướng tái cơ cấu ngành nông nghiệp, lợi nhuận mô hình đem lại cao hơn so với sản xu mục tiêu đề án 100% nông dân tham gia mô hình am hiểu về tiêu chuẩn nông nghiệp hữu cơ, có khả năng tự sản xuất hữu cơ khi kết thúc đề án; diện tích đất sản xuất hữu cơ đạt khoảng trên 210 ha, giá trị sản phẩm trên 1 ha đất trồng trọt hữu cơ cao gấp 1,2 - 1,4 lần so với sản xuất thông thường.

Thời gian tới, UBND tỉnh chỉ đạo ngành nông nghiệp tiếp tục phối hợp các đơn vị liên quan và các địa phương tham gia dự án cần triển khai thực hiện đa dạng các mô hình, loại hình cây trồng vật nuôi.

Các huyện, thị xã, thành phố tham gia đề án tăng cường vận động tuyên truyền thực hiện nông dân nhằm sản xuất mang lại hiệu quả. Ngành chức năng tăng cường kiểm tra sản phẩm phân bón hữu cơ thuốc vi sinh phải đảm bảo chất lượng sản phẩm nông, lâm, thủy sản xuất tại hộ dân đạt chuẩn hữu cơ. Các hợp tác xã, tổ hợp tác và hộ dân tham gia dự án phải tuân thủ quy trình sản xuất hữu cơ để sản phẩm sau thu hoạch đáp ứng tốt nhu cầu thị trường, đặc biệt là thị trường xuất khẩu./.

Hồng Nhung