Gia Lai: Hàng chục hecta thuốc lá bị ảnh hưởng do thời tiết

TMO - Thời tiết thay đổi bất thường, đặc biệt là sự dao động đột ngột về nhiệt độ, độ ẩm và mưa nắng, có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cây trồng, đặc biệt  khiến hàng chục hecta cây thuốc lá của người dân huyện Krông Pa (tỉnh Gia Lai) bị bệnh trắng lá, xoăn ngọn, chết rũ…gây thiệt hại lớn cho người nông dân.

Gia Lai là một trong những tỉnh có diện tích trồng nguyên liệu thuốc lá lớn nhất của các đơn vị trong Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam và trồng tập trung chủ yếu tại địa bàn các huyện Krong Pa, Ayun Pa, Ia Pa. Lãnh đạo Sở Công Thương tỉnh Gia Lai cho biết, tại huyện Krông Pa, sản xuất thuốc lá nguyên liệu được coi là thế mạnh của huyện, chiếm 1/3 tỷ trọng giá trị sản lượng nông nghiệp. Thuốc lá là loại cây trồng chủ lực, mang lại nguồn thu nhập cho người nông dân và nguồn thu ngân sách lớn cho huyện. Theo thống kê của Phòng NN&PTNT huyện Krông Pa, vụ Đông Xuân 2024-2025, toàn huyện có khoảng 2.200 ha thuốc lá vàng và khoảng 500 ha thuốc lá nâu.

Tuy nhiên, vào giữa tháng 12-2024, khi người dân mới xuống giống thì gặp phải mưa trái mùa và gió lạnh khiến hàng chục héc ta bị bệnh trắng lá, xoăn ngọn, thối thân. Chia sẻ của người dân (thuộc buôn Ngôl, xã Uar) trồng được 7 ha thuốc lá, trong đó có 3 ha xuống giống trúng thời điểm trời mưa nên cây bị chết phải cày để trồng lại. Mỗi héc ta thuốc lá trồng lại phải mất thêm khoảng 15 triệu đồng tiền cày, giống và phân bón. Cây thuốc lá ưa thời tiết nóng nhưng khi vừa xuống giống thì có mưa gây ngập úng rồi lại gặp thời tiết lạnh khiến cây bị bệnh, chết rũ.

Để trồng lại, ngoài tốn công, tốn tiền còn gặp rất nhiều khó khăn vì cuối vụ khan hiếm cây giống. Chưa kể, trồng muộn thì cây sẽ sinh trưởng kém hơn. Bên cạnh đó, một gia đình khác tại thôn Thanh Bình, (xã Uar) thuê đất trồng 3 ha thuốc lá. Sau khi xuống giống, do gặp thời tiết bất lợi nên cây thuốc lá bị bệnh thối thân phải trồng dặm lại 30-40%.

Người dân chia sẻ, mới vào đầu vụ đã gặp khó khăn. Để trồng lại, bà con gặp rất trở ngại vì cuối vụ nên khan hiếm cây giống. Ngoài ra, tại xã Phú Cần, nhiều diện tích thuốc lá cũng bị bệnh thối thân, xoăn ngọn phải nhổ bỏ để trồng dặm hoặc trồng lại toàn bộ. Đại diện Hội Nông dân xã cho biết: Vụ này, người dân trên địa bàn xã trồng hơn 300 ha thuốc lá. Ngoài ra, người dân còn thuê đất ở các xã lân cận để trồng cây thuốc lá.

Người dân phải nhổ bỏ diện tích cây thuốc lá bị thối thân, chết rũ để trồng lại. (Ảnh minh hoạ: NS). 

Những diện tích bị bệnh thối thân, chết rũ thì chỉ còn cách nhổ bỏ để trồng lại. Còn đối với những diện tích bị bệnh xoăn ngọn là do thời tiết lạnh và bị rệp chích hút, UBND xã đang hướng dẫn người dân phun thuốc để hạn chế lây lan. Nếu thời tiết một vài ngày tới có nắng thì cây thuốc lá sẽ phát triển trở lại. Hiện tại chưa thể đánh giá cây thuốc lá có bị ảnh hưởng đến năng suất hay không.

Tuy nhiên, có thể khẳng định, đối với những diện tích bị chết rũ và trồng lại thì người dân phải tốn thêm chi phí đầu tư hơn 10 triệu đồng/ha. Theo người dân địa phương, mỗi héc ta thuốc lá cần đầu tư khoảng 80-100 triệu đồng gồm: giống, phân bón, công chăm sóc, thu hoạch. Còn đối với những hộ phải thuê đất để trồng thuốc lá thì chi phí cao hơn 20-30 triệu đồng/ha tùy vào từng khu vực. Đại diện phòng NN&PTNT huyện cho hay, người dân chỉ trồng cây thuốc lá vào vụ Đông Xuân. Diện tích thuốc lá trên địa bàn huyện tương đối ổn định với khoảng 2.700 ha và người dân ký kết hợp đồng đầu tư với các doanh nghiệp.

Tuy nhiên, năm nay, thời tiết lạnh kéo dài, mưa ẩm nên cây thuốc lá bị nhiễm bệnh, chủ yếu là bệnh thối rễ và chết rũ. Hiện các địa phương chưa thống kê diện tích thiệt hại, cũng chưa báo cáo lên cơ quan chuyên môn. Đối với những diện tích mới trồng mà bị bệnh, phòng NN&PTNT sẽ hướng dẫn người dân nhổ bỏ để trồng lại.

Còn diện tích cây thuốc lá bị xoăn ngọn thì tiến hành phun thuốc để hạn chế rệp gây hại. Để phòng ngừa hiệu quả, cần thực hiện luân canh cây trồng, tránh trồng thuốc lá liên tiếp trên cùng một diện tích. Người dân cần cày xới đất sâu, phơi đất để tiêu diệt mầm bệnh, đồng thời sử dụng vôi bột hoặc các chất cải tạo đất để khử trùng đất. Ngoài ra, cần trồng cây vào thời điểm ít sâu bệnh và thời tiết ổn định. Hơn nữa, nên chọn giống thuốc lá kháng bệnh, đã được chọn lọc và kiểm nghiệm và sử dụng cây giống sạch bệnh, khỏe mạnh từ các cơ sở sản xuất giống uy tín.

Được biết, những năm qua, huyện Krông Pa (tỉnh Gia Lai) đã tập trung triển khai nhiều giải pháp để nâng cao chất lượng cây thuốc lá, một trong những sản phẩm mũi nhọn của địa phương. Thông qua đó, người trồng cây thuốc lá, nhất là các hộ dân tộc thiểu số nâng cao thu nhập, góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo của địa phương. Dù chỉ trồng trong vụ Đông Xuân nhưng giá trị mà cây thuốc lá mang lại hàng năm khoảng 220-250 tỷ đồng. Qua nghiên cứu, vùng nguyên liệu thuốc lá của huyện Krông Pa được các doanh nghiệp đánh giá cao về chất lượng.

Lê Quân