TMO - Với tiềm năng dồi dào, điều kiện tự nhiên thuận lợi, nghề nuôi cá nước lạnh tại tỉnh Lào Cai đã mang lại nguồn thu nhập ổn định cho người nông dân. Cá nước lạnh được kỳ vọng sẽ trở thành mặt hàng “kinh tế chủ lực” cho người dân vùng cao.

Lào Cai là một trong hai địa phương nuôi cá nước lạnh nhiều nhất cả nước. Với nhiều dư địa để phát triển như nhiều nhánh suối lớn, nhỏ và khe nước từ rừng già trên các dãy núi cao chảy về cung cấp lượng lớn nước lạnh. Đây là nguồn tài nguyên quý đang được người dân các địa phương trong tỉnh khai thác để nuôi cá hồi, cá tầm.

Nuôi cá nước lạnh trở thành một nghề sản xuất quan trọng, tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho nhiều lao động địa phương. Theo thống kê của ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn, nghề nuôi cá nước lạnh tại tỉnh Lào Cai tập trung tại các huyện Bát Xát, Bắc Hà, Mường Khương, Văn Bàn và thị xã Sa Pa.

Trong đó, thị xã Sa Pa có quy mô và thể tích nuôi cá nước lạnh lớn nhất tỉnh và vùng Tây Bắc. Việc tiêu thụ thủy sản nước lạnh chủ yếu qua thương lái hoặc bán trực tiếp vào các nhà hàng, một số cơ sở đã chủ động tìm thị trường và ký hợp đồng cung ứng sản phẩm cá nước lạnh tại thành phố Hà Nội và một số tỉnh khác. Hiện giá các loại cá này đang ở mức khá cao từ 200.000 - 250.000 đồng/kg tùy loại, đem lại thu nhập tốt cho người nuôi.

Tại tỉnh Lào Cai, nghề nuôi cá nước lạnh đang phát triển tốt đem lại nguồn thu lớn cho người nông dân, giúp tăng trưởng kinh tế tại các xã, huyện vùng cao. Cùng với Sa Pa, tại xã Dền Sáng, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai ở độ cao hơn 1000 m so với mực nước biển, với khí hậu mát mẻ, nguồn nước suối tự nhiên phong phú cũng rất phù hợp để nuôi các loài cá nước lạnh.

Nhận thấy tiềm năng, lợi thế này nhiều người dân tại xã Dền Sáng, huyện Bát Xát đã đẩy mạnh nuôi các nước lạnh. Nuôi cá nước lạnh cần chọn được vị trí nguồn nước phải sạch, con giống phải đảm bảo nguồn gốc. Đặc biệt các giống cá hồi, cá tầm phải sử dụng thức ăn công nghiệp là chính vì thế cần thường xuyên xử lý nước để đảm bảo môi trường Theo chia sẻ của một số người dân nuôi cá, với đặc điểm nuôi cá nước lạnh càng lên đầu nguồn thì nước mới đảm bảo, thời gian nuôi cá hồi thường kéo dài từ 12- 15 tháng, cá tầm từ 14 -16 tháng. Đồng thời nguồn nước phải sạch và giữ được nhiệt độ ổn định dưới 23 độ C. Nguồn thức ăn cho cá chủ yếu là thức ăn công nghiệp.

Khi cá nước lạnh đạt trọng lượng 1,5-2kg/con sẽ được thu hoạch. (Ảnh minh hoạ).

Khi cá đạt trọng lượng từ 1,5 - 2 kg/con, người nuôi cần thu hoạch và bán. Để gia tăng thu nhập gia đình người dân thường nuôi gối vụ, vài tháng lại cho thu một ao. Trong quá trình như vậy người dân phải vệ sinh ao nuôi bằng hóa chất, sản phẩm vi sinh. Sau đó cần mua con giống ở cơ sở bảo đảm, có nguồn gốc xuất xứ. Quá trình nuôi cần tuân thủ các quy trình kỹ thuật về sử dụng thức ăn, thuốc, môi trường nước…

Hiện nay giá hai loại cá đang dao động trên dưới 200 nghìn đồng/kg, các hộ gia đình có thu nhập khoảng 400 triệu đồng/năm. Hiện nay, trên địa bàn huyện Bát Xát có hơn 70 cơ sở nuôi cá nước lạnh với tổng thể tích bồn, bể hơn 2.000 m3, mỗi năm cung cấp ra thị trường hàng trăm tấn cá hồi, cá tầm thương phẩm. Lãnh đạo Ủy ban nhân dân huyện Bát Xát cho biết, nghề nuôi cá nước lạnh có nhiều tiềm năng để phát triển tại khu vực vùng núi cao của huyện.

Huyện xác định các xã ở khu vực vùng cao như xã Dền Sáng, Y Tý, Phìn Ngan, A Lù nơi có nguồn nước phù hợp để phát triển nghề nuôi cá nước lạnh đảm bảo đúng theo quy hoạch về diện tích và quy định về vệ sinh môi trường. Vùng ôn đới với độ cao trên 1000 m có thể nuôi cá nước lạnh. Xã Dền Sáng với mô hình cá nước lạnh đã mang lại hiệu quả kinh tế rất cao.

Nhìn chung, tại Lào Cai nghề nuôi cá nước lạnh được phát triển mạnh trong vài năm qua tại. Đơn cử, thị xã Sa Pa, huyện Bát Xát với thể tích lên tới 50.000 m3, đã cho sản lượng thu hoạch hàng năm khoảng 600 tấn.

Trong đó, tại thị xã Sa Pa, nghề này đang thu hút hàng nghìn hộ nuôi. Tuy vậy, Lãnh đạo Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Lào Cai thông tin, nghề nuôi cá nước lạnh cũng đang đứng trước nhiều thách thức do tăng trưởng nóng. Số hộ nuôi cá nhỏ lẻ tập trung tại một địa bàn với mật độ cao dẫn đến nguy cơ ảnh hưởng đến nguồn nước, vấn đề dịch bệnh, môi trường…

Tỉnh Lào Cai đã đưa ra kế hoạch phát triển nghề này theo quy hoạch, bền vững và bảo đảm môi trường sinh thái. Trong đó các hộ dân nên nuôi cá theo một quy trình kỹ thuật phù hợp, mở rộng quy mô và đăng ký sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn, có chứng nhận cho sản phẩm.

Nuôi cá nước lạnh cần có nguồn nước sạch, nhiệt độ nước luôn dưới 23 độ C. (Ảnh minh hoạ).

Các loại cá hồi, cá tầm đang được coi là đối tượng nuôi tiềm năng cho các địa phương vùng cao có điều kiện về nguồn nước và khí hậu phù hợp. Muốn phát triển mô hình này đòi hỏi người dân cần tìm hiểu rõ về kỹ thuật nuôi, có nguồn nước, con giống đảm bảo. Đồng thời người dân cần thông qua ban ngành chức năng tại địa phương để tìm hiểu về các quy định liên quan đến chất lượng, đầu ra cho sản phẩm có như vậy mới bảo đảm nghề nuôi cá nước lạnh đem lại thu nhập ổn định.

Mặc dù mang lại nguồn kinh tế cao, tuy nhiên hiện nay nghề nuôi cá nước lạnh vẫn gặp một số khó khăn như chưa chủ động trong sản xuất giống do thiếu nguồn cá bố mẹ, kỹ thuật sinh sản nhân tạo còn hạn chế; thức ăn cho cá hồi vẫn chủ yếu nhập khẩu từ nước ngoài; hiệu quả sử dụng tài nguyên đất và nước chưa cao; thiếu những vùng sản xuất thủy sản hàng hóa an toàn gắn kết với thị trường; liên kết trong sản xuất còn lỏng lẻo, thiếu tính ràng buộc; khâu chế biến chưa sâu…

Lào Cai đặt mục tiêu đến năm 2030, thể tích nuôi cá nước lạnh đạt 110.000 m3, sản lượng cá nước lạnh đạt 1.600 tấn. Để nghề nuôi cá nước lạnh phát triển theo hướng an toàn, hiệu quả và bền vững, Lào Cai xác định cần có sự liên kết đồng bộ chặt chẽ và mở rộng mạng lưới liên kết hơn nữa.

Trong đó, người nuôi cần đẩy mạnh tổ chức sản xuất theo mô hình liên kết dưới hình thức tổ, nhóm hoặc tổ hợp tác nhằm hoạch định kế hoạch chung. Chú trọng quản lý môi trường và nguồn nước chung, hỗ trợ nhau huy động vốn, trao đổi công nghệ sản xuất giống, công nghệ nuôi thương phẩm, giám sát quy trình, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, an toàn dịch bệnh, bảo vệ môi trường, các thông tin thị trường…/.

Ngọc Thuỷ

Tin nổi bật