TMO - Thời gian vừa qua tại tỉnh Gia Lai, thời tiết thất thường với mưa trái mùa và nhiệt độ thay đổi đột ngột đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sầu riêng. Nhiều nhà vườn ghi nhận tỷ lệ trái bị sượng, rụng sớm…khiến năng suất và giá bán giảm mạnh. Gây ảnh hưởng lớn đến kinh tế của người nông dân.

Những năm gần đây, sầu riêng được xem là cây trồng có giá trị kinh tế cao tại Gia Lai, giúp nhiều hộ dân vươn lên khá giả. Tuy nhiên, trong vụ mùa năm nay, người trồng sầu riêng đang đối mặt với nhiều khó khăn do điều kiện thời tiết diễn biến thất thường. Mưa xuất hiện không đúng thời điểm, kết hợp với nắng nóng kéo dài khiến cây bị suy giảm sức đề kháng, dễ nhiễm sâu bệnh và khó đậu trái.

Nhiều nhà vườn cho biết, tỷ lệ trái bị sượng chiếm đến 30–40%, trong khi những quả đạt chuẩn lại không đồng đều về kích cỡ và mẫu mã. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến việc thu mua của thương lái, dẫn đến giá bán giảm sút. Bên cạnh đó, chi phí đầu tư cho phân bón, thuốc bảo vệ thực vật và nhân công ngày càng tăng khiến lợi nhuận của người trồng bị thu hẹp.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, toàn tỉnh hiện có hơn 7.900 ha sầu riêng, trong đó, khoảng 3.000 ha đang cho thu hoạch, với sản lượng ước tính 42.000 tấn. Diện tích tập trung chủ yếu ở các địa phương phía Tây tỉnh như: Chư Pưh, Chư Sê, Chư Păh, Chư Prông, Đức Cơ, Ia Grai và Đak Đoa.

Hiện nay, người trồng sầu riêng tại các địa phương như Ia Grai, Chư Prông, Chư Sê, Chư Pưh, Chư Păh, Ia Phí... rất lo lắng bởi bước vào chính vụ thu hoạch thì thời tiết lại bất lợi. Mưa kéo dài liên tục khiến cơm sầu riêng bị sượng, chất lượng giảm mạnh, kéo theo giá thu mua lao dốc, đẩy nhiều hộ nông dân vào nguy cơ thua lỗ. Thời điểm đầu vụ, thương lái vào tận vườn thu mua sầu riêng với giá từ 40.000-70.000 đồng/kg tùy loại.

Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, giá đã giảm sâu, chỉ còn khoảng 17.000-20.000 đồng/kg do chất lượng không đảm bảo. Tại xã Ia Phí, theo chia sẻ của 1 chủ vườn sầu riêng 200 cây, gia đình đã thu hoạch đợt đầu khoảng 5 tấn, bán được 70.000 đồng/kg. Nhưng đợt sau, do mưa kéo dài, nhiều trái bị sượng cơm nên chỉ bán được với giá 20.000 đồng/kg. Nếu trời tiếp tục mưa, những đợt thu hoạch tới còn bị ảnh hưởng nặng hơn

Đại diện phòng Nông nghiệp xã Chư Prông cho biết, toàn xã hiện có khoảng 800 ha sầu riêng, trong đó, 600 ha đang trong giai đoạn kinh doanh. Trước khi thu hoạch, thương lái trả giá khá cao nhưng do mưa kéo dài, cơm bị sượng nên hiện chỉ còn 17.000-20.000 đồng/kg, mà bán ra cũng không dễ. Hầu hết bà con chỉ hy vọng thu hồi được vốn đầu tư.

Ảnh hưởng của thời tiết thất thường khiến chất lượng sầu riêng bị giảm sút. (Ảnh minh hoạ).

Không chỉ ảnh hưởng đến người trồng, thời tiết bất lợi còn gây khó khăn cho các hợp tác xã, doanh nghiệp liên kết thu mua, chế biến và xuất khẩu sầu riêng. Đại diện HTX Sản xuất, thương mại, dịch vụ, du lịch nông nghiệp Ia Mơ Nông cho hay, các thành viên HTX hiện canh tác hơn 300 ha sầu riêng hữu cơ.

Tuy đã chuẩn bị đầy đủ kho bãi và kế hoạch thu mua, nhưng khi kiểm tra các vườn thu hoạch sớm, đã ghi nhận nhiều trái bị sượng cơm, ảnh hưởng lớn đến khả năng bảo quản, tiêu thụ và xuất khẩu trong thời gian tới.

Sầu riêng là cây trồng có giá trị kinh tế cao nhưng cũng rất “khó tính". Mưa lớn trong giai đoạn thu hoạch không chỉ làm sượng cơm, giảm chất lượng trái mà còn ảnh hưởng đến khả năng tiêu thụ, đặc biệt là xuất khẩu.

Trước tình hình thời tiết ngày càng cực đoan do biến đổi khí hậu, chính quyền địa phương khuyến cáo người dân cần sản xuất theo hướng bền vững. Cụ thể, ưu tiên canh tác hữu cơ, tăng cường biện pháp kỹ thuật, đầu tư hệ thống kho bảo quản, xử lý sau thu hoạch nhằm duy trì chất lượng trái khi thời tiết bất lợi.

Lãnh đạo UBND xã Chư Prông cho biết, thời tiết bất lợi cộng với giá sầu riêng giảm sâu đã ảnh hưởng lớn đến thu nhập người dân. Địa phương vận động bà con tiếp tục duy trì vườn cây hiện có, không nên vì giá thấp mà vội chặt bỏ cây sầu riêng. Về lâu dài, sản xuất theo hướng hữu cơ, sinh học là con đường tất yếu để phục vụ thị trường xuất khẩu bền vững.

Còn lãnh đạo UBND xã Ia Phí cho rằng, địa phương sẽ tiếp tục phối hợp với ngành chuyên môn để tuyên truyền, hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc phù hợp, khuyến khích ứng dụng công nghệ vào canh tác, bảo quản. Mục tiêu là giảm rủi ro, ổn định sản lượng và nâng cao chất lượng sầu riêng.

Diễn biến thời tiết bất lợi đang tác động rõ rệt đến năng suất và chất lượng sầu riêng tại Gia Lai, khiến người trồng gặp nhiều rủi ro trong sản xuất. Trước thực trạng này, ngành nông nghiệp địa phương sẽ tiếp tục tăng cường hỗ trợ kỹ thuật, khuyến cáo giải pháp canh tác phù hợp với biến đổi khí hậu nhằm giúp nông dân thích ứng hiệu quả.

Về lâu dài, việc đầu tư vào giống sầu riêng chất lượng cao, hệ thống tưới tiêu hiện đại và quy trình chăm sóc bài bản sẽ là hướng đi bền vững để bảo vệ sinh kế cho người trồng và nâng cao giá trị cây sầu riêng cho người dân trồng sầu tại Gia Lai.

Thu Cúc

Tin nổi bật