Đồng Nai quy hoạch phát triển vùng trồng cây ăn quả, cây công nghiệp chủ lực

TMO - Tỉnh Đồng Nai sẽ hình thành các vùng sản xuất cây ăn quả, cây công nghiệp chủ lực tập trung, quy mô lớn, gắn với phát triển công nghệ chế biến, chế biến sâu đa dạng hóa sản phẩm và thị trường tiêu thụ, thúc đẩy cơ cấu lại ngành nông nghiệp, phát triển kinh tế-xã hội.

Thời gian qua, Đồng Nai phát triển vùng cây trồng chủ lực, mở rộng mã số vùng trồng, ứng dụng công nghệ cao, tạo giá trị nông sản, hướng tới nền nông nghiệp xanh và bền vững. Đồng Nai tiếp tục giữ vị thế là “thủ phủ” cây công nghiệp của cả nước với hơn 511 nghìn ha diện tích canh tác. Nhiều cây công nghiệp chủ lực của tỉnh nằm trong nhóm có diện tích lớn nhất cả nước, nổi bật là cao su, điều và hồ tiêu… những ngành hàng đóng góp quan trọng vào giá trị xuất khẩu và sinh kế của hàng trăm nghìn hộ nông dân. 

Đối với cây ăn quả, hiện tỉnh có hơn 75.000 ha, sản lượng đạt khoảng 1,5 triệu tấn/năm. Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Nai, toàn tỉnh hiện có 215 mã số vùng trồng, với tổng diện tích hơn 15.000 ha, chủ yếu là sầu riêng, xoài, chuối, bưởi và mít. Bên cạnh đó, có 59 cơ sở đóng gói được cấp mã số để phục vụ xuất khẩu sang các thị trường khó tính như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và châu Âu. 

Tỉnh Đồng Nai tiếp tục quy hoạch vùng trồng cây ăn quả đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu. 

Tiếp tục khai thác lợi thế về điều kiện tự nhiên, trong giai đoạn 2025-2030, tỉnh phát triển tập trung, bền vững, nâng cao giá trị gia tăng cây ăn quả, cây công nghiệp chủ lực; đẩy mạnh liên kết tại vùng sản xuất tập trung; áp dụng đồng bộ các tiến bộ khoa học công nghệ trong sản xuất, bảo quản và chế biến sản phẩm; phát triển sản phẩm theo chuỗi giá trị, nâng cao sức cạnh tranh sản phẩm cây ăn quả, cây công nghiệp chủ lực trên thị trường; xây dựng mã số vùng trồng, truy xuất nguồn gốc, tăng giá trị xuất khẩu...

Trong đó, đến năm 2030 phấn đấu đưa diện tích cây ăn quả đạt 126.000 ha, sản lượng 3.150.000 tấn/năm. Đối với cây chuối đến năm 2030 diện tích là 27.500 ha, sản lượng 1.375.000 tấn. Vùng sản xuất cây chuối tập trung tại các xã Phú Vinh, Bàu Hàm, Thanh Sơn, Trảng Bom, Định Quán, Xuân Bắc, Gia Kiệm, Tân Hưng, Thống Nhất, Nha Bích, Đồng Phú, Thiện Hưng. Tỉnh tiếp tục nghiên cứu chọn tạo, sử dụng các giống có năng suất cao, chất lượng tốt, kháng bệnh (nhất là bệnh vàng lá Panama); áp dụng đồng bộ các quy trình sản xuất tiến tiến, an toàn, chú trọng kỹ thuật bao buồng, chống đổ và đẩy mạnh cơ giới hóa trong sản xuất chuối tập trung.

Vùng sản xuất cây bưởi tập trung tại các xã: Hưng Thịnh, Thanh Sơn, Bình Lộc, Phú Vinh, Trị An, Bảo Vinh, Tân Triều, Tân Phú, Dầu Giây, Lộc Ninh, Phú Riềng, đến năm 2030 đạt 12.692 ha, sản lượng 223.379 tấn. Trong đó, việc bình tuyển, phục tráng các giống bưởi bản địa, đặc sản địa phương có chất lượng, ít hạt, chống chịu sâu bệnh hại; đồng thời, nghiên cứu chọn tạo, phát triển giống bưởi mới, có chất lượng, phù hợp thị trường được chú trọng triển khai.

Vùng sản xuất cây sầu riêng tập trung tại các xã, phường: Thanh Sơn, Xuân Quế, Hàng Gòn, Tân Phú, Cẩm Mỹ, Phú Vinh, Nam Cát Tiên, Bù Đăng, Phú Riềng, Bù Gia Mập, Đăk Ơ, Đăk Nhua, Phú Nghĩa, Phú Trung với diện tích đạt 30.000 ha đến năm 2030. Các ngành chức năng đẩy mạnh nghiên cứu chọn lọc, phục tráng, nhập nội, khảo nghiệm các giống sầu riêng theo hướng chất lượng cao phù hợp thị trường và thích ứng với biến đổi khí hậu...

Tỉnh Đồng Nai tiếp tục quy hoạch vùng trồng cây công nghiệp chủ lực với định hướng phát triển cây công nghiệp đến năm 2030 là 426.204 ha. Trong đó, diện tích cây hồ tiêu đạt 19.994 ha; sản lượng 43.977 tấn. Vùng sản xuất tập trung tại các xã: Sông Ray, Xuân Lộc, Xuân Thành, Xuân Đông, Xuân Đường, Lộc Ninh, Bù Gia Mập. Rà soát, chuyển đổi diện tích hồ tiêu ở những vùng nhiễm bệnh nặng, già cỗi, kém hiệu quả sang trồng cây khác. Xây dựng hệ thống vườn giống hồ tiêu đầu dòng, ứng dụng kỹ thuật sản xuất giống hồ tiêu sạch bệnh để cung cấp giống cho diện tích hồ tiêu trồng mới được sử dụng giống đúng tiêu chuẩn khoảng 40-50%.

Vùng trồng cây điều tập trung tại các xã Xuân Hòa, Xuân Lộc, Định Quán, La Ngà, Xuân Thành, Xuân Bắc, Phước Thái, Thống Nhất, Bù Đăng, Bù Gia Mập, Phú Riềng, Đồng Phú, Thiện Hưng với diện tích phấn đấu đạt 163.000 ha, sản lượng 293.200 tấn. Trồng tái canh hoặc ghép cải tạo diện tích điều già cỗi trên 30 năm tuổi, năng suất thấp bằng những giống có năng suất cao hơn, phù hợp với chế biến: PN1, AB29, AB05-08, LBC5.... Đến năm 2030, khoảng 80-90% diện tích điều trồng mới được sử dụng giống đúng tiêu chuẩn.

Đồng Nai phấn đấu đưa diện tích trồng cây cao su diện tích đến năm 2030 là 236.090 ha; sản lượng 387.990 tấn, tập trung tại các xã Hớn Quản, Đồng Phú, Lộc Ninh, Xuân Đường, Cẩm Mỹ, Xuân Hòa, Thiện Hưng, Hưng Phước. Đẩy mạnh tái canh vườn cây hết tuổi khai thác và thâm canh các vườn cây hiện có để nâng cao năng suất, chất lượng. Thúc đẩy đầu tư chế biến sâu để nâng cao giá trị xuất khẩu. Rà soát, chuyển đổi diện tích cao su ở vùng không thích hợp sang cây trồng khác, thâm canh chăm sóc diện tích cao su hiện có, trồng tái canh diện tích đến thời kỳ thanh lý bằng các giống thích hợp.

Tỉnh Đồng Nai đặt mục tiêu đến năm 2030, diện tích trồng cà phê trên địa bàn tỉnh đạt 14.000 ha.

Đến năm 2030, diện tích trồng cà phê trên địa bàn tỉnh đạt 14.000 ha; sản lượng 34.550 tấn, tập trung tại các xã Bù Đăng, Cẩm Mỹ, Bù Gia Mập, Định Quán, Gia Kiệm, Xuân Đông, Phú Vinh. Tiếp tục trồng tái canh, ghép cải tạo diện tích cà phê già cỗi, năng suất thấp bằng các giống mới năng suất, chất lượng cao, kháng sâu bệnh...; đến năm 2030 có 80-90% diện tích cà phê trồng mới được sử dụng giống đúng tiêu chuẩn.

Với cây cà cao, diện tích phấn đấu đạt 1.100 ha; sản lượng 29.150 tấn, tập trung tại các xã Định Quán, Xuân Lộc, An Viễn, Hưng Thịnh, Phú Hòa. Mở rộng diện tích trồng thông qua mô hình xen canh, tăng cường liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp để đảm bảo đầu ra và kỹ thuật canh tác, nâng cao hiệu quả kinh tế bằng cách gia tăng thu nhập trên một đơn vị diện tích.

Để đạt được các mục tiêu trên, Đồng Nai tiếp tục xây dựng và tổ chức liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, đảm bảo chất lượng theo yêu cầu của thị trường; sản xuất gắn với tiêu thụ thông qua hình thức liên kết hợp tác. Thực hiện đồng bộ các giải pháp hỗ trợ phát triển Hợp tác xã cả về chiều rộng và chiều sâu, đặc biệt chú trọng hình thành và mở rộng các hợp tác xã, tổ hợp ác và các liên minh sản xuất cây ăn quả, cây công nghiệp bền vũng; hình thành mối liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp trong sản xuất, chế biến, kiểm soát chất lượng sản phẩm.

Đối với hộ gia đình, cần chủ động liên kết với doanh nghiệp thông qua Hợp tác xã để hình thành vùng sản xuất cây ăn quả tập trung, gắn với xây dựng mã số vùng trồng truy xuất nguồn gốc và tiêu thụ sản phẩm cây ăn quả, cây công nghiệp. Đồng thời, tích cực tham gia các khóa đào tạo nghề làm vườn, tăng cường kỹ năng sản xuất, kiến thức thị trường về cây ăn quả,...

Tiếp tục thực hiện chính sách thu hút doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà máy chế biến sản phẩm cây ăn quả công suất mỗi năm từ 10.000 – 50.000 tấn/năm tại các vùng sản xuất nguyên liệu lớn; phối hợp chặt chẽ với các doanh nghiệp định hướng quy mô vùng trồng các loại cây ăn quả chủ lực; thúc đẩy hình thành các chuỗi liên kết sản xuất từ xây dựng vùng trồng đến chế biến, tiêu thụ sản phẩm;

Tiếp tục phát triển sản phẩm OCOP nhằm khơi dậy tiểm năng, lợi thế khu vực nông thôn nhằm nâng cao thu nhập cho người dân; thúc đẩy kinh tế nông thôn phát triển bền vững, trên cơ sở tăng cường ứng dụng chuyển đổi số và kinh tế tuần hoàn, bảo tồn các giá trị văn hóa, quản lý tài nguyên, bảo tồn đa dạng sinh học, cảnh quan môi trường nông thôn, góp phần xây dựng nông thôn mới đi vào chiều sâu, hiệu quả và bền vững.

Sử dụng các giống cây ăn quả mới tạo đột phá về năng suất, chất lượng, chống chịu sâu bệnh hại, thích ứng điều kiện biến đổi khí hậu. Áp dụng các giải pháp cơ giới hóa các khâu chăm sóc và thu hái quả; dây chuyền thiết bị bảo quản, chế biến phục vụ xuất khẩu. Ứng dụng công nghệ thông tin để cập nhật cơ sở dữ liệu sản xuất, xây dựng, quản lý vùng trồng và cơ sở đóng gói; hỗ trợ các chủ thể sản phẩm tham gia các sàn thương mại điện tử,...

Xây dựng hình ảnh, nhãn hiệu tiến tới xây dựng thương hiệu các sản phẩm cây ăn quả đặc sản của tỉnh. Hỗ trợ các tổ chức, cá nhân xây dựng thương hiệu sản phẩm cây ăn quả, gắn với chỉ dẫn địa lý; thực hiện các hoạt động xúc tiến thương mại để người tiêu dùng trong nước có đủ thông tin về sản phẩm cây ăn quả của tỉnh; đẩy mạnh các hoạt động kết nối, triển lãm, quảng bá giới thiệu sản phẩm giữa nhà sản xuất với người tiêu dùng. Mở rộng thị trường xuất khẩu với trọng tâm là sản xuất các sản phẩm theo nhu cầu thị trường các nước nhập khẩu và tháo gỡ rào cản thương mại.../.

Đức Thắng