TMO - Tỉnh Kon Tum đang tập trung triển khai nhiều giải pháp nhằm mở rộng diện tích trồng sâm Ngọc Linh loại dược liệu quý góp phần phát triển kinh tế vùng và nâng cao thu nhập cho người dân địa phương.

Năm 2025, tỉnh Kon Tum đặt ra mục tiêu sẽ trồng mới 1.578ha sâm Ngọc Linh; trong đó, trồng trong dân 60ha (huyện Đăk Glei 15 ha, huyện Tu Mơ Rông 45ha) và trồng trong doanh nghiệp 1.518ha.Để hoàn thành chỉ tiêu đề ra, ngành Nông nghiệp tỉnh đã làm việc với các địa phương, các doanh nghiệp có kế hoạch cụ thể và tích cực chuẩn bị đầy đủ các điều kiện cho vụ trồng mới.

Các huyện Đăk Glei và Tu Mơ Rông cũng như các doanh nghiệp đang tiến hành khảo sát, chuẩn bị mặt bằng, vật tư, tập kết mùn cho thời vụ trồng sâm sắp tới. Qua làm việc với các doanh nghiệp trồng sâm Ngọc Linh trên địa bàn tỉnh, hiện nay các doanh nghiệp dự kiến gieo ươm hơn 15,2 triệu cây giống, đủ để trồng đạt chỉ tiêu niên vụ 2025. Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, năm 2024, tỉnh có 900ha sâm Ngọc Linh cho thu hoạch quả và có khoảng 6 triệu cây cho hạt.

Đây là số lượng nguồn giống để chuẩn bị cho vụ trồng năm 2025. Với số lượng hạt nói trên, khi tiến hành gieo ươm nếu tỷ lệ nảy mầm 80% cho khoảng 14,4 triệu cây. Bên cạnh đó, một số vườn ươm của các doanh nghiệp còn lưu vụ khoảng 2 triệu cây và số lượng cây cho thu hạt của người dân tự chuẩn bị ước sẽ đảm bảo đủ số cây giống phục vụ thực hiện chỉ tiêu trồng mới năm 2025.

Để hoàn thành chỉ tiêu giao trồng mới diện tích sâm Ngọc Linh năm 2025, các địa phương và doanh nghiệp cũng như người dân đã và đang chuẩn bị đầy đủ các điều kiện cho mùa vụ trồng mới đạt kế hoạch đề ra.

Theo số liệu thống kê của ngành Nông nghiệp, đến nay, toàn tỉnh KonTum có tổng cộng khoảng 2.922ha diện tích rừng có trồng sâm Ngọc Linh. Trong đó, người dân trồng 333,63ha (huyện Đăk Glei có 75,11ha và huyện Tu Mơ Rông 258,52ha) và trồng trong doanh nghiệp khoảng 2.589ha. Ngoài diện tích trên, theo thông tin, các tổ chức, cá nhân còn trồng trong lâm phần của các chủ rừng chưa được khai báo ước có gần 40ha và các tổ chức, cá nhân trồng ngoài vùng chỉ dẫn địa lý khoảng 14,85ha. Đăk Glei là một trong những địa phương trong vùng phát triển sâm Ngọc Linh, chủ yếu là trồng ở trong dân. Đến nay, toàn huyện phát triển hơn 75ha sâm Ngọc Linh.

Năm 2025, huyện được giao chỉ tiêu trồng 15ha. Để thực hiện kế hoạch giao, huyện Đăk Glei đã đẩy mạnh tuyên truyền vận động người dân chuẩn bị tốt các điều kiện về giống, đất đai sẵn sàng cho mùa trồng mới. Lãnh đạo UBND huyện cho biết, năm 2025, huyện được giao trồng mới 15ha sâm Ngọc Linh, nhưng huyện giao thêm cho các xã với tổng cộng khoảng 10ha nữa, nâng lên 25ha.

Với diện tích trên thì tổng nhu cầu cần khoảng 250.000 cây giống. Tại thủ phủ của dược liệu huyện Tu Mơ Rông- vùng trọng điểm sâm Ngọc Linh của tỉnh, hiện các doanh nghiệp trên địa bàn và người dân cũng chủ động chuẩn bị đầy đủ các điều kiện để tiến hành trồng.

Theo Lãnh đạo Huyện ủy Tu Mơ Rông, năm 2025, được giao trồng mới 45ha, huyện đã chỉ đạo các xã tiến hành vận động người dân chuẩn bị đầy đủ về đất để phục vụ mùa trồng mới sâm Ngọc Linh. Qua tìm hiểu, người dân trong huyện đã chủ động nguồn giống và chuẩn bị đạt khoảng 50 ha.

Người dân chuẩn bị cây sâm giống để trồng vụ mới. (Ảnh: BND).

Người dân sẵn sàng các điều kiện để tiến hành trồng đạt kế hoạch giao, được biết, năm 2025, được giao chỉ tiêu trồng mới 1ha sâm Ngọc Linh trong dân. Tuy nhiên, Lãnh đạo UBND xã Đăk Na cho hay, đến nay, bà con Xơ Đăng trên địa bàn đã chủ động chuẩn bị đầy đủ các điều kiện về đất đai, cây giống và phấn đấu sẽ trồng mới hơn 1ha sâm Ngọc Linh, vượt chỉ tiêu huyện giao. Hiện các doanh nghiệp địa phương cũng đã và đang chủ động chuẩn bị đất, giống cho mùa vụ trồng mới. Đặc biệt, không chỉ làm tốt công tác chuẩn bị giống cho việc trồng mới của đơn vị mà còn sẵn sàng cung cấp giống cho người dân có nhu cầu để phát triển diện tích sâm Ngọc Linh.

Để phát triển sâm Ngọc Linh theo đúng kế hoạch, Đảng ủy Ủy ban Nhân dân tỉnh Kon Tum đề ra các giải pháp như thúc đẩy các doanh nghiệp có dự án đầu tư trồng sâm đẩy nhanh tiến độ trồng theo dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư; đẩy mạnh việc cho thuê rừng, cho thuê môi trường rừng để trồng sâm và dược liệu theo Điều 248 Luật đất đai năm 2025; khẩn trương trình cấp có thẩm quyền quyết định mở rộng vùng chỉ dẫn địa lý sâm Ngọc Linh đối với một số địa bàn phù hợp.

Đồng thời yêu cầu các ngành chức năng tăng cường quản lý giống sâm Ngọc Linh theo quy định của Luật Trồng trọt và các quy định khác có liên quan; xử lý nghiêm các vụ việc vi phạm, tăng cường phân định gene (ADN) cây giống sâm Ngọc Linh, kiểm soát chắc số lượng hạt giống thu hoạch hàng năm. Từ đó phát triển, mở rộng diện tích sâm Ngọc Linh, tạo sinh kế bền vững và nâng cao thu nhập cho người dân, nhất là vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Mạnh Thắng