Kon Tum: Mở rộng vùng nguyên liệu nông sản mía và chanh dây

TMO - Kon Tum đang tập trung mở rộng vùng nguyên liệu mía và chanh dây, gắn với phát triển chuỗi liên kết sản xuất, chế biến và tiêu thụ, nhằm nâng cao giá trị nông sản và thúc đẩy phát triển nông nghiệp của địa phương.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Kon Tum, tính đến cuối năm 2024, người dân trên địa bàn đã phát triển được 338,59ha chanh dây trong 1.000ha chỉ tiêu kế hoạch giao, đạt 33,86% kế hoạch giao. Trong đó, tập trung chủ yếu ở huyện Sa Thầy, Ia H’Drai, Kon Rẫy, Kon Plông, Đăk Hà, Đăk Tô, Đăk Glei và thành phố Kon Tum…

Đối với mía đường, toàn tỉnh Kon Tum đã trồng mới niên vụ 2023-2024 là 544ha/800ha, đạt 68% kế hoạch. Qua đó, nâng tổng số diện tích mía trên địa bàn toàn tỉnh lên 1.521ha/2.000ha, đạt 76% kế hoạch.

Với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp, mía và chanh dây đã trở thành những cây trồng chủ lực tại nhiều huyện. Để nâng cao hiệu quả sản xuất, tỉnh tập trung quy hoạch vùng trồng tập trung, hỗ trợ người dân ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, sử dụng giống mới có năng suất cao, phù hợp điều kiện địa phương.

Lãnh đạo UBND thành phố Kon Tum cho biết, căn cứ chỉ tiêu tỉnh giao, UBND thành phố đã chỉ đạo cơ quan chuyên môn, UBND các xã, phường rà soát quỹ đất, hướng dẫn người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, đưa cây mía và chanh dây vào trồng tại vùng phù hợp. Đồng thời thông tin kịp thời chính sách liên kết, xây dựng vùng nguyên liệu mía của doanh nghiệp cũng chính sách hỗ trợ đầu tư phát triển vùng nguyên liệu chanh dây để các tổ hợp tác xã, hợp tác xã, người dân biết, chủ động liên kết hợp tác, tổ chức sản xuất theo chuỗi giá trị.

Từ nhiều năm nay, thành phố Kon Tum luôn là vùng trọng điểm trồng mía của tỉnh. Cây mía được trồng chủ yếu tại những vùng đất bồi ven sông và một số vùng đồi thấp tại các xã Đoàn Kết, Ngọk Bay, Chư Hreng, Kroong, phường Lê Lợi, góp phần mang lại thu nhập ổn định cho nhiều hộ dân trên địa bàn. Theo kế hoạch sản xuất nông nghiệp năm 2025, thành phố Kon Tum được giao chỉ tiêu phát triển vùng nguyên liệu mía là 1.464ha, đến hết tháng 4, tổng diện tích trên địa bàn đạt khoảng 1.400ha.

Đại diện Phòng Nông nghiệp và Môi trường cho biết: Phòng phối hợp với các địa phương tăng cường vận động người dân mở rộng diện diện tích trồng mía, tranh thủ nguồn vốn sự nghiệp khoa học công nghệ được phân cấp để hỗ trợ người dân xây dựng mô hình trồng mía mới như mía hố trên đất đồi cho năng suất cao hơn.

Chanh dây mang lại nguồn thu ổn định cho người dân Kon Tum. (Ảnh: Nguyễn Diệp). 

Đồng thời tuyên truyền, hướng dẫn người dân tổ chức sản xuất theo hình thức thâm canh, áp dụng cơ giới hóa đồng bộ, liên kết với doanh nghiệp để xây dựng các cánh đồng lớn. Đến nay, trên địa bàn đã hình thành 2 cánh đồng lớn sản xuất mía tại xã Ngọk Bay với diện tích 80ha và 1 cánh đồng lớn mía phường Nguyễn Trãi với diện tích 5ha.  Bên cạnh cây mía, những năm gần đây, cây chanh dây cũng được thành phố Kon Tum khuyến khích đầu tư phát triển, vừa góp phần thực hiện chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vừa phục vụ cho công nghiệp chế biến.

Năm 2025, UBND tỉnh giao chỉ tiêu phát triển 166ha chanh dây trên địa bàn thành phố Kon Tum. Đến nay, địa phương đã trồng mới khoảng 66ha. Hiện nay, việc phát triển vùng nguyên liệu mía, chanh dây trên địa bàn thành phố Kon Tum đang  gặp phải một số khó khăn.

Do giá các loại nông sản như cà phê, tiêu, sầu riêng tăng cao và ổn định dẫn đến cạnh tranh diện tích với chanh dây, mía. Cùng với đó, do nhận thức, trình độ sản xuất của một bộ phận người DTTS còn hạn chế nên chưa mạnh dạn chuyển đổi cây trồng, đầu tư thâm canh; các nguồn hỗ trợ cho người dân ít. Để người dân yên tâm sản xuất, chính quyền địa phương đã trao đổi, làm việc với Công ty Cổ phần Đường Kon Tum và Công ty TNHH Chế biến nông sản Sao Mai về chính sách liên kết bao tiêu sản phẩm; hỗ trợ kỹ thuật, phân bón bao tiêu đầu ra sản phẩm để định hướng sản xuất phù hợp; tăng cường giám sát việc thực hiện các hợp đồng liên kết, đảm bảo đúng quy định, hài hòa lợi ích của doanh nghiệp và người dân.

Hiện nay, đã bước vào mùa mưa, thuận lợi cho việc gieo trồng, do đó, UBND thành phố chỉ đạo các phòng, đơn vị chuyên môn phối hợp đôn đốc các xã, phường vận động, hướng dẫn mở rộng diện tích chanh dây để đảm bảo hoàn thành chỉ tiêu tỉnh giao.

Triển khai công tác phát triển vùng nguyên liệu mía, chanh dây, tỉnh Kon Tum đã chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ các giải pháp, giao chỉ tiêu kế hoạch cho các xã, phường; phối hợp với Công ty Cổ phần  đường Kon Tum tăng cường công tác tuyên truyền, vận động, hướng dẫn người dân mở rộng diện tích trồng mới, trồng lại và chăm sóc mía; cung ứng giống, vật tư, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật cho người dân đảm bảo kịp thời, hiệu quả.

Kon Tum là tỉnh có diện tích nông nghiệp lớn, do đó, tháng 12/2024, Ủy ban nhân dân tỉnh Kon Tum đã phê duyệt đề án phát triển cây ăn quả bền vững trên địa bàn tỉnh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Đề án xác định, đến năm 2025, tỉnh sẽ phát triển được 2.000 ha chanh dây, tăng lên 2.677 ha vào năm 2030.

Cùng với đó, đến năm 2025, hình thành hai vùng sản xuất chanh dây tập trung để làm nòng cốt, hạt nhân thu hút người dân cùng tham gia trồng tại thành phố Kon Tum (100 ha), huyện Đắk Hà (100 ha).

Để đạt được mục tiêu trên và nâng cao hiệu quả sản xuất, tỉnh Kon Tum  tập trung quy hoạch vùng trồng tập trung, hỗ trợ người dân ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, sử dụng giống mới có năng suất cao, phù hợp điều kiện địa phương. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp chế biến nông sản được khuyến khích đầu tư xây dựng nhà máy gắn với vùng nguyên liệu, tạo chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ.

Nhờ đó, người dân yên tâm sản xuất, đầu ra được đảm bảo, giá trị kinh tế được nâng cao. Đến nay, diện tích trồng mía và chanh dây trên địa bàn tỉnh liên tục mở rộng, đóng góp tích cực vào tăng trưởng ngành nông nghiệp. Kon Tum xác định việc phát triển vùng nguyên liệu gắn với chế biến là hướng đi trọng tâm, vừa nâng cao thu nhập cho nông dân, vừa thu hút doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp.

Hoàng Hải