Thái Nguyên: Siết chặt quản lý, bảo vệ rừng tại Vườn quốc gia Ba Bể

TMO - Trước tình trạng phá rừng, xâm phạm rừng trái phép, Thái Nguyên tập trung tăng cường công tác quản lý, áp dụng nhiều biện pháp giám sát, đồng thời huy động sự tham gia của các cấp, ngành và cộng đồng trong công tác quản lý, bảo vệ rừng, đặc biệt tại khu vực rừng thuộc Vườn quốc gia Ba Bể.

Hiện Thái Nguyên là một trong những địa phương có diện tích rừng lớn ở khu vực trung du miền núi phía Bắc, đóng vai trò quan trọng trong bảo vệ môi trường sinh thái, điều hòa khí hậu và phát triển kinh tế lâm nghiệp.

Tuy nhiên, trước những tác động tiêu cực từ khai thác, lấn chiếm và nguy cơ cháy rừng, công tác quản lý, bảo vệ rừng đang được tỉnh triển khai quyết liệt với nhiều giải pháp đồng bộ. Các lực lượng chức năng tăng cường tuần tra, kiểm soát, xử lý nghiêm hành vi vi phạm, đồng thời ứng dụng công nghệ để giám sát diễn biến tài nguyên rừng.

Bên cạnh đó, Thái Nguyên chú trọng tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về ý nghĩa, giá trị của rừng, khuyến khích cộng đồng cùng tham gia bảo vệ và phát triển rừng bền vững. Nhiều mô hình quản lý rừng dựa vào cộng đồng đã phát huy hiệu quả, gắn trách nhiệm bảo vệ với lợi ích sinh kế của người dân.

Tuy nhiên, vụ phá rừng nghiêm trọng xảy ra tại Vườn quốc gia Ba Bể thời gian gần đây đã gióng lên hồi chuông cảnh báo, tình trạng phá rừng khó kiểm soát nếu chủ quan, lơ là.

VQG Ba Bể được thành lập theo Quyết định số 83/TTg ngày 10/11/1992 của Thủ tướng Chính phủ với tổng diện tích là 10.048 ha, trong đó gồm có phân khu bảo vệ nghiêm ngặt 3.846 ha; phân khu phục hồi sinh thái 6.162 ha và phân khu hành chính dịch vụ 40 ha. Những nghiên cứu khoa học khẳng định đây là khu vực giàu có về ĐDSH. Vườn quốc gia Ba Bể được công nhận là Vườn Di sản ASEAN (Khu AHP) vào năm 2004 và công nhận là Khu Ramsar vào năm 2011.

Mặc dù vậy, tính từ ngày 7/1 đến ngày 20/2/2025, lực lượng kiểm lâm trong quá trình tuần tra đã phát hiện 4 vụ phá rừng trái phép tại các tiểu khu 71, 75 với khối lượng gỗ nghiến thiệt hại hơn 31m3 và hơn 11m3 gỗ thông thường.

Lực lượng kiểm lâm kiểm tra một cây nghiến bị chặt hạ trái phép. (Ảnh: VL). 

Đến đầu tháng 8/2025, lực lượng chức năng phát hiện 22 cây gỗ nghiến Nhóm IIA, với tổng khối lượng hơn 118m3 , bị chặt hạ tại 16 vị trí ở các tiểu khu 83, 97 và 249 trên địa bàn xã Đồng Phúc và xã Nam Cường. Ngày 9/8/2025, Hạt Kiểm lâm Vườn quốc gia Ba Bể đã bàn giao hồ sơ vụ việc khai thác rừng trái pháp luật này cho cơ quan cảnh sát điều tra công an tỉnh Thái Nguyên.

Cơ quan cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Thái Nguyên đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự: Vi phạm quy định về khai thác bảo vệ rừng và lâm sản xảy ra khoảng từ tháng 3 đến tháng 7/2025 tại khu vực rừng đặc dụng Vườn quốc gia Ba Bể thuộc xã Đồng Phúc. Ngày 12/8 và ngày 23/8, cơ quan cảnh sát điều tra khám nghiệm hiện trường xác định 26 cây gỗ nghiến, nhóm IIA, bị chặt hạ với tổng khối lượng hơn 117m3.

Ngày 18/8, Trạm Kiểm lâm Nam Cường tuần tra tiếp tục phát hiện 2 đối tượng dùng cưa xăng để khai thác gỗ nghiến trái pháp luật tại lô 5, khoảnh 1, tiểu khu 249, thôn Bản Quá, xã Nam Cường. Tổ công tác đo đếm khối lượng gỗ nghiến bị thiệt hại là hơn 0,1 m3…

Ngày 2/9, Trạm Kiểm lâm Nam Cường phát hiện một hiện trường khai thác rừng trái pháp luật tại khu vực Tom Mỷ, thôn Cốc Tộc, xã Ba Bể, thuộc lô 5, khoảnh 5, tiểu khu 71 rừng đặc dụng Vườn quốc gia Ba Bể. Tại hiện trường, một cây gỗ nghiến, nhóm IIA bị chặt hạ nằm trong rừng đặc dụng, chủ quản lý Vườn quốc gia Ba Bể, có khối lượng hơn 1,6m3 .

Điều đáng nói, ngày 17/8, Trạm Kiểm lâm Nam Cường tiếp tục phát hiện 2 cây gỗ nghiến, nhóm IIA có khối lượng hơn 12 m3 bị chặt hạ tại khu vực Búp Ba, thôn Cốc Tộc, xã Ba Bể, thuộc lô 10, khoảnh 1, tiểu khu 77 rừng đặc dụng Vườn quốc gia Ba Bể. Ban quản lý Vườn quốc gia Ba Bể cho biết, tính đến ngày 5/9, tổng số cây nghiến bị chặt hạ trái phép là 41 cây với tổng khối lượng hơn 181m3 .

Trước tình hình trên, UBND tỉnh Thái Nguyên ban hành văn bản chỉ đạo khẩn, yêu cầu các sở, ngành, địa phương, Vườn Quốc gia Ba Bể và lực lượng chức năng tập trung, quyết liệt triển khai đồng bộ các giải pháp bảo vệ rừng. Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh tinh thần ngăn chặn từ sớm, từ xa, không để xảy ra vi phạm pháp luật về lâm nghiệp.

Theo đó, UBND tỉnh yêu cầu chính quyền cơ sở, lực lượng kiểm lâm và công an cấp xã rà soát, chấn chỉnh toàn diện công tác quản lý lâm nghiệp; chịu trách nhiệm trực tiếp, toàn diện trước pháp luật và trước Chủ tịch UBND tỉnh nếu để xảy ra phá rừng hoặc khai thác trái phép. UBND các xã, phường tăng cường phối hợp với địa phương giáp ranh, kịp thời nắm bắt thông tin, xử lý nhanh vụ việc, không để lơ là, buông lỏng quản lý.

Nhiều cây gỗ nghiến lớn bị chặt hạ trái phép tại VQG Ba Bể trong thời gian gần đây. (Ảnh: VL). 

Công an tỉnh chỉ đạo lực lượng cảnh sát điều tra phối hợp với Ban Quản lý Vườn Quốc gia Ba Bể và lực lượng Kiểm lâm điều tra, mở rộng xử lý vụ khai thác rừng đặc dụng trái phép; đảm bảo đúng người, đúng tội, không bỏ sót tội phạm. Đồng thời, các đơn vị nghiệp vụ, công an cơ sở hỗ trợ tuần tra, kiểm soát, kịp thời ngăn chặn hành vi mua bán, vận chuyển, chế biến lâm sản trái phép.

Sở Nông nghiệp và Môi trường khẩn trương hướng dẫn, kiểm tra triển khai Chỉ thị số 03/CT-UBND, ngày 28/08/2025 của UBND tỉnh về việc tăng cường công tác tuyên truyền quản lý, bảo vệ rừng, phòng cháy, chữa cháy rừng; đôn đốc chi trả kinh phí khoán bảo vệ rừng và dịch vụ môi trường rừng năm 2025 đúng đối tượng, đúng quy định, không để thất thoát, lãng phí, tiêu cực, hoàn thành trong tháng 9/2025. Ban Quản lý Vườn Quốc gia Ba Bể ký quy chế phối hợp với công an và chính quyền địa phương trước ngày 15/9/2025 để nâng cao hiệu quả kiểm soát.

UBND tỉnh yêu cầu các cấp, ngành quán triệt sâu sắc các chỉ thị, nghị quyết của trung ương về quản lý, bảo vệ rừng, đẩy mạnh tuyên truyền pháp luật, nâng cao ý thức cộng đồng trong phòng cháy, chữa cháy rừng và phát triển lâm nghiệp…

Lãnh đạo Ủy ban nhân dân tỉnh Thái Nguyên yêu cầu Ban quản lý Vườn quốc gia Ba Bể nghiêm túc rà soát, chấn chỉnh hoạt động, tăng cường trách nhiệm quản lý và bảo vệ tài nguyên rừng, kịp thời ngăn chặn, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về lâm nghiệp, đồng thời kiểm điểm, xử lý trách nhiệm của tập thể, cá nhân có liên quan nếu để xảy ra tình trạng khai thác, phá rừng trái pháp luật; phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng để bảo vệ hiện trường, thu thập tài liệu, điều tra, xử lý nghiêm các vi phạm theo quy định…/.

Thuý Hoa