Triển khai đồng bộ các giải pháp chống khai thác thủy sản bất hợp pháp

TMO - Tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đang triển khai đồng bộ các giải pháp, tập trung cao điểm chống khai thác hải sản bất hợp pháp không báo cáo và không theo quy định (IUU), góp phần cùng cả nước quyết tâm gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” của Uỷ ban châu Âu (EC) đối với sản phẩm thủy sản khai thác Việt Nam. 

Đến nay, toàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu có 4.448 tàu cá, trong đó tàu hoạt động vùng khơi là 2.703 tàu (chiếm 60,77%). Số lượng tàu cá từ 15m trở lên đã được lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) đạt 2.626/2.703 tàu cá (97,15%), cấp phép khai thác 2.052 /2.703 tàu (75,92%) và gia hạn đăng kiểm 2.078 tàu (đạt 76,88%). Hiện toàn tỉnh còn 1.140 tàu cá “3 không”, đã được địa phương cấp số tạm, vẽ số 100% để quản lý.

Tỉnh và các địa phương đã hướng dẫn chủ tàu cá “3 không” chuẩn bị hồ sơ để được đăng ký theo quy định. Tỉnh cũng đã rà soát, nắm danh sách, nguyên nhân và thực trạng tàu cá không đủ điều kiện hoạt động là 1.210 tàu. Các tàu này đã được bàn giao danh sách cho các địa phương, Bộ Chỉ huy Biên phòng quản lý, giám sát, không cho xuất bến.  

Thời gian qua các lực lượng chức năng đã tổ chức trực ban 24/24 giờ để theo dõi, giám sát hoạt động tàu cá trên biển qua hệ thống giám sát tàu cá. Đồng thời, thường xuyên cập nhật thông tin danh sách tàu cá mất kết nối 6 giờ, danh sách tàu cá mất kết nối trên 10 ngày trên biển, danh sách tàu cá có nguy cơ cao vi phạm IUU, tàu vượt ranh giới trên biển lên nhóm Zalo nhà cung cấp giám sát hành trình, tổ trực mất kết nối, tổ phản ứng nhanh của các địa phương, gửi đến các lực lượng chấp pháp trên biển phối hợp kiểm tra, xử lý kịp thời theo quy định.

Trạm Biên phòng Cửa khẩu Cảng Vũng Tàu kiểm tra máy giám sát hành trình lắp đặt trên tàu cá ở Cảng Cát Lở (TP.Vũng Tàu). 

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho biết, thời gian qua đơn vị đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ để chống khai thác IUU. Một số địa phương trong tỉnh đã chủ động xây dựng mô hình tuyên truyền chống khai thác IUU hiệu quả đến với ngư dân như: "Cà phê sáng cùng ngư dân", "Ăn sáng cùng ngư dân"…Đồng thời, UBND các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn đã chỉ đạo, thành lập tổ kiểm tra, giám sát quản lý các tàu cá "3 không", các tàu không đủ điều kiện.

Thường xuyên cập nhật thông tin danh sách tàu cá mất kết nối 6 giờ, danh sách tàu cá mất kết nối trên 10 ngày trên biển, danh sách tàu cá có nguy cơ cao vi phạm khai thác bất hợp pháp IUU, tàu vượt ranh giới trên biển lên nhóm Zalo nhà cung cấp giám sát hành trình để gửi đến các lực lượng chấp pháp trên biển như cảnh sát biển, hải quân, kiểm ngư Trung ương biết, phối hợp kiểm tra, xử lý kịp thời theo quy định. 

Tính từ đầu năm 2023 đến đầu tháng 8/2024, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh đã phát hiện 213 trường hợp tàu cá mất kết nối trên 10 ngày; đã điều tra, xử lý 209/213 trường hợp, trong đó 96 trường hợp đã xử phạt, với số tiền hơn 2,3 tỉ đồng; 113 trường hợp không xử phạt lý do đây là những tàu mất kết nối do đậu bờ, tàu chìm, xóa đăng ký, chủ tàu đã thực hiện các quy định khi tàu mất kết nối đưa tàu về bờ trước 10 ngày, lỗi nhà mạng... ; đối với 4 trường hợp còn lại đang điều tra, xác minh củng cố hồ sơ xử lý.

Đối với việc xử lý 417 tàu cá mất kết nối trên 6 tháng, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh đã chủ trì, tiến hành điều tra, xác minh xử lý chi tiết. Về 74 tàu đã bán và đang hoạt động ngoại tỉnh, các trường hợp này đang tiếp tục có các văn bản gửi UBND, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chi cục Thủy sản, Kiểm ngư của 27 tỉnh thành ven biển, các cơ quan chấp pháp trên biển để truy vết từng trường hợp cụ thể.

Ngay từ đầu tháng 8 năm nay, để tập trung triển khai thực hiện quyết liệt công tác chống khai thác IUU, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã ban hành Công văn số 11426/UBND-VP yêu cầu Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh tiếp tục chủ trì, phối hợp với UBND các huyện, thành phố ven biển trên địa bàn tiếp tục rà soát, đối chiếu thống kê, tổng hợp quản lý chính xác số liệu về đội tàu cá, khẩn trương cập nhật các tàu cá không tồn tại theo đúng quy định để không còn nằm trong danh sách đội tàu cá của tỉnh trên phần mềm Vnfishbase (phần mềm quản lý cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia nhằm theo dõi tàu cá đăng ký, cấp giấy phép....).

Đối với tàu cá mất kết nối thiết bị giám sát hành trình (VMS) trên 6 giờ cần thống kê số liệu chính xác, báo cáo rõ các trường hợp đã xử lý và quy trình đối với các trường hợp tàu đang hoạt động trên biển và đang về bờ thì quy trình xử lý như thế nào. Đối với các trường hợp chưa đủ cơ sở pháp lý để xử lý, phải xác minh, chứng minh cụ thể. Đối với các tàu cá "3 không" phải khẩn trương xây dựng kế hoạch thực hiện các thủ tục đăng ký, đăng kiểm, để giải quyết nhanh chóng tạo điều kiện thuận lợi cho ngư dân vươn khơi, bám biển theo quy định.

Mặc dù đã triển khai đồng bộ các giải pháp tuy nhiên, công tác chống khai thác IUU trên địa bàn tỉnh vẫn còn những tồn tại, hạn chế. Đó là còn tiềm ẩn nguy cơ tái diễn tình trạng tàu cá, ngư dân tỉnh vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài, tiếp tục diễn biến phức tạp với nhiều thủ đoạn tinh vi; vẫn còn tình trạng tàu cá tắt VMS để đi đánh bắt sai vùng. Tỉnh cũng chưa hoàn thành được việc đăng ký, cấp giấy phép khai thác thủy sản, lắp đặt thiết bị VMS và xử lý dứt điểm tàu cá “3 không”. 

Ngoài ra, công tác theo dõi, kiểm soát và giám sát hoạt động tàu cá trên biển qua hệ thống giám sát tàu cá và tại cảng vẫn chưa tuân thủ đầy đủ theo quy định. Tỉ lệ số lượng tàu cá có kết nối trung bình hàng ngày qua hệ thống giám sát tàu cá hiện nay mới đạt khoảng 64,74 %. Từ sau đợt thanh tra lần thứ 4 tháng 10/2023 đến tháng 6/2024, tình trạng tàu cá từ 15m trở lên ngắt kết nối VMS, vượt ranh giới trên biển tiếp tục diễn biến phức tạp. Bên cạnh đó, công tác thực thi pháp luật, xử lý vi phạm IUU vẫn còn chậm, tỷ lệ bị xử phạt còn thấp so với số lượng theo dõi, phát hiện qua VMS. 

Địa phương này tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp chống khai thác hải sản bất hợp pháp.  

Trước tình trạng trên, UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đã yêu cầu các sở, ban ngành, địa phương tập trung quán triệt, tuyên truyền, vận động và xử lý nghiêm những vi phạm trong phòng chống IUU; khẩn trương xử lý các vụ án, vụ việc liên quan đến IUU đã phát hiện. UBND tỉnh cũng yêu cầu Công an tỉnh chỉ đạo khẩn trương điều tra, xác minh, làm rõ, xử lý nghiêm hành vi vi phạm IUU; sớm kết thúc các vụ án, vụ việc, tạo sự răn đe, chấm dứt tình trạng vi phạm IUU trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới;

Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh chỉ đạo thường xuyên kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ trong việc xuất, cập bến các tàu đánh bắt hải sản theo đúng chức năng nhiệm vụ; kiên quyết không cho tàu xuất bến khi không đủ điều kiện và xử lý nghiêm theo quy định; tiếp tục theo dõi, rà soát, xác minh, xử lý nghiêm theo thẩm quyền các vụ án, vụ việc có dấu hiệu vi phạm liên quan đến IUU.

Ngoài ra, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn thường xuyên phối hợp chặt chẽ với Bộ Tư lệnh Vùng 2 Hải quân, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 3; Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4, lực lượng Kiểm ngư Trung ương trong nắm tình hình, hoạt động của tàu cá và ngư dân trên biển, kịp thời phát hiện, điều tra, xử lý tàu cá và ngư dân vi phạm quy định khai thác bất hợp pháp, vượt ranh giới trái phép trên biển để xử lý nghiêm và kịp thời theo quy định.

Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh, Công an tỉnh, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tiếp tục thực hiện có hiệu quả các Quy chế phối hợp giữa UBND tỉnh với các cơ quan, các lực lượng thực thi pháp luật trên biển; triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, tổ chức lực lượng trinh sát, lực lượng mật nắm tình hình trên biển; kịp thời trao đổi, thông báo, phối hợp xác minh, điều tra, xử lý từ trong bờ cho đến ngoài biển, đặc biệt là các đường dây móc nối đưa tàu cá đi khai thác trái phép ở vùng biển nước ngoài, đường dây mua, chuộc tàu cá khi bị lực lượng chức năng nước ngoài bắt giữ, hành vi tháo, gửi thiết bị VMS.../. 

Thu Mai