Thúc đẩy quản lý rừng theo tiêu chuẩn bền vững

TMO - Thời gian qua, tỉnh Quảng Ninh đang đẩy mạnh triển khai các giải pháp quản lý rừng theo tiêu chuẩn bền vững, nhằm bảo vệ hệ sinh thái, nâng cao chất lượng rừng và khẳng định cam kết phát triển kinh tế gắn liền với môi trường. Nhiều diện tích rừng đã được cấp chứng chỉ, tạo tiền đề để nhân rộng trong thời gian tới.

Quản lý rừng theo tiêu chuẩn bền vững được Quảng Ninh xác định là hướng đi chiến lược để phát triển kinh tế lâm nghiệp gắn với bảo vệ môi trường. Việc gia tăng diện tích rừng được cấp chứng chỉ bền vững không chỉ giúp nâng cao chất lượng rừng, cải thiện đa dạng sinh học mà còn mở ra cơ hội tiếp cận thị trường quốc tế đối với các sản phẩm gỗ hợp pháp, có nguồn gốc rõ ràng.

Để đạt được mục tiêu này, tỉnh chú trọng đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân và chủ rừng về lợi ích lâu dài của quản lý bền vững; đồng thời, tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ trong theo dõi, giám sát và phòng chống cháy rừng. Các đơn vị chức năng cũng phối hợp chặt chẽ trong việc kiểm tra, đánh giá, bảo đảm quy trình quản lý rừng đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế.

Những nỗ lực này không chỉ góp phần gìn giữ “lá phổi xanh” cho Quảng Ninh mà còn khẳng định cam kết của địa phương trong phát triển kinh tế xanh, tăng trưởng bền vững, hài hòa giữa lợi ích kinh tế, môi trường và đời sống cộng đồng.

Phát triển diện tích rừng bền vững không chỉ đảm bảo hệ sinh thái, đóng góp vào mục tiêu phát triển kinh tế xanh tại địa phương mà còn là nền tảng để các chủ rừng, HTX và doanh nghiệp tiếp cận thị trường quốc tế, đặc biệt là châu Âu và Bắc Mỹ, những thị trường đòi hỏi khắt khe về truy xuất nguồn gốc và tính bền vững.

Quảng Ninh hiện có hơn 36.300ha rừng được cấp chứng chỉ "bền vững". 

Bên cạnh đó, không chỉ mở rộng diện tích rừng được cấp chứng chỉ, Quảng Ninh còn chú trọng hình thành vùng nguyên liệu lâm sản ngoài gỗ đạt chuẩn hữu cơ, góp phần nâng cao giá trị sản phẩm.

Đơn cử, tại xã Lục Hồn, với diện tích gần 40ha rừng sở phân bố ở các đồi, núi có độ dốc thấp cùng điều kiện đất đai, khí hậu thuận lợi, cây sở trở thành loài cây lâm sản ngoài gỗ chính mang lại giá trị kinh tế cao cho người dân nơi đây. Nhằm tạo ra sản phẩm đảm bảo chất lượng, từng bước hình thành vùng nguyên liệu đạt tiêu chuẩn và được đánh giá, chứng nhận hữu cơ, Trung tâm Khuyến nông tỉnh (Sở NN&MT) đã xây dựng mô hình sản xuất sở hữu cơ trên địa bàn xã với quy mô 2,5ha.

Đáng chú ý, ngày 28/7 vừa qua, Trung tâm Khuyến nông tỉnh phối hợp với đơn vị doanh nghiệp tổ chức lớp tập huấn cho 30 hộ dân trong và ngoài mô hình. Các hộ được giới thiệu tổng quan về sản xuất nông nghiệp hữu cơ, hướng dẫn quy trình chứng nhận, kỹ thuật canh tác phù hợp cũng như cách nhận diện các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm.

Việc gia tăng diện tích rừng đạt chứng chỉ và mở rộng mô hình sản xuất hữu cơ không chỉ giúp nâng cao thu nhập cho người dân vùng rừng mà còn đóng góp quan trọng vào mục tiêu phát triển kinh tế xanh của Quảng Ninh. Quan trọng hơn, những cánh rừng đạt chuẩn FSC và PEFC, cùng với vùng nguyên liệu hữu cơ, còn đảm bảo duy trì đa dạng sinh học, bảo vệ môi trường, giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu, qua đó góp phần thực hiện mục tiêu phát triển bền vững.

Theo thống kê, sau 5 năm thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TU ngày 28/11/2019 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về phát triển lâm nghiệp bền vững tỉnh Quảng Ninh đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030, diện tích rừng được cấp chứng chỉ bền vững tại Quảng Ninh đã tăng từ 15.000ha (năm 2020) lên trên 36.300ha.

Con số này không chỉ phản ánh nỗ lực của người dân và doanh nghiệp mà còn cho thấy hiệu quả từ các cơ chế, chính sách của tỉnh. Mới đây nhất, tại Kỳ họp thứ 29 (kỳ họp thường lệ giữa năm 2025), HĐND tỉnh đã thông qua Nghị quyết 59/2025/NQ-HĐND quy định mức hỗ trợ đầu tư lâm nghiệp với tổng kinh phí hơn 112 tỷ đồng/năm. Đáng chú ý, nghị quyết dành mức hỗ trợ 400.000 đồng/ha cho mỗi phương án quản lý rừng bền vững được xây dựng và cấp chứng chỉ. Qua đó, tiến tới hiện thực hóa mục tiêu mà tỉnh đặt ra đến năm 2030 sẽ có thêm khoảng 20.000ha rừng sản xuất được cấp chứng chỉ quản lý rừng bền vững.

Người dân có sinh kế ổn định, thu nhập tốt từ diện tích rừng đạt tiêu chuẩn. (Ảnh: NHP). 

Theo nội dung nghị quyết, ngân sách nhà nước sẽ hỗ trợ các hoạt động trọng tâm như bảo vệ rừng, trồng rừng sản xuất, khoanh nuôi tái sinh tự nhiên, phát triển giống cây lâm nghiệp, đầu tư cơ sở giống và cấp chứng chỉ rừng bền vững. Đối tượng thụ hưởng bao gồm cơ quan nhà nước, hộ gia đình, tổ chức, cá nhân và cộng đồng dân cư có hoạt động liên quan đến lâm nghiệp. Nghị quyết mới cũng đặt trọng tâm vào việc thúc đẩy phát triển rừng sản xuất theo hướng tập trung và quy mô lớn.

Nhờ có chiến lược rõ ràng và quyết tâm cao từ cấp tỉnh Quảng Ninh, cộng với chính sách đầu tư hơn 112 tỷ đồng/năm cho lĩnh vực lâm nghiệp đã tạo ra sinh kế bền vững cho người dân vùng rừng, đồng thời mở ra triển vọng phát triển kinh tế xanh, một hướng đi tất yếu trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng.

Thúc đẩy quản lý rừng theo tiêu chuẩn bền vững đang mở ra cho Quảng Ninh nhiều cơ hội phát triển lâu dài và toàn diện. Không chỉ dừng lại ở mục tiêu bảo vệ môi trường sinh thái, giữ vững an ninh nguồn nước, chống biến đổi khí hậu, chiến lược này còn tạo đòn bẩy để nâng cao giá trị kinh tế từ rừng, giúp sản phẩm gỗ và lâm sản địa phương đủ điều kiện cạnh tranh ở những thị trường khó tính.

Bên cạnh đó, quản lý rừng bền vững còn mang lại lợi ích trực tiếp cho cộng đồng dân cư sống phụ thuộc vào rừng, thông qua việc nâng cao thu nhập, tạo sinh kế ổn định và bền vững. Trong bối cảnh cả nước đang hướng tới phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, Quảng Ninh đã và đang thể hiện vai trò tiên phong với những bước đi bài bản, khoa học, gắn chặt mục tiêu phát triển kinh tế với trách nhiệm bảo vệ môi trường.

Đây sẽ là nền tảng quan trọng để tỉnh tiếp tục mở rộng diện tích rừng được cấp chứng chỉ, khẳng định thương hiệu lâm nghiệp Quảng Ninh, đồng thời đóng góp thiết thực vào mục tiêu chung của quốc gia về phát triển rừng bền vững và ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu.

Thuỳ Trang