TMO - Quá trình hội nhập, phát triển tạo ra nhiều cơ hội cho các sản phẩm nông sản của tỉnh Yên Bái. Nhờ vào sự tích cực và năng động trong việc tuân thủ các tiêu chuẩn thị trường, nông sản chủ lực của tỉnh Yên Bái ngày càng được nâng cao giá trị, tạo sự đột phá, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho doanh nghiệp và nông dân.

Với vị trí địa lý là cửa ngõ miền Tây Bắc, nằm trên trung điểm của một trong những tuyến hành lang kinh tế chủ lực Côn Minh - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, có hệ thống giao thông tương đối đa dạng đã tạo điều kiện và cơ hội thuận lợi để Yên Bái tăng cường hội nhập và giao lưu kinh tế thương mại, phát triển văn hóa xã hội…không chỉ với các tỉnh trong vùng, các trung tâm kinh tế lớn trong cả nước mà còn cả trong giao lưu kinh tế quốc tế, đặc biệt là với các tỉnh phía Tây Nam của Trung Quốc và các nước trong khối ASEAN.

Đặc biệt, với điều kiện tự nhiên thuận lợi đã ban tặng cho Yên Bái nhiều nông sản đặc sản, không chỉ phản ánh sự độc đáo của vùng đất mà còn kết tinh trong đó cả văn hóa và con người nơi đây. Yên Bái là tỉnh có nguồn tài nguyên đất phong phú với tổng diện tích tự nhiên là 689.267 ha. Trong đó diện tích nhóm đất nông nghiệp là 617.588 ha, chiếm 89,60% tổng diện tích tự nhiên; nhóm đất phi nông nghiệp là 57.051 ha, chiếm 8,28% tổng diện tích tự nhiên; nhóm đất chưa sử dụng là 14.628 ha, chiếm 2,12% tổng diện tích tự nhiên. Tỉnh Yên Bái xếp thứ 5 so với 12 tỉnh thuộc vùng núi và trung du phía Bắc về quy mô đất đai.

Để đáp ứng nhu cầu của thị trường, từ những nông hộ sản xuất nhỏ lẻ phát triển thành cơ sở chế biến có quy mô lớn, liên kết theo chuỗi giá trị. Từ đó, nhiều sản phẩm nông sản đặc sản của tỉnh Yên Bái đã trở thành hàng hóa.

Trước đây, phần lớn nông dân Yên Bái sống dựa vào các hoạt động nông nghiệp truyền thống như: trồng lúa, ngô và chăn nuôi nhỏ lẻ. Tuy nhiên, với sự quan tâm, hỗ trợ của tỉnh và sự nỗ lực không ngừng vươn lên của các hộ nông dân, đến nay, kinh tế nông nghiệp trên địa bàn tỉnh đã có nhiều khởi sắc, từ đó tạo điều kiện cho các sản phẩm nông sản, đặc sản của tỉnh tiêu thụ tốt trên thị trường. Đồng thời tạo động lực để nông dân tích cực, chủ động hơn trong việc khai thác các tiềm năng, thế mạnh của địa phương; tham gia vào các đề án phát triển kinh tế nông, lâm nghiệp của tỉnh.

Đơn cử, sản phẩm gạo nếp Tú Lệ ở xã Tú Lệ, huyện Văn Chấn là một ví dụ điển hình, nhận thấy giá trị và tiềm năng thương mại của đặc sản này, nhiều năm qua, vùng canh tác loại lúa này liên tục được mở rộng, từ vài chục hecta rải rác đến nay lúa nếp Tú Lệ đã được quy hoạch thành vùng sản xuất tập trung hàng trăm ha. Lãnh đạo UBND xã Tú Lệ chia sẻ, đặc sản nếp Tú Lệ đã trở thành hàng hóa, nhiều hộ nông dân liên kết thành lập hợp tác xã để tạo thành vùng chuyên canh sản xuất lúa chất lượng cao theo tiêu chuẩn VietGAP.

Gạo nếp Tú Lệ là một trong những sản phẩm nông sản được người dân trên cả nước ưa chuộng. (Ảnh minh hoạ).

Từ sản xuất nhỏ, phân tán sang sản xuất theo quy mô tập trung, tạo ra sản lượng hàng hóa lớn. Đến nay, những vùng lúa nếp hàng hóa được hình thành với quy trình sản xuất khép kín từ khâu trồng, chăm sóc, thu hoạch, bảo quản đến khâu tiêu thụ sản phẩm. Sản phẩm có nhãn mác, đạt chứng nhận OCOP 4 sao, được người tiêu dùng trên cả nước đón nhận.

Từ nhiều nông sản đặc sản giá trị cao, đến nay, tỉnh Yên Bái đã hình thành một số sản phẩm nông sản chủ lực, khảng định được thương hiệu trên thị trường trong nước và quốc tế, như: các sản phẩm từ cây quế, chè Shan tuyết, cây thảo dược, măng tre Bát Độ, gỗ rừng trồng, cây sơn tra, cây dâu tằm, gạo Séng cù, mật ong, miến đao... Bên cạnh việc quy hoạch từng vùng nguyên liệu tập trung quy mô lớn cho từng loại nông sản, tỉnh Yên Bái tập trung hỗ trợ ứng dụng khoa học công nghệ để giải quyết những thách thức, rủi ro trong phát triển nông nghiệp.

Đây được coi là một trong những giải pháp then chốt, trọng tâm. Lãnh đạo UBND tỉnh Yên Bái cho biết, tỉnh đang tích cực hỗ trợ, khuyến khích các cơ sở sản xuất ứng dụng công nghệ cao, tiên tiến vào sản xuất nông sản chủ lực nhằm tạo bước đột phá về năng suất, chất lượng.

Đồng thời, giúp nông dân khắc phục được tính mùa vụ, giảm sự lệ thuộc vào thời tiết, tăng hiệu quả kinh tế, đáp ứng nhu cầu về chất lượng. Nhiều chính sách hỗ trợ cụ thể được tỉnh ban hành, trong đó ưu tiên phục tráng, tạo nguồn giống tốt, nguyên chủng để chuyển giao cùng các tiến bộ kỹ thuật, công nghệ mới vào sản xuất.

Kết quả 3 năm gần đây, tỉnh Yên Bái đã đưa 28 giống cây hoa màu, 6 giống cây công nghiệp; 3 giống cây lâm nghiệp, 9 giống cây dược liệu vào sản xuất đại trà, góp phần tăng năng suất, chất lượng các sản phẩm nông sản chủ lực của tỉnh. Ngoài ra, tỉnh Yên Bái đang hỗ trợ thí điểm mô hình tự động hóa, số hóa gắn với chương trình "3 giảm, 3 tăng” để từng bước phổ biến, nhân rộng vào thực tế; các mô hình hỗ trợ ứng dụng công nghệ sinh học, công nghệ nhà kính, tưới nhỏ giọt, cảm biến theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP được nhiều cơ sở ứng dụng đại trà mang lại hiệu quả cao.

Bên cạnh đó, các sản phẩm nông sản chủ lực của Yên Bái đều được hỗ trợ về đăng ký chỉ dẫn địa lý và bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa, toàn tỉnh đã có 44 sản phẩm được bảo hộ sở hữu trí tuệ và 68 mã số vùng trồng, đảm bảo quy định về tem, nhãn mác, truy xuất nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm...

Người dân tỉnh Yên Bái chăm sóc quế hữu cơ. (Ảnh minh hoạ: HH).

Đặc biệt, các sản phẩm nông sản chủ lực đều được hỗ trợ sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ và bảo vệ môi trường. Đại diện Hội Nông dân tỉnh Yên Bái cho rằng, chính sách hỗ trợ sản xuất nông sản chủ lực của tỉnh Yên Bái đã làm thay đổi mạnh mẽ phương thức sản xuất nông nghiệp, tạo bước phát triển đột phá về số lượng, chất lượng sản phẩm nông sản chủ lực.

Điều đó góp phần quan trọng giải quyết việc làm nông thôn, nâng cao mức sống cho người nông dân. Đáng chú ý, các sản phẩm đã có bước tiến về chất lượng, đa dạng về mẫu mã, bao bì, đảm bảo điều kiện, quy định về tem, nhãn mác, truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Đến nay, tỉnh có trên 23.096,2 ha rừng được cấp chứng chỉ FSC, quế hữu cơ; cấp được 77 mã số vùng trồng phục vụ tiêu thụ nội địa và xuất khẩu…

Bên cạnh đó, tỉnh đã có 251 sản phẩm OCOP đạt từ 3-4 sao, trong đó có 25 sản phẩm đạt 4 sao và 226 sản phẩm đạt 3 sao. Những kết quả này không chỉ tạo động lực cho việc xây dựng nông thôn mới mà còn thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực nông thôn.

Cùng với phát triển nhanh số lượng và không ngừng nâng cao chất lượng các sản phẩm nông sản chủ lực, tỉnh Yên Bái hỗ trợ đẩy mạnh xúc tiến thương mại, mở rộng các kênh tiêu thụ sản phẩm, đa dạng hình thức quảng bá, giới thiệu nhằm đưa sản phẩm đến gần hơn với đông đảo người tiêu dùng.

Việc này không chỉ mở rộng thị trường trong nước mà còn hướng đến xuất khẩu. Lãnh đạo Sở Công Thương tỉnh Yên Bái cho biết, nhờ sự phát triển của công nghệ, mạng internet, truyền thông đa phương tiện... mà các sản phẩm nông sản chủ lực của tỉnh Yên Bái được quảng bá, giới thiệu và tiêu thụ sản phẩm trên nhiều không gian mạng, nhất là sự tham gia các sàn thương mại điện tử. Phần lớn sản phẩm nông sản chủ lực của tỉnh Yên Bái được tiêu thụ trên các kênh bán hàng hiện đại, siêu thị lớn trên cả nước; các sàn thương mại điện tử uy tín.

Đến nay, tỉnh Yên Bái có gần 300 cơ sở chế biến nông sản đưa 940 sản phẩm lên sàn thương mại điện tử, trong đó có nhiều sản phẩm nông sản chủ lực. Bên cạnh đó, tỉnh Yên Bái tích cực hỗ trợ cơ sở sản xuất nông sản chủ lực chuyển đổi số, như: đăng ký gian hàng số, địa chỉ số, truy xuất nguồn gốc số, nhãn hàng số…

Để duy trì và nâng cao chất lượng, giá trị và thương hiệu nông sản chủ lực cũng như các sản phẩm OCOP, tỉnh Yên Bái tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của doanh nghiệp, hợp tác xã và người dân. Kiện toàn bộ máy chỉ đạo, điều hành Chương trình. Tăng cường hoạt động xúc tiến thương mại, đẩy mạnh kiểm tra, giám sát thực hiện Chương trình để đảm bảo chất lượng sản phẩm.

Ưu tiên xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng giới thiệu và quảng bá thị trường tiêu thụ nông sản. Đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ trong quản lý, xây dựng mô hình doanh nghiệp nhỏ và vừa, hợp tác xã sản xuất sản phẩm nông sản chủ lực, từ đó tạo giá trị bền vững cho các sản phẩm.

Lê Tú

Tin nổi bật