Kinh Môn (Hải Dương): Đảm bảo điều kiện thuận lợi canh tác hành, tỏi

TMO - Những ngày này, trên khắp các cánh đồng ở thị xã Kinh Môn (Hải Dương) người dân đang tất bật chăm sóc cho cây hành, tỏi vụ Đông. Mặc dù điều kiện thời tiết có nhiều bất lợi trong quá trình canh tác, tuy nhiên người nông dân đã “vượt nắng thắng mưa” tạo điều kiện tốt nhất cho hành, tỏi phát triển thuận lợi.

Hành, tỏi là cây chủ lực chiếm 90% tổng diện tích cây vụ Đông của thị xã Kinh Môn (diện tích cây hành khoảng 3.900ha, cây tỏi 150ha trong tổng số 4.400ha cây vụ Đông của thị xã Kinh Môn). Hành, tỏi được trồng tập trung nhiều nhất ở khu Nam An Phụ, một số xã khu Bắc An Phụ và khu Tam Lưu. Hành lá được trồng, thu hoạch quanh năm ở những vùng chuyên canh thuộc khu vực xã Hiến Thành (thị xã Kinh Môn), Phạm Kha (Thanh Miện), Thượng Vũ (Kim Thành).

Sản lượng hành hằng năm ở Kinh Môn ước khoảng 100.000 tấn, tỏi tươi khoảng 4.000 tấn, tổng giá trị hằng năm ước khoảng 1.500 tỷ đồng. Tuy nhiên trong vụ Đông năm nay, thời tiết khắc nghiệt khiến việc canh tác hành tỏi của nông dân gặp nhiều khó khăn. Sau hơn 1 tháng xuống giống, do thời tiết hanh khô kéo dài, độ ẩm thấp nên cây hành tỏi ở Kinh Môn phát triển không thuận lợi. Theo chia sẻ của một số người nông dân ở xã Quang Thành cho biết, mấy năm gần đây thời tiết diễn biến bất thường nên khi bước vào vụ hành tỏi mới người dân phải chuẩn bị phương án ứng phó, tích cực áp dụng tiến bộ kỹ thuật để canh tác. Để đối phó với thời tiết hanh khô, nông dân chủ động nguồn nước để tưới dưỡng cho hành tỏi kịp thời.

Bên cạnh đó tăng lượng phân bón hữu cơ để cung cấp đủ dưỡng chất cho cây có bộ rễ khỏe mạnh, phát lộc, vươn lá, bảo đảm số nhánh cần thiết. Điều này quyết định phần lớn đến năng suất sau này. Người dân ở xã Lê Ninh thông tin, việc giữ đủ độ ẩm cho cây hành tỏi phát triển khi thời tiết hanh khô kéo dài được người dân thực hiện hiệu quả nhờ mô hình tưới nước tiết kiệm, tự động. Ban đầu chỉ có một vài nhà ứng dụng cách tưới này, đến nay, toàn xã Lê Ninh đã có hơn 200 ha áp dụng mô hình, chiếm 50% tổng diện tích.

Giờ đây bà con tưới nước, bón phân vừa nhàn lại vừa đủ lượng nên giúp tăng năng suất cho hành tỏi từ 15%- 20% so với trước. Bên cạnh đó, với kinh nghiệm nhiều năm cung cấp phân bón và thuốc bảo vệ thực vật cho bà con trồng hành tỏi, một chủ cửa hàng kinh doanh thuốc bảo vệ thực vật, phân bón ở xã Hiệp Hòa khẳng định, trước khi bán ra thị trường, chủ cửa hàng thường thử nghiệm trước trên diện tích trồng hành tỏi của gia đình. Khi thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hiệu quả thì mới nhập về bán cho bà con.

Theo chủ cửa hàng cho biết, chỉ cần phân hữu cơ và thuốc bảo vệ thực vật sinh học là có thể giúp cây hành tỏi phát triển cứng cáp, chống chịu tốt với điều kiện thời tiết khó khăn như năm nay. Để chăm sóc cây hành tỏi trong điều kiện thời tiết bất thuận, nhất là phải duy trì độ ẩm khi hanh khô kéo dài, thị xã Kinh Môn đã chỉ đạo đơn vị khai thác công trình thuỷ lợi, Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp các phường, xã tận dụng triều cường để vận hành cống qua đê, tích trữ nước vào sông, kênh mương nội đồng.

Cung cấp lượng nước phù hợp, đảm bảo độ ẩm nhất định sẽ giúp hành, tỏi phát triển thuận lợi trong mùa hanh, khô. (Ảnh minh hoạ). 

Đồng thời duy trì lịch bơm nước phù hợp. Các địa phương thông báo kịp thời lịch cấp nước để người dân tưới dưỡng và tích trữ nước trong các rãnh luống nhằm duy trì độ ẩm cho cây hành tỏi phát triển, đồng thời tiết kiệm nguồn nước tưới. Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp thị xã Kinh Môn phối hợp các doanh nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp chuyển giao khoa học, kỹ thuật.

Bên cạnh đó, khuyến khích người dân sử dụng phân bón hữu cơ, sinh học để giúp cây hành tỏi phát triển bền vững, chống chịu sâu bệnh và thời tiết cực đoan. Theo tổng hợp của Phòng Kinh tế thị xã Kinh Môn, vụ đông 2024-2025, toàn thị xã đã gieo trồng 4.481,8 ha cây vụ đông, vượt 1,7% kế hoạch, tăng 51 ha so với vụ đông trước đó. Cây hành, tỏi chiếm hơn 91% tổng diện tích vụ đông. Diện tích cây hành, tỏi tăng nhiều ở các xã Lạc Long, Thăng Long, Quang Thành, Lê Ninh do những địa phương này có diện tích lớn trồng cây sắn dây ngoài đê bị ảnh hưởng bởi bão số 3 nên người dân chuyển sang trồng loại cây này thay thế.

Theo đánh giá, hành, tỏi của thị xã Kinh Môn vượt trội so với các địa phương khác về độ cay, thơm, giá trị dinh dưỡng, hiện được chế bến thành nhiều sản phẩm như hành chiên, sấy khô, tỏi mật, rượu tỏi… và được xuất khẩu đi Nhật Bản, châu Âu, Thái Lan, Malaysia…

Lãnh đạo UBND thị xã Kinh Môn cho biết, năm 2017, hành, tỏi Kinh Môn đã được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cấp giấy chứng nhận nhãn hiệu tập thể. Năm 2018, hành, tỏi Kinh Môn là sản phẩm đạt Thương hiệu vàng Nông nghiệp Việt Nam.

Hiện nay, sản xuất hành, tỏi ở thị xã Kinh Môn đã phát triển thành chuỗi giá trị sản phẩm từ khâu giống, gieo trồng, chế biến, vận chuyển và xuất khẩu. Sản phẩm hành, tỏi Kinh Môn được bán phổ biến tại tất cả các chợ truyền thống; các hệ thống siêu thị lớn trên cả nước. Việc tìm ra hướng canh tác ứng phó với điều kiện thời tiết bất lợi là khâu quan trọng giúp người nông dân Kinh Môn (tỉnh Hải Dương) đảm bảo được năng suất, giá trị của hành, tỏi, nâng cao thu nhập kinh tế trong hoạt động sản xuất nông nghiệp.

Thành Trung