Đẩy mạnh mô hình “lúa thơm – tôm sạch” tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long

TMO - Mô hình tôm-lúa tạo ra hệ sinh thái, môi trường an toàn, ổn định có lợi cho nuôi tôm và trồng lúa bền vững. Từ đó cho ra sản phẩm an toàn đáp ứng cho người tiêu dùng và xuất khẩu hiện nay, đó là cơ sở để mở rộng diện tích tôm-lúa cho những năm tiếp theo.

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Đồng bằng sông Cửu Long được đánh giá là một trong bốn đồng bằng trên thế giới bị tác động mạnh nhất do biến đổi khí hậu, nước biển dâng. Vì vậy, nếu không thích ứng, an ninh lương thực, đời sống người dân trong vùng và trên cả nước sẽ bị ảnh hưởng lớn...

Các tỉnh ven biển bán đảo Cà Mau có lợi thế trong sản xuất các sản phẩm nông nghiệp hữu cơ nhờ hệ sinh thái tôm-lúa, tôm-rừng, lúa-cá... Nếu có hệ thống thủy lợi tốt có thể tăng thêm 100.000 ha luân canh tôm-lúa và củng cố diện tích tôm-lúa hiện có khoảng 150.000 ha. Sản phẩm gạo ở vùng này có thể đi vào phân khúc thị trường gạo đặc sản có giá cao nhất trên thị trường thế giới hiện nay.

Đẩy mạnh phát triển mô hình "lúa thơm - tôm sạch" kết hợp nhằm tận dụng thế mạnh tự nhiên cũng như nâng cao hiệu quả sản xuất

Tuy nhiên, phát triển sản xuất nông nghiệp vùng ven biển vẫn đang đứng trước nhiều thách thức. Trong đó việc đầu tư xây dựng hệ thống thủy lợi cần phải được chú trọng để đảm bảo nguồn nước. Ngoài ra, giống lúa được chọn để sản xuất tại các vùng lúa – tôm cần có đặc tính phù hợp canh tác hữu cơ trong mô hình tôm-lúa cần được quan tâm hoàn thiện hệ thống pháp lý về bản quyền giống.

Trước tác động của biến đổi khí hậu, để nâng cao hiệu quả sản xuất trên diện tích lúa – tôm kết hợp, Bộ NG&PTNT đồng thời nhấn mạnh đến vấn đề áp dụng tiến bộ kỹ thuật mới như: Giống chịu mặn, cải tiến thời vụ, sử dụng phân bón, thuốc vi sinh, sinh học trong canh tác lúa phục vụ cho vùng tôm-lúa, nhất là vùng mở rộng diện tích từ diện tích nuôi tôm kém hiệu quả sang thực hiện mô hình luân canh 1 vụ tôm, 1 vụ lúa, cho hiệu quả cao; ít sử dụng hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hóa học trong sản xuất.

Tuy nhiên, việc nhân rộng mô hình đang gặp nhiều khó khăn, bởi các hộ sản xuất đã quen với tập quán sản xuất cũ, dựa vào kinh nghiệm và điều kiện thực tại của họ. Bên cạnh đó, kinh tế và kỹ thuật nông hộ không đồng đều, thiếu vốn sản xuất nên chưa mạnh dạn áp dụng khoa học công nghệ, thiếu tính liên kết, thiếu sự tham gia của các doanh nghiệp chế biến xuất khẩu…

Thời gian tới, để nhân rộng hiệu quả sản xuất từ mô hình lúa – tôm đòi hỏi lãnh đạo địa phương, doanh nghiệp, hợp tác xã, người nông dân cho rằng cần phải tiếp tục khai thác tính hiệu quả của mô hình, trên cơ sở nghiên cứu cải tiến và hoàn thiện quy trình kỹ thuật canh tác lúa tôm theo hướng nâng cao chất lượng, đa dạng sản phẩm và phát triển bền vững mô hình. Con giống thả nuôi phải được kiểm dịch về chất lượng, truy xuất nguồn gốc rõ ràng từ các cơ quan quản lý chuyên môn ở địa phương.

Bên cạnh đó, cần xây dựng và phát triển mô hình canh tác lúa-tôm đạt theo tiêu chí chứng nhận về chất lượng, sản phẩm mang nhãn hiệu hàng hóa “lúa-tôm sạch” thuận lợi trong việc cung cấp cho thị trường tiêu thụ sản phẩm trong và ngoài nước…

Hoài Dương