TMO - Chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng tại Bình Thuận đang góp phần bảo vệ hệ sinh thái, phòng chống thiên tai và cải thiện sinh kế cho người dân tham gia giữ rừng. Nguồn thu từ chính sách này không chỉ khuyến khích cộng đồng gắn bó với rừng mà còn tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế lâm nghiệp bền vững tại địa phương.

Chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng tại Bình Thuận thời gian qua đã mang lại những chuyển biến rõ nét trong công tác bảo vệ và phát triển rừng. Nhờ cơ chế tài chính bền vững, người dân, đặc biệt là các hộ đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống ven rừng, được hưởng lợi trực tiếp từ việc bảo vệ diện tích rừng được giao. Nguồn thu từ dịch vụ môi trường rừng giúp họ cải thiện đời sống, đồng thời nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong việc gìn giữ tài nguyên rừng.

Nhiều khu vực trọng điểm như huyện Bắc Bình, Tánh Linh hay Hàm Thuận Nam ghi nhận sự chuyển biến tích cực khi tình trạng khai thác rừng trái phép giảm rõ rệt. Các chủ rừng, ban quản lý rừng phòng hộ và cộng đồng địa phương đã chủ động hơn trong tuần tra, trồng rừng và phòng cháy chữa cháy rừng. Đồng thời, chính sách này cũng góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế lâm nghiệp, nâng cao hiệu quả quản lý tài nguyên thiên nhiên.

Việc tiếp tục duy trì và mở rộng chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng không chỉ góp phần bảo vệ sinh thái mà còn giúp đảm bảo sinh kế bền vững cho người dân gắn bó với rừng.

Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Bình Thuận cho biết, chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng là một chủ trương, chính sách lớn của Đảng và nhà nước nhằm huy động các nguồn lực xã hội để bảo vệ và phát triển rừng.

Tại tỉnh Bình Thuận, hiện tổng diện tích rừng đưa vào thực hiện chi trả dịch vụ môi trường rừng hơn 177.000 ha/349.455 ha rừng toàn tỉnh, tỉ lệ trên 50%. Đến nay Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh đã thực hiện chi trả cho 25 chủ rừng gồm: 14 đơn vị là Ban quản lý rừng phòng hộ; 2 đơn vị là Ban quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên; 2 Công ty Lâm nghiệp; 2 đơn vị thuộc lực lượng vũ trang, 1 UBND xã và 4 đơn vị chủ rừng là tổ chức không thuộc nhà nước.

Tại Ban quản lý rừng phòng hộ Sông Quao (huyện Hàm Thuận Bắc), đơn vị hiện được giao quản lý 19.000 ha rừng tự nhiên nằm trên bài 5 xã Đông Giang, Đông Tiến, Hàm Phú, Hàm Trí và Thuận Hòa. Trong đó, trên 4.700 ha rừng của đơn vị này được hưởng chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng. Đại diện Ban quản lý rừng phòng hộ Sông Quao cho biết, từ nguồn dịch vụ môi trường rừng, đơn vị đã hợp đồng giao khoán cho 167 hộ đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn 2 xã Đông Giang và Đông Tiến sống ven, gần rừng.

Hiện trung bình mỗi hộ được đơn vị giao khoán quản lý rừng với diện tích từ 20-30 ha, với số tiền chi trả 300.000 đồng/ha/năm và cứ hàng quý được chi trả một lần. Có thể nói chính sách dịch vụ môi trường rừng đã tạo công ăn việc làm, xóa đói giảm nghèo, tăng thêm thu nhập, ổn định cuộc sống cho các hộ nhận khoán.

Chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng giúp người dân nhận giao khoán rừng có thêm nguồn thu nhập. (Ảnh minh hoạ).

Đồng thời nâng cao nhận thức của người dân trong việc quản lý bảo vệ rừng, tạo sự gắn kết giữa người dân sống ven rừng với chủ rừng và chính quyền địa phương. Đặc biệt, hạn chế nạn phá rừng làm rẫy của đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ. Các vụ phá rừng, khai thác lâm sản phần lớn được phát hiện xử lý kịp thời không để xảy ra tình trạng rừng bị phá, khai thác đến mức nghiêm trọng.

Không chỉ vậy, tại Ban quản lý rừng phòng hộ La Ngà (huyện Tánh Linh) hiện được giao quản lý hơn 19.800 ha rừng và đất rừng. Thời gian qua, từ các nguồn vốn, trong đó có nguồn dịch vụ môi trường rừng, đơn vị này đã ký kết hợp đồng khoán bảo vệ rừng cho 286 hộ đồng bào dân tộc thiểu số tại địa phương, với diện tích trên 8.500 ha. Đại diện Ban quản lý rừng phòng hộ La Ngà cho biết, nhờ việc giao khoán đã giúp nhiều bà con đồng bào cải thiện sinh kế, thêm thu nhập chính đáng.

Hơn nữa, người dân đã nhận thức được vai trò và tầm quan trọng trong việc bảo vệ rừng nên hạn chế các tác động đến rừng. Các hộ nhận khoán cũng có trách nhiệm thường xuyên tuyên truyền, nhắc nhở người dân không được chặt phá rừng, không xâm hại đất rừng, không đốt lửa làm cháy rừng. Từ đó đã hỗ trợ đắc lực cho các lực lượng chuyên trách của đơn vị rất mỏng.

Qua kiểm tra, giám sát cho thấy đa số các chủ rừng thực hiện tốt công tác quản lý bảo vệ rừng từ cung ứng dịch vụ môi trường rừng. Việc chi trả tiền cho các hộ nhận khoán được thực hiện qua tài khoản thanh toán điện tử nên đến tận tay người dân. Qua đó đã góp phần vào công tác bảo vệ và phát triển rừng của tỉnh, nâng cao nhận thức và thu nhập cho các chủ rừng và người dân nhận khoán. Nguồn tiền dịch vụ môi trường rừng còn góp phần giảm chi bằng nguồn ngân sách nhà nước trong việc đầu tư bảo vệ và phát triển rừng của 25 chủ rừng trên địa bàn tỉnh.

Chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng tại Bình Thuận đã và đang khẳng định vai trò quan trọng trong bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, đồng thời tạo sinh kế ổn định cho người dân giữ rừng. Việc gắn trách nhiệm bảo vệ rừng với lợi ích kinh tế thực tiễn không chỉ giúp giảm áp lực lên rừng tự nhiên mà còn thúc đẩy cộng đồng tham gia tích cực vào quản lý, bảo vệ và phát triển rừng bền vững. Đây là hướng đi hiệu quả cần được tiếp tục duy trì, mở rộng và nhân rộng trên địa bàn toàn tỉnh.

Thanh Nga