Hiệu quả từ ứng dụng công nghệ tưới tiết kiệm trong nông nghiệp

TMO - Đắk Nông là một trong những địa phương chịu nhiều ảnh hưởng bởi tình trạng thiếu nước, khô hạn. Do vậy, các mô hình áp dụng hệ thống tưới nước tiết kiệm phục vụ hoạt động sản xuất nông nghiệp được chính quyền, người dân chú trọng triển khai, mang lại hiệu quả trong việc chống hạn hán, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Đắk Nông cho biết, 6 tháng đầu năm 2024, qua báo cáo sơ bộ của các địa phương, có khoảng 12.239ha cây trồng các loại bị ảnh hưởng bởi hạn hán, thiếu nước. Ước tổng giá trị thiệt hại do khô hạn gây ra khoảng 331 tỷ đồng.  

Theo lãnh đạo Sở NN&PTNT tỉnh Đắk Nông, nắng hạn và không có mưa năm nay kéo dài từ tháng 2 đến hết tháng 4 nên nhiều ao hồ, khe, suối… cạn nước dẫn đến nhiều hecta cây trồng bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Trước tình trạng đó, tỉnh Đắk Nông đã tích cực hỗ trợ người dân để nhân rộng các mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Cụ thể, vào cuối tháng 8/2024, UBND tỉnh Đắk Nông đã phê duyệt Dự án hỗ trợ mô hình công nghệ tưới nước phun mưa tại gốc thích ứng với biến đổi khí hậu trên cây cà phê. Đây là dự án được triển khai tại địa bàn xã Tân Thành, huyện Krông Nô. Krông Nô là địa phương thường xuyên phải hứng chịu hạn hán, thiếu nước trong mùa khô. Hiện toàn huyện có gần 53.000ha sản xuất nông nghiệp, trong đó có khoảng 25.000ha cà phê. Trong mùa khô 2023 - 2024, hạn hán đã gây thiếu nước, thiệt hại cho gần 5.000ha cây trồng các loại.

Dự án hỗ trợ mô hình công nghệ tưới nước phun mưa tại gốc thích ứng với biến đổi khí hậu trên cây cà phê có quy mô hỗ trợ 12 hộ với diện tích 12ha (mỗi hộ 1ha) cà phê. Những người được hỗ trợ là người dân đang canh tác cà phê giai đoạn kinh doanh tại địa phương. Với kinh phí hơn 1,7 tỷ đồng (500 triệu đồng ngân sách và hơn 1,2 tỷ đồng đối ứng của người dân), dự án sẽ được thực hiện trong năm 2024 - 2025.

Tại Dự án này, ngành chức năng sẽ hỗ trợ máy móc, vật tư, trang thiết bị để lắp đặt hệ thống thông minh bón phân thông qua hệ thống nước tưới trên cây cà phê cho 12 hộ dân. Cùng với đó, dự án sẽ thực hiện các lớp tập huấn kỹ thuật cho nông dân tham gia và tổng kết nhân rộng mô hình.

Theo lãnh đạo Phòng NN&PTNT huyện Krông Nô, trước tình hình hạn hán diễn biến phức tạp, ngành chức năng địa phương đã khuyến cáo người dân chuyển đổi giống cây trồng, không gieo trồng ở những nơi có nguy cơ, sử dụng nước tiết kiệm… Người dân cũng đã ứng dụng công nghệ tưới nước nhỏ giọt trên nhiều diện tích cây trồng. Các mô hình tưới nước tiết kiệm giúp người dân sử dụng nước hiệu quả, tiết kiệm công sức lao động.

Mô hình tưới tiết kiệm tại xã Đức Mạnh (huyện Đắk Mil). (Ảnh minh hoạ). 

Thúc đẩy ứng dụng công nghệ trong tiết kiệm nước cho cây trồng được tỉnh Đắk Nông đẩy mạnh tại nhiều địa phương. Tại huyện Đắk Mil, UBND tỉnh Đắk Nông cũng đã phê duyệt để triển khai Dự án hỗ trợ mô hình ứng dụng công nghệ tưới nước phun mưa tại gốc thích ứng với biến đổi khí hậu trên cây xoài. Địa điểm thực hiện dự án là xã Đắk Gằn, địa phương thường xuyên xảy ra tình trạng thiếu nước mùa khô và là “vựa xoài” của Đắk Nông.

Với kinh phí hơn 450 triệu đồng, ngành chức năng sẽ mua các loại thiết bị tưới nước phục vụ dự án. Thông qua việc hỗ trợ người dân thực hiện mô hình này, ngành Nông nghiệp mong người dân sẽ nâng cao kỹ năng, từng bước mở rộng mô hình. Hay tại huyện Đắk R’lấp, Dự án hỗ trợ mô hình ứng dụng công nghệ tưới nước phun mưa tại gốc thích ứng với biến đổi khí hậu sắp được triển khai trên cây sầu riêng. Địa điểm thực hiện tại xã Đắk Ru với tổng kinh phí khoảng trên 482 triệu đồng.

Theo Sở NN&PTNT tỉnh Đắk Nông, tình hình hạn hán, thiếu nước đầu năm 2024 diễn biến phức tạp, ảnh hưởng lớn đến sản xuất nông nghiệp và dân sinh. Việc người dân chủ động sử dụng nguồn nước tiết kiệm, hiệu quả sẽ góp phần giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu

Thời gian qua, tỉnh Đắk Nông đã triển khai nhiều giải pháp công trình, phi công trình để chống hạn. Trong đó, ngành Nông nghiệp thường xuyên tuyên truyền những bất lợi về thời tiết để người dân chủ động sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả. Toàn tỉnh đã có hơn 3.200ha cây trồng được áp dụng các mô hình tưới nước tiên tiến, tiết kiệm.

Lãnh đạo Sở NN&PTNT Đắk Nông thông tin, ngành Nông nghiệp hiện đang khuyến khích, hỗ trợ người dân sản xuất nông nghiệp thông minh thích ứng với biến đổi khí hậu. Việc áp dụng các biện pháp sản xuất, canh tác phù hợp, sử dụng nguồn nước hiệu quả sẽ góp phần giảm thiểu tác động của thiên tai, giúp nông dân từng bước nâng cao thu nhập.

Theo một số người dân đang sử dụng hệ thống tưới nước tiết kiệm, ngoài việc giúp tiết kiệm các khoản về nước và chi phí thì hệ thống này còn dùng để bón phân cho vườn cây vào mùa mưa. Bên cạnh đó mô hình tưới nước tiết kiệm kết hợp bón phân cho cây cà phê, sầu riêng... không những giúp người dân tiết kiệm được hơn 30% lượng nước, 70% công lao động, mà còn giảm chi phí đầu vào từ 5-7%.

Ngoài ra, hệ thống này còn giúp chống côn trùng có hại trong vườn. Lượng nước, phân bón, tiền điện và công tưới đều giảm. Với mô hình này, tỷ lệ vườn cây sinh trưởng, phát triển đồng đều đạt trên 90%, năng suất không giảm so với vườn đối chứng, từ đó giúp người dân địa phương cải thiện đời sống, từng bước vươn lên thoát nghèo.

Để tiếp tục phát triển nông nghiệp theo hướng hiện đại hoá, ứng dụng công nghệ mới, tỉnh Đắk Nông đã ban hành Quyết định số 02/QĐ-UBND ngày 3/1/2019 về việc ban hành Kế hoạch thực hiện đề án phát triển vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao trên địa bàn tỉnh Đắk Nông đến năm 2030, định hướng đến năm 2035. Theo Kế hoạch đến năm 2035, dự kiến quy hoạch 55 vùng đủ điều kiện để xây dựng đạt tiêu chí nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao tại các huyện, thị xã trên địa bàn tỉnh với tổng diện tích khoảng 28.636 ha… 

Ứng dụng công nghệ tưới nước tiết kiệm không những mang lại hiệu quả kinh tế cao, mà còn góp phần khắc phục tình trạng thiếu nước mùa khô hạn. Việc áp dụng mô hình này cũng từng bước đưa tự động hóa, cơ giới hóa vào sản xuất, tiết kiệm chi phí, hạ giá thành sản xuất, nâng cao tính cạnh tranh hàng nông sản của tỉnh Đắk Nông trên thị trường. 

Thu An