Nâng cao giá trị sản xuất từ nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao

TMO - Sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao hiện nay đang được tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đẩy mạnh thực hiện nhằm tạo ra những nông sản có chất lượng, tăng sức cạnh tranh. Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp, tổ chức liên kết nông dân, hợp tác xã, tổ hợp tác để mở rộng mô hình này trên quy mô lớn nhằm ổn định vùng nguyên liệu cũng như thu nhập cho nhân dân.

Theo thống kê của ngành chức năng tỉnh, tính đến tháng 8/2023 trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu có 400 cơ sở sản xuất trồng trọt ứng dụng công nghệ cao (tăng 55 cơ sở so với cùng kỳ và giảm 14 cơ sở so tháng trước), vùng sản xuất tập trung tại Châu Đức, Đất Đỏ, Phú Mỹ, Xuyên Mộc với quy mô diện tích 4.625,3 ha, diện tích đang sản xuất 4.622,3 ha. Các công nghệ áp dụng điển hình như: Nhà màng, nhà lưới, hệ thống tưới tiên tiến tiết kiệm nước kết hợp điều tiết dinh dưỡng tự động, công nghệ thủy canh,… trên các sản phẩm như rau các loại, dưa lưới, cây ăn quả (bưởi, chuối, bơ, nhãn, mít,…), cây công nghiệp (hồ tiêu, ca cao, nhàu…),...

Trong chăn nuôi, toàn tỉnh hiện có 132 trang trại hoạt động chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao (tổng đàn 264.945con heo, 1.840.000 con gà thịt, 98.000 con gà trứng, 36.000 con vịt trứng, 36.000 vịt giống, chiếm tỷ lệ 30,2% tổng đàn gia cầm và 66,2%/tổng đàn heo). Các công nghệ sử dụng gồm: Trang trại thiết kế hệ thống chuồng lạnh, sử dụng chế phẩm sinh học, ứng dụng đệm lót sinh học trong chăn nuôi, sử dụng giống bố mẹ nhập ngoại.

Đối với lĩnh vực thủy sản, thống kê cho thấy có 22 cơ sở nuôi thủy sản thương phẩm và sản xuất giống thủy sản ứng dụng công nghệ cao với tổng diện tích khoảng 422,3 ha (tăng 11,55 ha so với cùng kỳ). Công nghệ áp dụng sản xuất: nuôi trong ao đất hay hồ tròn có lót bạt trong nhà màng, nguồn nước tuần hoàn và khép kín, sử dụng hệ thống máy lọc nước hiện đại, ứng dụng kỹ thuật kiểm soát, quản lý nuôi của Israel, quy trình 03 sạch, công nghệ nuôi tôm siêu thâm canh với mật độ 250-500 con/m2, sản lượng đạt từ 30-50 tấn/ha/vụ, các cơ sở nuôi từ 3-4 vụ/năm,...

Theo đánh giá của ngành chức năng tỉnh, sản xuất ứng dụng công nghệ cao giúp các cơ sở chủ động được mùa vụ, tăng số vụ sản xuất trong năm, kiểm soát được dịch hại, vật tư nông nghiệp đầu vào, chất lượng sản phẩm đạt một số tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm, VietGAP,… đồng thời sản xuất có ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm. Do đó giá trị sản xuất được nâng lên rất nhiều so với sản xuất thông thường.

Máy bay không người lái được sử dụng phụ thuốc bảo vệ thực vật trong sản xuất lúa tại tỉnh. Ảnh: HP. 

Trên địa bàn tỉnh, các doanh nghiệp đang thực hiện liên kết với các HTX và bà con nông dân trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi trên một số loại cây trồng, gồm: hồ tiêu, lúa, ca cao, rau các loại, cây ăn quả,... với tổng diện tích 16.226ha, giảm 114,48 ha so với cùng kỳ và tăng 15 ha so với tháng trước (trong đó: lúa 115 ha, bắp 43 ha, rau 22 ha, cao su 14.158 ha, cacao 54 ha, hồ tiêu 793 ha, cây ăn quả 979 ha, khoai mài 60 ha,...).

Trong chăn nuôi, có 29 cơ sở nuôi heo với tổng đàn khoảng 28.900 con nái và 72.800 con heo thịt, 23 cơ sở chăn nuôi gà với tổng đàn 2.240.000 con gà thịt và 152.000 con gà trứng, 07 cơ sở chăn nuôi vịt với tổng đàn 172.000 con vịt trứng liên kết theo hình thức chăn nuôi gia công. Trong nuôi trồng thủy sản có khoảng 310 ha sản xuất dưới hình thức hợp tác và liên kết.

Theo mục tiêu của Đề án 04 về phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao giai đoạn 2020-2025, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đặt mục tiêu đến năm 2025 phấn đấu hình thành Trung tâm ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao, quy hoạch và xây dựng 5 vùng sản xuất nông nghiệp công nghệ cao trong các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản: vùng sản xuất hồ tiêu, vùng chăn nuôi, vùng cây ăn quả và vùng thủy sản gắn với liên kết sản xuất nâng cao chuỗi giá trị, cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp chế biến thực phẩm phục vụ thị trường trong nước và xuất khẩu, khuyến khích đầu tư các sản phẩm chủ lực.

Từ nay đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030, tỉnh sẽ xây dựng các vùng nông nghiệp công nghệ cao gồm: Vùng sản xuất lúa chất lượng cao 600ha tại huyện Xuyên Mộc; vùng sản xuất rau diện tích 500ha (TX.Phú Mỹ 450ha, huyện Đất Đỏ 50ha); vùng sản xuất hồ tiêu diện tích 2.740ha (huyện Châu Đức 1.500ha, huyện Xuyên Mộc 1.240ha); vùng sản xuất cây ăn quả (nhãn, thanh long, chuối, sầu riêng…) diện tích 3.050ha (huyện Châu Đức 1.000ha; huyện Đất Đỏ 200ha; huyện Xuyên Mộc 1.350ha; TX. Phú Mỹ 500ha); vùng sản xuất cây dược liệu 70ha tại huyện Xuyên Mộc; vùng sản xuất ca cao 100ha tại huyện Châu Đức.

Đối với lĩnh vực chăn nuôi, tỉnh xây dựng các vùng chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao, vùng chăn nuôi an toàn dịch bệnh, tạo điều kiện cho phát triển chăn nuôi bền vững, nâng cao giá trị sản phẩm, cung cấp sản phẩm an toàn phục vụ tiêu dùng trong nước và xuất khẩu động vật và sản phẩm động vật tại 3 huyện Châu Đức, Đất Đỏ, Xuyên Mộc. Đối với lĩnh vực thủy sản phát triển nuôi trồng thủy sản trên 3 vùng sinh thái: nước ngọt, mặn lợ và nuôi trên biển theo hướng hữu cơ, sinh thái bền vững, hiệu quả; chú trọng phát triển nuôi lồng bè trên sông, trên biển, ven biển và hải đảo.

Sở NN&PTNT tỉnh cho biết, để tập trung phát triển nông nghiệp công nghệ cao trong thời gian tới, sở sẽ giới thiệu các vùng nông nghiệp công nghệ cao được công nhận và quy hoạch, cùng các chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu tư, danh mục các dự án kêu gọi đầu tư; công bố rộng rãi các quy hoạch, chương trình, kế hoạch phát triển nông nghiệp công nghệ cao đến năm 2025, ưu tiên bố trí nguồn vốn hỗ trợ sản xuất nông nghiệp, đầu tư cơ sở hạ tầng khu, vùng quy hoạch phát triển nông nghiệp công nghệ cao tại các địa phương. Việc tận dụng tối đa các kênh huy động vốn cho nông nghiệp công nghệ cao cũng được triển khai thực hiện. Ngoài ra, tỉnh cũng khuyến khích các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế đầu tư, phát huy mạnh mẽ vai trò tiên phong của doanh nghiệp trong phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.

Thực hiện chủ trương của Đảng về thúc đẩy ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp phục vụ hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn, thời gian qua, nhiều cơ chế, chính sách thu hút các tổ chức, cá nhân tham gia ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp đã được ban hành. Đồng thời, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành một số chương trình, kế hoạch nhằm thúc đẩy ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp phục vụ cơ cấu lại ngành theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững.

Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, đến nay, nhiều doanh nghiệp, cá nhân đã chủ động tiếp cận, nhập khẩu làm chủ các công nghệ mới, ứng dụng công nghệ tự động, bán tự động, công nghệ thông tin để mang lại hiệu quả kinh tế cao cho sản xuất nông nghiệp. Số liệu điều tra của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, hiện nay, cả nước có khoảng 290 doanh nghiệp nông nghiệp đang ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất; trong đó, lĩnh vực trồng trọt có 126 doanh nghiệp, chăn nuôi có 88 doanh nghiệp, thủy sản có 68 doanh nghiệp và lâm nghiệp có 8 doanh nghiệp. Số liệu điều tra của Viện Quy hoạch và Thiết kế nông nghiệp (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho thấy, cả nước hiện có khoảng 690 vùng sản xuất nông nghiệp, trong đó có hơn 70% vùng đạt tiêu chí vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.

Tại Nghị quyết số 26/NQ-CP ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XIII) về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Chính phủ đề ra 9 nhóm nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu để triển khai thực hiện, trong đó có thúc đẩy phát triển khoa học công nghệ, thị trường khoa học công nghệ. Năm 2023, ngành nông nghiệp được Thủ tướng Chính phủ giao chỉ tiêu kim ngạch xuất khẩu đạt 55 tỷ USD. Theo Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan chính quyền địa phương cần tiếp tục rà soát, hoàn thiện quy hoạch phát triển nông nghiệp công nghệ cao theo hướng mở. Có chính sách ưu đãi cho các khu nông nghiệp công nghệ cao ở địa phương để phát huy lợi thế địa phương và bảo đảm nông dân được khuyến khích áp dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp. 

Minh Ngọc