Tăng cường nhận thức cộng đồng trong bảo vệ tài nguyên rừng

TMO - Bảo vệ rừng không chỉ là nhiệm vụ của cơ quan chức năng mà còn là trách nhiệm chung của cộng đồng. Do đó, xã Mường Lạn (tỉnh Sơn La) đã và đang đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức, khuyến khích người dân cùng chung tay bảo vệ tài nguyên rừng, bảo đảm phát triển hài hoà, bền vững.

TạiQuyết định số 384/QĐ-UBND, công bố hiện trạng rừng tỉnh Sơn La năm 2024, tính đến ngày 31/12/2024, Sơn La đã quy hoạch trên 696.000ha đất cho lâm nghiệp, chiếm 49,39% tổng diện tích tự nhiên toàn tỉnh. Đến nay, diện tích đất có rừng là 671.596,3ha, tăng gần 1.800ha so với năm 2023. Gồm hơn 72.000ha rừng đặc dụng; gần 293.000ha rừng phòng hộ, còn lại trên 306.000ha rừng sản xuất. Diện tích đất chưa có rừng quy hoạch cho lâm nghiệp là hơn 77.162ha, đã bao gồm hơn 7.200ha rừng trồng chưa thành rừng.

Để đẩy mạnh bảo vệ rừng, các địa phương trên địa bàn tỉnh Sơn La tăng cường sự chỉ đạo quyết liệt, và nâng cao nhận thức trong bảo vệ, giữ gìn tài nguyên rừng hiện có. Đồng thời, triển khai thực hiện chính sách về giao đất, giao rừng, bảo vệ, phát triển rừng, gắn với sinh kế, nâng cao đời sống cộng đồng dân cư vùng dân tộc thiểu số và miền núi của tỉnh.

Xác định được tầm quan trọng của rừng, nên khi có chủ trương giao khoán rừng cho nhân dân bảo vệ, các hộ dân trên địa bàn tỉnh Sơn La nói chung và tại xã Mường Lạn nói riêng đã chủ động đăng ký tham gia bảo tồn rừng. Đặc biệt người dân xã Mường Lạn đã đăng ký vào Tổ đội quần chúng bảo vệ rừng của bản, xã, góp công sức chăm sóc, bảo vệ và phát triển rừng. Nhờ đó, nhiều năm qua, nhân dân trong bản không ai tự tiện vào rừng khai thác.

Hiện nay, kể cả việc lấy củi trong rừng, bà con cũng không chặt những cây còn sống mà lấy củi khô. Trong quá trình tuần tra, khi phát hiện có dấu hiệu bất thường, người dân đã kịp thời báo với Ban Quản lý bản để xử lý. Đơn cử, tại khu vực Bản Khá, hiện có 875 ha rừng tự nhiên, nhờ làm tốt việc bảo vệ, phòng cháy chữa cháy rừng, nên cánh rừng của bản vẫn duy trì sự đa dạng sinh học, với nhiều loại cây cổ thụ, như: Nghiến, thổ lộ, cây si, tre nứa...

Đại diện Bản Khá thông tin, Ban quản lý bản đã thành lập tổ đội quần chúng bảo vệ rừng gồm 15 thành viên. Hằng năm, tổ được Hạt Kiểm lâm khu vực XI tập huấn phòng cháy chữa cháy rừng; vào mùa khô hanh thường xuyên phối hợp tuần tra, phát dọn thực bì, làm đường băng cản lửa.

Ý thức bảo vệ rừng của người dân xã Mường Lạn đã từng bước được nâng cao. (Ảnh: BDT). 

Bên cạnh đó, bản tổ chức họp dân, giao nhiệm vụ cho tất cả các hộ dân trong bản cùng quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Thống nhất xây dựng hương ước, quy ước của bản, trong đó, giao nhiệm vụ từng cá nhân, hộ gia đình. Xã Mường Lạn hiện có trên 11.500 ha rừng. Trong đó, hơn 11.400 ha rừng tự nhiên, gần 100 ha rừng trồng, độ che phủ rừng đạt gần 46%.

Phát triển lâm nghiệp bền vững được xã xác định là mục tiêu quan trọng nhằm phát huy giá trị từng loại rừng. Lãnh đạo UBND xã Mường Lạn, cho biết: Hằng năm, UBND xã chỉ đạo các bản củng cố, duy trì 16 tổ đội quần chúng bảo vệ rừng, với 224 thành viên. Bên cạnh đó, xã giao trách nhiệm quản lý, bảo vệ rừng cho các trưởng bản; phát huy vai trò của người có uy tín trong việc giáo dục, vận động nhân dân tham gia bảo vệ rừng. Các tổ, đội quần chúng bảo vệ rừng của bản phối hợp với lực lượng Kiểm lâm địa bàn, lực lượng chức năng thường xuyên tuần tra, kiểm soát rừng, ngăn chặn mọi hành vi gây thiệt hại đến rừng, kiên quyết xử lý những đối tượng vi phạm.

Từ đầu năm đến nay, xã phối hợp với Hạt Kiểm lâm khu vực XI tổ chức 16 cuộc tuyên truyền Luật Bảo vệ và phát triển rừng cho hơn 1.100 người ở các bản. Vào những tháng cao điểm mùa khô hanh, xã thành lập tổ công tác chỉ đạo các tổ chức đoàn thể phối hợp với cán bộ Kiểm lâm địa bàn bám sát cơ sở, kiểm tra, nhắc nhở nhân dân nâng cao ý thức, trách nhiệm phòng chống cháy rừng; hướng dẫn cách đốt nương rẫy cho nhân dân các bản trọng điểm, có nhiều diện tích cây lau lách, cây bụi, có nguy cơ cháy rừng cao tại khu vực bản Huổi Pá, Pá Kạch, giáp với huyện Mường Ét, tỉnh Hủa Phăn, nước CHDCND Lào và các bản Khá, bản Cống, Nậm Lạn,...

Bên cạnh đó, xã tăng cường vận động, tuyên truyền nhân dân tích cực trồng rừng. Từ đầu năm đến nay, toàn xã trồng mới trên 89 ha cây bạch đàn tại bản Cang Cói, bản Khá; khảo sát, lập danh sách các hộ đăng ký trồng rừng, đảm bảo kế hoạch năm 2026.

Từ việc khoanh nuôi, bảo vệ rừng, năm 2024, nhân dân trong xã được nhận hơn 1,1 tỷ đồng tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng, giúp các bản, xã có nguồn lực xây dựng nông thôn mới, nhân dân có thêm nguồn thu nhập từ rừng. Nhờ làm tốt công tác quản lý, bảo vệ và phòng cháy chữa cháy rừng, những năm qua, xã Mường Lạn không xảy ra vụ cháy rừng, ý thức trách nhiệm bảo vệ rừng của nhân dân nâng lên rõ rệt, giữ gìn màu xanh những cánh rừng. Đây là tiền đề quan trọng để xã phấn đấu đến năm 2030, nâng tỷ lệ che phủ rừng lên hơn 55%.

Lực lượng chức năng tăng cường tuần tra, bảo vệ diện tích rừng. (Ảnh: BTH). 

Để phát triển, mở rộng diện tích rừng, trong năm 2025, toàn tỉnh Sơn La phấn đấu trồng mới 1.430 ha rừng tập trung, khoanh nuôi tái sinh 9.895 ha, trồng 1 triệu cây phân tán, nâng tỷ lệ che phủ rừng lên 48,5%. Đặc biệt, ngày 12/3/2025, UBND tỉnh Sơn La đã ban hành Chỉ thị số 06/CT-UBND về tăng cường các biện pháp quản lý, bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng trên địa bàn tỉnh Sơn La năm 2025.

Tại Chỉ thị nêu rõ, Chủ tịch UBND các địa phươngng, Giám đốc các Sở, Thủ trưởng các ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh, các chủ rừng: Tiếp tục quán triệt, thực hiện có hiệu quả Công văn số 5016-CV/TU ngày 11/4/2024 của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ Sơn La về việc tăng cường công tác phòng cháy, chữa cháy rừng; tăng cường công tác quản lý bảo vệ và phát triển rừng năm 2025; Kế hoạch số 214/KH-UBND ngày 22/10/2024 của UBND tỉnh về Bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng mùa khô năm 2024-2025 trên địa bàn tỉnh Sơn La và các quy định khác của pháp luật có liên quan.

Tăng cường công tác theo dõi, nắm bắt tình hình, rà soát, khoanh vùng trọng điểm các khu vực, địa bàn có nguy cơ xảy ra cháy cao; kiểm soát, phát hiện và ngăn chặn kịp thời các hành vi phát đốt nương rẫy không đúng quy định; thực hiện nghiêm phương châm “bốn tại chỗ”; rà soát, đảm bảo đầy đủ lực lượng, phương tiện, vật tư, kinh phí cho công tác bảo vệ rừng, phòng cháy, chữa cháy rừng; kịp thời phát hiện và sẵn sàng chủ động trong mọi tình huống cháy rừng xảy ra, hạn chế đến mức thấp nhất số vụ, thiệt hại do cháy rừng gây ra.

Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành của tỉnh và UBND các huyện, thị xã, thành phố tổ chức thực hiện công tác quản lý Nhà nước về quản lý, bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng;

Chỉ đạo Chi cục Kiểm lâm tham mưu chính quyền địa phương các cấp thực hiện tốt chức năng quản lý Nhà nước về rừng và đất lâm nghiệp trên địa bàn; chủ động phối hợp với các ngành chức năng, chính quyền địa phương các cấp đẩy mạnh công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật trong cộng đồng dân cư về công tác BVR, PCCCR; triển khai các phương án quản lý rừng theo đúng các quy định của pháp luật; bố trí, tăng cường lực lượng tại các xã vùng trọng điểm và các khu vực có nguy cơ xảy ra cháy rừng cao. Chủ động bố trí lực lượng, phương tiện sẵn sàng ứng phó với các tình huống khi có cháy rừng xảy ra…/.

Vũ Thành