Tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp thủy sản

TMO - Trước tác động của thị trường xuất khẩu thế giới, ngành thủy sản đối diện với nhiều khó khăn, điều này dẫn đến kim ngạch xuất khẩu sụt giảm. Để hoàn thành mục tiêu xuất khẩu trong năm 2023, việc triển khai các giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp là yêu cầu bức thiết.

Báo cáo của Bộ NN&PTNT cho biết, tổng sản lượng thủy sản đạt 4,27 triệu tấn, tăng 1,7% so với cùng kỳ năm 2022, trong đó sản lượng thủy sản khai thác 1,93 triệu tấn, tăng 0,2%, sản lượng nuôi trồng thủy sản 2,33 triệu tấn, tăng 3,0%. Tổng kim ngạch xuất khẩu 6 tháng đầu năm 2023 đạt 4,13 tỷ USD, giảm 27,4% so với cùng kỳ năm 2022, đạt 41,5% kế hoạch.

Diện tích thả nuôi tôm nước lợ khoảng 656 nghìn ha, tăng 6,4% so với cùng kỳ, trong đó nuôi tôm sú 605 nghìn ha, tôm thẻ chân trắng 51 nghìn ha. Sản lượng tôm đạt khoảng 467 nghìn tấn, tăng 4,1% so với cùng kỳ. Trong đó, sản lượng tôm sú 119,3 nghìn tấn, tôm thẻ chân trắng 315,2 nghìn tấn. Kim ngạch xuất khẩu tôm 1,56 tỷ USD, chiếm 38% tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành thủy sản.

Diện tích cá tra thả nuôi 3.220 nghìn ha, tăng 3,7% so với cùng kỳ, sản lượng 859 nghìn tấn, tăng 11,3 % so với cùng kỳ. Xuất khẩu cá tra 888,5 triệu USD, chiếm 21,1% tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản. Sản lượng thủy sản khác nuôi trồng trên biển khoảng 329 nghìn tấn, đạt 49% kế hoạch, trong đó nhuyễn thể 172 nghìn tấn, cá biển 21 nghìn tấn, cá rô phi 150 nghìn tấn, nuôi hỗn hợp và cá nước ngọt khác khoảng 600 nghìn tấn.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu thủy sản trong tháng 6/2023 ước đạt gần 800 triệu USD, giảm 21% so với tháng 6/2022. Trong đó, xuất khẩu tôm ước đạt 341 triệu USD, mức cao nhất từ đầu năm tới nay, nhưng vẫn giảm 18% so với tháng 6/2022 - đây cũng là mức giảm thấp nhất từ đầu năm. Lũy kế nửa đầu năm, xuất khẩu tôm đạt gần 1,6 tỷ USD, thấp hơn 31% so với nửa đầu năm 2022.

Đối với ngành hàng cá tra, xuất khẩu trong tháng 6 ước đạt 156 triệu USD, vẫn thấp hơn 26% so với tháng 6/2023. Lũy kế 6 tháng đầu năm, xuất khẩu cá tra ước đạt trên 885 triệu USD, thấp hơn 38% so với cùng kỳ năm ngoái. Đối với ngành hàng cá ngừ, kim ngạch xuất khẩu trong tháng 6/2023 giảm 29%, chỉ đạt 64 triệu USD. Lũy kế nửa đầu năm, xuất khẩu cá ngừ chỉ đạt 380 triệu USD, giảm 31% so với cùng năm trước.

Nhận định về tình hình thị trưởng 6 tháng cuối năm, VASEP cho rằng một số thị trường như Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia... vẫn được coi là điểm đến lạc quan cho sản phẩm thế mạnh của Việt Nam, đó là hàng chế biến sâu có giá trị gia tăng cao. Bởi vì ở những thị trường này, chúng ta chưa bị áp lực cạnh tranh về nguồn cung và giá bán như ở Mỹ, EU hay Trung Quốc. Cụ thể, lượng tồn kho đang được giải tỏa dần ở các thị trường, nhu cầu dự báo sẽ tăng trở lại trong nửa cuối năm. Bên cạnh đó, một số thị trường Đông Nam Á cũng được đánh giá là tiềm năng vì có nền kinh tế ổn định hơn, lạm phát thấp hơn cộng với lợi thế vị trí địa lý và ưu đãi thuế quan theo các Hiệp định thương mại tự do (FTA).

VASEP dự báo xuất khẩu thủy sản Việt Nam sẽ dần hồi phục trong những tháng cuối năm 2023 nhờ những tín hiệu khả quan hơn ở các thị trường tiêu thụ, khi lượng tồn kho giảm và bước vào mùa đặt hàng cho tiêu thụ cuối năm và các dịp lễ hội lớn.

Chính phủ đã có những chỉ đạo nhằm tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp thủy sản trên cả nước (Ảnh minh họa). 

Trước đó, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) kiến nghị 6 giải pháp gỡ khó cho doanh nghiệp thủy sản. Căn cứ ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái chỉ đạo các bộ, cơ quan: Tài chính, Lao động - Thương binh và Xã hội, Công an, Xây dựng, Kế hoạch và Đầu tư, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, Ngân hàng Chính sách xã hội, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam theo chức năng, nhiệm vụ được giao xem xét, xử lý theo quy định các kiến nghị của VASEP theo đúng quy định pháp luật, báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả xử lý trước ngày 25/7/2023. 

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chủ trì, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các bộ, cơ quan liên quan xem xét, xử lý theo quy định kiến nghị về việc điều chỉnh lãi suất cho vay, cấp tín dụng, cơ cấu lại nợ theo đúng giải pháp quy định tại Nghị quyết số 88/NQ-CP ngày 8/6/2023, gói tín dụng 10.000 tỷ đồng để hỗ trợ cho doanh nghiệp ngành sản xuất, chế biến lâm sản và thủy sản theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Thông báo số 167/TB-VPCP ngày 1/5/2023.

Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan khẩn trương, nghiêm túc thực hiện Nghị quyết số 88/NQ-CP ngày 8/6/2023 về Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5 năm 2023 trực tuyến với địa phương về việc hoàn thuế giá trị gia tăng cho người dân, doanh nghiệp theo quy định pháp luật; xem xét, xử lý kiến nghị về kéo dài các chính sách miễn, giảm, gia hạn nộp thuế, tiền thuê đất và miễn, giảm các loại phí, lệ phí cho đến hết năm 2023, mở rộng phạm vi áp dụng giảm thuế suất VAT 2% với tất cả các hàng hóa, dịch vụ có mức thuế suất 10% theo quy định và ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ tại các văn bản số 1783/VPCP-KTTH ngày 30/5/2023 và văn bản số 3417/VPCP-KTTH ngày 15/5/2023.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Ngân hàng Chính sách xã hội theo chức năng, nhiệm vụ được giao xem xét, xử lý theo quy định kiến nghị tiếp tục cho doanh nghiệp vay từ Ngân hàng Chính sách xã hội để trả lương ngừng việc cho người lao động. Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bảo hiểm xã hội Việt Nam theo chức năng, nhiệm vụ được giao xem xét, xử lý theo quy định kiến nghị giảm mức đóng quỹ bảo hiểm thất nghiệp cho doanh nghiệp đến hết năm 2023, nghiên cứu, sửa đổi, đề xuất giảm mức đóng bảo hiểm thất nghiệp từ 1% xuống còn 0,5% và tạm dừng đóng bảo hiểm tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp đến hết năm 2023, cho các doanh nghiệp giãn nộp bảo hiểm xã hội từ 3 - 6 tháng.

Bộ Công an, Bộ Xây dựng theo chức năng, nhiệm vụ được giao chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan xem xét, xử lý theo quy định kiến nghị về nghiên cứu, đề xuất giải pháp theo hướng rà soát, sửa đổi các quy định về phòng cháy chữa cháy để phân loại mức độ rủi ro về phòng cháy chữa cháy đối với các hoạt động sản xuất, kinh doanh; áp dụng các điều kiện về phòng cháy chữa cháy theo mức độ rủi ro, giảm tối đa các chi phí không cần thiết cho doanh nghiệp. Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các bộ, cơ quan, địa phương liên quan xem xét, xử lý theo quy định kiến nghị đơn giản hóa thủ tục đầu tư nhà máy chế biến thủy sản đầu tư nâng công suất, đổi mới công nghệ.

Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan xem xét, xử lý theo quy định kiến nghị giảm mức đóng kinh phí công đoàn. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nghiên cứu các kiến nghị của VASEP để theo chức năng, nhiệm vụ được giao có giải pháp phù hợp theo thẩm quyền và quy định hiện hành, đồng thời chủ động phối hợp với các bộ, cơ quan nêu trên trong quá trình xử lý các kiến nghị của VASEP nhằm tháo gỡ khó khăn cho ngành thủy sản trong giai đoạn hiện nay.

Hải Nam