Linh hoạt trong sản xuất nông nghiệp mùa mưa lũ

TMO - Trước diễn biến thời tiết phức tạp, nông dân tỉnh Quảng Trị đã chủ động chuyển đổi cơ cấu cây trồng, áp dụng mô hình canh tác rau màu phù hợp trong mùa mưa lũ. Việc linh hoạt thời vụ, sử dụng giống ngắn ngày và kỹ thuật làm đất hợp lý giúp đảm bảo nguồn cung rau xanh ổn định cho thị trường, giảm thiểu tối đa rủi ro thiệt hại do thiên tai gây ra.

Hiện nay đang là cao điểm mưa lũ gây nhiều khó khăn cho sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là rau màu. Tuy nhiên, nhờ kinh nghiệm tích lũy và sự hướng dẫn từ ngành chuyên môn, nhiều hộ dân tỉnh Quảng Trị đã chủ động chuyển đổi mô hình canh tác phù hợp với điều kiện thời tiết.

Thay vì trồng đại trà như trước, bà con tập trung vào các loại rau ngắn ngày, có khả năng chịu úng tốt. Bên cạnh đó, việc áp dụng kỹ thuật và hệ thống tưới tiêu linh hoạt cũng góp phần hạn chế ảnh hưởng của mưa lớn đến cây trồng. Một số địa phương còn xây dựng nhà màng quy mô nhỏ để sản xuất rau an toàn trong điều kiện mưa kéo dài.

Nhờ các giải pháp đồng bộ, diện tích rau màu trong mùa mưa tại Quảng Trị được duy trì ổn định, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong tỉnh và các vùng lân cận. Đây là hướng đi hiệu quả, giúp người dân tăng thu nhập, đồng thời đảm bảo an ninh lương thực và ổn định thị trường nông sản trong mùa mưa bão.

Tại vùng trồng rau thuộc phường Châu Đốc, những ngày qua, nông dân tập trung thu hoạch các loại rau màu để tránh bị mưa lớn làm ảnh hưởng. Cùng với đó, nông dân chuẩn bị nhiều máy bơm để đảm bảo ruộng rau không bị ngập úng trong thời gian này.  Sau các cơn mưa lớn, nhà nông tích cực vận hành máy bơm nước ra ngoài, đồng thời chú trọng phòng ngừa sâu bệnh và thu hoạch các ruộng rau đến lứa.

Theo chia sẻ của người dân, do mưa nhiều, một số loại rau màu rất dễ dập lá, úng, nhất là các loại: Cải ngọt, rau thơm, xà lách... Mưa nhiều cũng làm đất bị nén chặt, nước ngập dẫn đến bị nghẹt rễ, thiếu oxy, ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và phát triển của cây trồng. Vì vậy, người dân thấy mưa lớn là phải tìm cách thoát nước nhanh. Các hộ gia đình cũng chủ động trang bị thêm mái che để làm giảm tối đa tác động của mưa.

Bên cạnh đó, nông dân còn phải đối phó tình trạng sâu bệnh với mức độ nhiều hơn. Trong đó, có một số bệnh hại thường xuất hiện trong thời điểm này, như: Thán thư, thối trái, loét vi khuẩn, thối nhũn, vàng lá thối rễ… Người dân trồng rau xã Bình Mỹ cho biết vào mùa mưa, nhiệt độ và ẩm độ tăng cao, nên rất thuận lợi cho nhiều loại côn trùng, nấm bệnh phát triển.

Do đó, họ thường xuyên thăm đồng để phát hiện và có biện pháp phòng trị kịp thời các đối tượng gây hại, không để dịch bệnh lây lan. Để tránh ngập úng khi mưa lớn, nông dân chủ động làm liếp cao để thoát nước tốt. Cách làm này giúp ông thành công trong nhiều năm liền trồng rau cải trên đất ruộng. Quá trình canh tác, họ còn phủ rơm khô lên liếp ngay sau khi vừa xuống hạt. Cách làm này giúp rau ít bị tác động trực tiếp từ các cơn mưa và bảo vệ bộ rễ.

Mặc dù mưa lũ, ảnh hưởng đến rau màu nhưng nhờ được giá, người dân vẫn có thu nhập tốt. 

Theo nhiều nông dân, việc canh tác rau màu mùa mưa thường vất vả hơn, nhưng bù lại, nếu chăm sóc tốt sẽ có thu nhập cao hơn, nhờ giảm công tưới nước, bán được giá cao. Theo khảo sát của Sở Nông nghiệp và Môi trường, các loại rau màu đang có giá tương đối cao. Giá cải xanh, cải ngọt, xà lách, hẹ có giá dao động 8.000 đồng/kg; cải thìa, mồng tơi 11.000 đồng/kg; hành lá 10.000 đồng/kg…

Với mức giá này, nông dân đảm bảo thu nhập. Trong thời gian rau phát triển, trên địa bàn xảy ra các đợt mưa lớn, khiến năng suất giảm 20% - 30% so với vụ trước. May mắn là giá bán đang ở mức cao, nên vẫn có lãi.

Ngành chức năng dự báo trong thời gian tới, thời tiết vẫn còn diễn biến phức tạp. Do đó, bà con nông dân trong tỉnh cần chủ động thực hiện các biện pháp phòng, chống ngập úng, bảo vệ rau màu. Bên cạnh đó, chuẩn bị nguồn giống, tích cực làm đất để trồng bổ sung những diện tích cây trồng bị thiệt hại, bảo đảm nguồn cung cho thị trường. Đồng thời, nên chọn nền đất cao ráo, làm đất tơi xốp để tránh bị ngập úng.

Ngoài ra, mùa mưa dễ phát sinh nhiều loại sâu bệnh gây hại, nên bà con chủ động thăm ruộng, vườn thường xuyên để kịp thời phát hiện và có biện pháp xử trí đúng lúc, không để dịch bệnh lây lan diện rộng. Bên cạnh đó, việc chủ động chuyển đổi phương thức canh tác và áp dụng các giải pháp kỹ thuật phù hợp đã giúp nông dân Quảng Trị thích ứng hiệu quả với điều kiện bất lợi của mùa mưa.

Không chỉ đảm bảo duy trì diện tích gieo trồng, mô hình trồng rau màu mùa mưa còn góp phần ổn định nguồn cung thực phẩm, hạn chế tình trạng khan hiếm và biến động giá cả trong thời điểm mưa lũ kéo dài. Đáng chú ý, nhiều hộ dân đã mạnh dạn đầu tư nhà màng, hệ thống tưới nhỏ giọt và sử dụng giống rau ngắn ngày, cho năng suất cao, phù hợp với nhu cầu thị trường.

Đây là tín hiệu tích cực trong quá trình chuyển đổi sản xuất nông nghiệp theo hướng bền vững, thích ứng biến đổi khí hậu của tỉnh Quảng Trị. Tuy nhiên, để mô hình này phát huy hiệu quả lâu dài, ngành nông nghiệp cần tiếp tục hỗ trợ về kỹ thuật, giống, vật tư và kết nối tiêu thụ sản phẩm. Với sự hướng dẫn của chính quyền và quyết tâm từ người dân, Quảng Trị thời gian tới, địa phương tiếp tục mở rộng diện tích rau màu trong mùa mưa, góp phần nâng cao thu nhập, đảm bảo sinh kế và phát triển nông nghiệp theo hướng chủ động, an toàn.

Lê Thơ