Hà Tĩnh: Khai thác tiềm năng du lịch sinh thái ở Vườn Quốc gia Vũ Quang

TMO - UBND tỉnh Hà Tĩnh vừa phê duyệt Đề án du lịch sinh thái tại Vườn Quốc gia Vũ Quang, mở ra hướng đi mới trong khai thác tài nguyên rừng gắn với bảo tồn đa dạng sinh học. Đề án nhằm phát huy tiềm năng cảnh quan tự nhiên, thúc đẩy phát triển kinh tế xanh cho địa phương.

Cụ thể, UBND tỉnh Hà Tĩnh vừa phê duyệt Đề án du lịch sinh thái tại Vườn Quốc gia Vũ Quang nhằm khai thác hợp lý tiềm năng thiên nhiên, góp phần bảo tồn đa dạng sinh học và phát triển kinh tế địa phương.

Vườn Quốc gia Vũ Quang nằm ở khu vực miền núi phía Tây tỉnh Hà Tĩnh, có hệ sinh thái rừng nguyên sinh đặc trưng, phong phú về loài và sinh cảnh, là nơi sinh sống của nhiều loài động, thực vật quý hiếm, trong đó có loài đặc hữu chỉ có tại khu vực này. Với tổng diện tích hơn 57.000 ha, trong đó có hơn 52.000 ha rừng đặc dụng, Vũ Quang được xem là “kho báu xanh” của Hà Tĩnh.

Đề án được xây dựng theo hướng phát triển du lịch sinh thái bền vững, lấy bảo tồn làm nền tảng, phát triển kinh tế địa phương làm động lực. Theo đó, tỉnh sẽ quy hoạch các tuyến, điểm tham quan, trải nghiệm như du lịch khám phá thiên nhiên, leo núi, tìm hiểu văn hóa bản địa của đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống quanh vùng đệm vườn quốc gia.

Hạ tầng cơ bản sẽ được đầu tư theo hướng hạn chế tối đa tác động đến môi trường, ưu tiên các hình thức du lịch thân thiện với thiên nhiên. Cùng với đó là tăng cường công tác truyền thông, nâng cao nhận thức cộng đồng và đào tạo nguồn nhân lực tại chỗ.

Việc triển khai Đề án không chỉ góp phần nâng cao giá trị bảo tồn rừng và đa dạng sinh học mà còn tạo sinh kế bền vững cho người dân vùng cao. Đây được xem là bước đi quan trọng để Hà Tĩnh khai thác hiệu quả lợi thế về du lịch sinh thái, đồng thời hiện thực hóa mục tiêu phát triển kinh tế xanh, thân thiện với môi trường.

Vườn quốc gia Vũ Quang có hệ động thực vật phong phú, đa dạng. 

Theo đó, Đề án du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí Vườn Quốc gia Vũ Quang giai đoạn 2025 – 2030 đặt ra chỉ tiêu, đến năm 2030, thu hút được ít nhất 15.000 lượt khách du lịch, trong đó số lượng khách quốc tế tối thiểu chiếm 8%. Tỷ lệ du khách lưu trú qua đêm chiếm 30% tổng số du khách, tổng doanh thu đạt ít nhất 20 tỉ đồng.

Bên cạnh đó, tạo việc làm thường xuyên cho khoảng 500 lao động, các lao động được đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ về du lịch sinh thái gắn với sinh kế cộng đồng. Thu hút được ít nhất 5 nhà đầu tư để hợp tác, liên kết và thuê môi trường rừng để phát triển du lịch sinh thái.

Đồng thời nâng cao chất lượng, đa dạng và hoàn thiện các loại hình và sản phẩm du lịch, phát triển hệ thống cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch đồng bộ, hiện đại, sản phẩm du lịch đa dạng, chất lượng cao với các sản phẩm đặc trưng của Vườn quốc gia Vũ Quang.

Vườn quốc gia Vũ Quang có diện tích quy hoạch rừng phòng hộ 3.688 ha (trong đó có rừng 3.546,4 ha, chưa có rừng 42,45 ha); diện tích quy hoạch rừng sản xuất 607 ha. Nơi đây được đánh giá có sự đa dạng sinh học cao bậc nhất của khu vực. Hệ thực vật phong phú và đa dạng với sự có mặt của 1.616 loài thực vật có ích.

Hệ động vật cũng đa dạng, phong phú. Một số loài nguy cấp quý hiếm, đặc hữu của dãy Trường Sơn như: Sao la, Mang lớn, Chà vá chân nâu, Vượn đen má trắng, Thỏ vằn Trường Sơn, Gấu chó...

Vườn quốc gia Vũ Quang có nhiều cảnh đẹp, nguyên sơ (thác Thang Đày, Trại Cưa, đảo Đá Bàn, đỉnh Rào Cỏ, suối Rào Rồng…). Nơi đây có rất nhiều tiềm năng để thúc đẩy phát triển hoạt động du lịch sinh thái, du lịch khám phá, du lịch mạo hiểm với cảnh quan hoang sơ, kỳ thú mà thiên nhiên đã ban . Ngoài ra, còn có vô số thác, bãi đá, khe suối, hồ nước trong xanh, tuyệt đẹp khác tạo nên phong cảnh sơn thủy hữu tình.

Đặc biệt có Hồ thuỷ lợi Ngàn Trươi, hồ thuỷ lợi Đá Hàn với hàng chục hòn đảo lớn nhỏ khác nhau,… là tiềm năng lớn để phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí. Theo đề án, các loại hình du lịch tại Vườn Quốc gia Vũ Quang gồm: du lịch sinh thái; dã ngoại; tham quan nghiên cứu khoa học; tham quan các di tích lịch sử, các danh lam; du thuyền; du lịch mạo hiểm, thám hiểm kết hợp leo núi; du lịch nghỉ dưỡng…

Vẻ đẹp thiên nhiên hoang sơ, ít chịu tác động từ con người của Vườn quốc gia Vũ Quang.

Các sản phẩm du lịch: dịch vụ lưu trú, nghỉ dưỡng; ẩm thực, tham quan, cắm trại; khám phá mạo hiểm, bơi thuyền, leo núi; tổ chức hội nghị, hội thảo, nghiên cứu khoa học,… Tổng kinh phí thực hiện đề án: hơn 672,5 tỉ đồng. Trong đó, vốn ngân sách nhà nước dự kiến hơn 11,2 tỉ đồng (chiếm 1,67% tổng vốn đề án). Vốn xã hội hóa dự kiến hơn 653,5 tỉ đồng, chiếm 97,23% tổng vốn.

Đề án giao Ban Quản lý Vườn quốc gia Vũ Quang có trách nhiệm thường xuyên kiểm tra, đánh giá các hoạt động du lịch trong suốt quá trình tổ chức các hoạt động du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng trên lâm phần của đơn vị; Phát hiện, cảnh báo và đề ra biện pháp giải quyết kịp thời các tồn tại, vi phạm quy định, đảm bảo các hoạt động du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng trong rừng đúng quy định pháp luật.

Việc triển khai Đề án du lịch sinh thái tại Vườn Quốc gia Vũ Quang đánh dấu bước chuyển quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế gắn với bảo vệ môi trường của tỉnh Hà Tĩnh. Thay vì tập trung khai thác tài nguyên theo hướng truyền thống, địa phương đã lựa chọn mô hình du lịch sinh thái để đảm bảo gìn giữ hệ sinh thái rừng nguyên sinh quý giá. Đây cũng là cách tiếp cận phù hợp trong bối cảnh biến đổi khí hậu và suy thoái đa dạng sinh học đang diễn ra ngày càng nghiêm trọng.

Thông qua việc hình thành các sản phẩm du lịch mang tính trải nghiệm, giáo dục và khám phá thiên nhiên, Vườn Quốc gia Vũ Quang có thể trở thành điểm đến hấp dẫn cho du khách trong và ngoài nước, đồng thời là trung tâm nghiên cứu khoa học và bảo tồn sinh học có giá trị lâu dài. Những lợi ích từ du lịch sẽ được phân phối hợp lý cho cộng đồng địa phương, giúp người dân có thêm sinh kế ổn định, hạn chế tác động tiêu cực đến rừng.

Ngoài ra, Đề án còn là cơ hội để Hà Tĩnh nâng cao năng lực quản lý tài nguyên rừng, tạo công ăn việc làm cho người dân trong lĩnh vực du lịch sinh thái. Vườn Quốc gia Vũ Quang không chỉ giữ vai trò là lá phổi xanh của tỉnh mà còn trở thành biểu tượng cho xu hướng phát triển hài hòa giữa kinh tế và môi trường tự nhiên.

Hoàng Hải