Quyết tâm hoàn thành GPMB tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng trong năm 2025

TMO - Dự án tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng là một trong những công trình hạ tầng chiến lược quan trọng nhất của đất nước trong giai đoạn hiện nay. Không chỉ là trục giao thông huyết mạch kết nối cảng biển lớn nhất miền Bắc với trung tâm chính trị – kinh tế của cả nước và cửa khẩu quốc tế Lào Cai, dự án còn mang tầm vóc của một “hành lang phát triển mới”, tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế vùng, đóng góp trực tiếp vào mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.

Đối với Hải Phòng, đây là nhiệm vụ danh dự, là trách nhiệm lớn lao và cũng là cơ hội vàng để bứt phá mạnh mẽ trong giai đoạn phát triển mới. Với tinh thần đó, thành phố đang huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, tăng tốc thực hiện bồi thường, hỗ trợ và giải phóng mặt bằng (GPMB), quyết tâm hoàn thành toàn bộ công tác này trong năm 2025 – đúng yêu cầu của Chính phủ và kỳ vọng của nhân dân.

Hạ tầng chiến lược – động lực mở đường cho phát triển

Theo Nghị quyết 187/2025/QH15, tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng có tổng chiều dài 89,88km đoạn qua Hải Phòng, cùng 20,57km hai tuyến nhánh đi Nam Đồ Sơn và Đình Vũ, đi qua 23 xã, phường, đặc khu. Trên địa bàn thành phố bố trí 6 ga hỗn hợp và 3 trạm tác nghiệp kỹ thuật với quy mô lớn và tiêu chuẩn kỹ thuật hiện đại, kết nối trực tiếp với các cảng biển trọng điểm – Lạch Huyện, Đình Vũ – Cát Hải, Nam Đồ Sơn

Khi hoàn thành, dự án sẽ trở thành “mạch máu” logistics quốc gia, giảm áp lực cho đường bộ, nâng cao năng lực vận tải quốc tế, mở ra không gian phát triển cho các khu công nghiệp, dịch vụ, đô thị dọc tuyến; đồng thời góp phần quan trọng thực hiện cam kết giảm phát thải ròng tại COP26. Đây không chỉ là một công trình hạ tầng đơn thuần mà còn là biểu tượng cho khát vọng vươn lên của đất nước, gắn kết hai hành lang, một vành đai với sáng kiến Vành đai – Con đường, củng cố thế trận kinh tế – quốc phòng – an ninh trên vùng duyên hải Bắc Bộ.

Đồng chí Bí thư Thành ủy Lê Tiến Châu chỉ đạo hoàn thành dự án. (Ảnh: CTTHP).

Với Hải Phòng – thành phố cảng biển, công nghiệp và dịch vụ, tuyến đường sắt này chính là “đòn bẩy chiến lược”, mở rộng cửa ra biển cho cả vùng, tăng sức hút đầu tư, đồng thời tạo lực đẩy mạnh mẽ cho phát triển logistics, xuất nhập khẩu và công nghiệp công nghệ cao.

Quyết tâm cao độ trong quá trình giải phóng mặt bằng

Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường, khối lượng giải phóng mặt bằng (GPMB) của dự án trên địa bàn Hải Phòng là rất lớn: thu hồi 624,13 ha đất, ảnh hưởng tới 6.096 hộ dân, tổng kinh phí GPMB trên 11.218 tỷ đồng – trong đó phía Đông Hải Phòng chiếm 7.325 tỷ, phía Tây 3.893 tỷ

Thành phố phải bố trí khoảng 10.960 tỷ đồng từ ngân sách để vừa thực hiện GPMB, vừa đầu tư xây dựng tuyến nhánh Nam Đồ Sơn – một trong những hợp phần quan trọng để kết nối đường sắt với vùng du lịch và dịch vụ biển.

Cùng lúc đó, hàng chục hạng mục kỹ thuật liên quan đến điện, thủy lợi, hệ thống giao thông, nghĩa trang, công trình quân sự phải rà soát, di dời, hoàn trả. Các vấn đề về biến động đất đai, hồ sơ địa chính không đồng nhất, đất quốc phòng, đất có mồ mả, các khu dân cư xen kẹt phát sinh… đều tạo ra áp lực lớn cho các địa phương trong quá trình thực hiện.

Nhưng chính trong khó khăn ấy, bản lĩnh của thành phố Hải Phòng đã thể hiện rõ quyết tâm năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, quyết liệt hành động vì mục tiêu chung.

Cả hệ thống chính trị vào cuộc để hoàn thành tiến độ

Ngay sau khi Chính phủ giao nhiệm vụ, Hải Phòng đã kiện toàn Ban Chỉ đạo GPMB do Bí thư Thành ủy Lê Tiến Châu trực tiếp làm Trưởng ban – thể hiện sự quan tâm đặc biệt của lãnh đạo thành phố đối với dự án trọng điểm này.

Thành phố đã hoàn thành trích đo, trích lục, quy chủ toàn bộ 23 xã, phường, đặc khu; cắm mốc tạm từ ngày 16/6/2025. Xác định 1.749 hộ cần bố trí tái định cư; phê duyệt 12/14 dự án tái định cư, triển khai đồng loạt tại An Khánh, An Hưng, Kiến Thụy, Kiến Hải, Dương Kinh, Cẩm Giàng, Yết Kiêu, Gia Lộc…Khởi công khu tái định cư Dương Kinh từ tháng 8/2025. Phối hợp chặt chẽ với Ban Quản lý Dự án đường sắt và Viện thiết kế số 4 Trung Quốc để tối ưu hướng tuyến, vị trí ga.

GPMB tuyến đường sắt trong năm 2025. (Ảnh: CTTHP).

Tính đến đầu tháng 11/2025, 6/23 xã, phường đã hoàn thành kiểm đếm tài sản gắn liền với đất; 17 địa phương còn lại đang khẩn trương thực hiện. Đây là bước chuyển biến quan trọng để chuẩn bị lập phương án bồi thường, hỗ trợ và di chuyển dân cư.

Bí thư Thành ủy Lê Tiến Châu yêu cầu huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, bám sát kế hoạch chung của UBND thành phố, tận dụng tối đa các cơ chế chính sách để hỗ trợ người dân nhưng phải chặt chẽ – chính xác – minh bạch, không để xảy ra lợi dụng chính sách hay thất thoát ngân sách nhà nước.

Tinh thần chỉ đạo xuyên suốt là: Nhiệm vụ khó gấp đôi thì tinh thần trách nhiệm phải gấp ba; không lùi bước, không chậm trễ, không đùn đẩy; quyết tâm hoàn thành GPMB trong năm 2025.

Sự đồng thuận của nhân dân là yếu tố quyết định thành công

Trong mọi dự án lớn, đặc biệt là dự án liên quan đến hơn 6.000 hộ dân, sự đồng thuận của nhân dân là “chìa khóa vàng” để thành công.

Các phương án bồi thường, hỗ trợ của Hải Phòng được triển khai theo tinh thần công khai, minh bạch, đúng luật, bảo đảm hài hòa lợi ích Nhà nước – người dân – doanh nghiệp. Người dân được thông tin đầy đủ, tham gia đối thoại trực tiếp, nêu kiến nghị và được giải đáp cởi mở.

Thành ủy nhấn mạnh vai trò của truyền thống yêu nước, kỷ luật – đồng tâm, tinh thần đoàn kết của người dân Hải Phòng – vốn là cội nguồn của những thành tựu đột phá trong suốt nhiều thập kỷ qua. Sự chia sẻ giữa các hộ dân trong diện thu hồi đất, sự gương mẫu của từng gia đình sẽ tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ, đảm bảo tiến độ dự án và tạo nền tảng vững chắc cho ổn định xã hội

Trong quá trình GPMB, tái định cư được xác định là nhiệm vụ “khó nhất nhưng phải làm tốt nhất”. Thành phố đã giao thực hiện 14 dự án tái định cư với tổng diện tích hàng chục héc-ta, bảo đảm hạ tầng đồng bộ, đường giao thông, điện – nước – thoát nước hiện đại; các trường hợp có mồ mả được bố trí di chuyển theo đúng nghi lễ, đảm bảo yếu tố tâm linh. Bí thư Thành ủy yêu cầu hoàn thành mở rộng nghĩa trang trước ngày 23 tháng Chạp để phục vụ di dời mộ thuận lợi và chu đáo.

Đây là biểu hiện sinh động của tinh thần “không để người dân thiệt thòi – ổn định là trên hết – lâu dài là mục tiêu”.

Theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, GPMB toàn tuyến phải hoàn thành trong năm 2025; các thủ tục đầu tư khu tái định cư phải hoàn thành trong tháng 12/2025; và dự án sẽ chính thức khởi công vào ngày 19/12/2025 tại khu vực ga Hải Dương Nam.

Đây không chỉ là cột mốc thời gian mà là lời nhắc nhở, là áp lực tích cực để mỗi ngành, mỗi địa phương nêu cao tinh thần trách nhiệm, chạy đua với thời gian, đưa dự án vào giai đoạn thi công đúng tiến độ.

Xã Kiến Hải tập trung chi trả kinh phí bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng cho các hộ gia đình, cá nhân để phục vụ dự án tuyến đường sắt. (Ảnh: HN).

Các sở, ngành được yêu cầu bố trí đầy đủ kinh phí, nhân lực; hướng dẫn chuyên môn cho địa phương; phối hợp đồng bộ trong giải quyết vướng mắc phát sinh. Bộ Chỉ huy Quân sự thành phố khẩn trương rà soát diện tích đất quốc phòng bị thu hồi; các đơn vị tư vấn, chủ đầu tư phối hợp chặt chẽ với thành phố để thống nhất các điều chỉnh kỹ thuật, tránh phát sinh chồng chéo.

Dự án trọng điểm – khát vọng lớn của thành phố Cảng

Tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng không chỉ mở ra một trục giao thông mới, mà còn là “đường gân” của khát vọng phát triển: Một Hải Phòng vươn mình thành trung tâm logistics quốc gia. Một hành lang kinh tế hiện đại kết nối đồng bằng – trung du – miền núi – biên giới. Một động lực mới cho công nghiệp công nghệ cao, thương mại quốc tế, du lịch, dịch vụ cảng biển. Một bước tiến quan trọng trong chiến lược phát triển đồng bộ hạ tầng giao thông quốc gia.

Tiến độ GPMB nhanh, chính xác, minh bạch; tinh thần đoàn kết của nhân dân; quyết tâm của lãnh đạo thành phố; sự phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành – tất cả đang tạo nên khí thế mới, niềm tin mới.

Các cấp, ngành Hải Phòng xác định, hoàn thành GPMB trong năm 2025 không chỉ là yêu cầu, mà còn là lời cam kết với nhân dân; là trách nhiệm với Chính phủ; là đóng góp thiết thực cho sự phát triển chung của đất nước.

Trên công trường tái định cư Dương Kinh, ở các xã An Khánh, Kiến Thụy, Kiến Hải, Yết Kiêu, Gia Lộc…, không khí làm việc đang diễn ra khẩn trương. Những tấm biển thông báo thu hồi đất, những buổi đối thoại đông đủ người dân, những đoàn kiểm đếm làm việc đến đêm – tất cả đang tạo nên một hình ảnh Hải Phòng “đang chạy hết tốc lực”.

Dự án tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng, khi trở thành hiện thực, sẽ là minh chứng sống động cho ý chí, quyết tâm và khát vọng xây dựng một Hải Phòng phát triển mạnh mẽ, hiện đại, văn minh – một thành phố cảng sánh vai với các trung tâm logistics lớn trong khu vực và trên thế giới.

Với niềm tin, quyết tâm và khí thế mới, Hải Phòng chắc chắn sẽ hoàn thành mục tiêu GPMB trong năm 2025 – mở đường cho một hành trình phát triển tầm vóc và bền vững.

Trọng Hồng