Quảng Ngãi tiến tới thành lập Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cao nguyên Kon Tum

TMO - Nhằm tăng cường công tác bảo vệ, phát huy hiệu quả giá trị đa dạng sinh học, thời gian tới tỉnh Quảng Ngãi sẽ triển khai xây dựng hồ sơ, đề cử công nhận Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cao nguyên Kon Tum. 

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường khu vực dự kiến đề cử để xây dựng Khu dự trữ sinh quyển thế giới sẽ bao gồm vùng lõi là Vườn quốc gia Chư Mom Ray và Khu bảo tồn thiên nhiên Ngọc Linh, cùng với hệ thống vùng đệm và vùng chuyển tiếp. Đây là khu vực được đánh giá giàu tiềm năng, đáp ứng các tiêu chí của UNESCO để được công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới. 

Vườn quốc gia Chư Mom Ray có tổng diện tích 56,249 nghìn ha, thuộc địa bàn các xã Sa Thầy, Rờ Kơi, Mô Rai, Ya Ly, Sa Loong và Bờ Y của tỉnh Quảng Ngãi. Đây là khu vực có tính đa dạng sinh học cao với 12 kiểu rừng khác nhau, hơn 1.000 loài động vật (trong đó, có 112 loài nằm trong danh sách nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ) và 1.895 loài thực vật (gồm 192 loài đặc hữu, quý, hiếm).

Những năm qua, Ban Quản lý Vườn quốc gia Chư Mom Ray tập trung thực hiện tốt công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng, nghiên cứu và bảo tồn thiên nhiên. Từ năm 2020 đến nay, tại Vườn quốc gia Chư Mom Ray không xảy ra vi phạm và không xảy ra cháy gây thiệt hại đến tài nguyên rừng. Trong khoảng thời gian này, đơn vị đã phối hợp, thực hiện hoàn thành việc điều tra thực trạng và đề xuất giải pháp bảo tồn bền vững cho các loài bò tót, đỉnh tùng, lan hài, cốt toái bổ; đồng thời triển khai lắp đặt, quản lý và vận hành 320 thiết bị bẫy ảnh giám sát đa dạng sinh học... 

Quảng Ngãi tiến tới thành lập Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cao nguyên Kon Tum nhằm nâng cao hiệu quả công tác bảo tồn, phát huy giá trị đa dạng sinh học (Ảnh minh họa: BN). 

Còn tại Khu bảo tồn thiên nhiên Ngọc Linh ghi nhận 1.091 loài thực vật bậc cao, trong đó có 40 loài được ghi trong Sách đỏ Việt Nam và 25 loài được ghi trong Sách đỏ Thế giới. Các loài thực vật quý hiếm có thể kể như: sâm Ngọc Linh, lan kim tuyến, trầm hương, thông Đà Lạt, đỉnh tùng, vù hương, vằng đắng... Trong những năm qua, Khu bảo tồn thiên nhiên Ngọc Linh triển khai nhiều hoạt động bảo vệ và phát triển có hiệu quả tài nguyên rừng. Bên cạnh việc hợp đồng người bảo vệ rừng, phân công cán bộ, nhân viên bám địa bàn và tăng cường tuần tra rừng, Khu Bảo tồn còn tăng cường giao khoán rừng cho người dân bảo vệ

Việc xây dựng hồ sơ, đề cử Khu dự trữ sinh quyển Cao nguyên Kon Tum không chỉ góp phần tôn vinh giá trị đa dạng sinh học đặc hữu, mà còn mở ra cơ hội phát triển bền vững, tăng cường hợp tác quốc tế trong công tác bảo tồn cũng như phát huy giá trị thiên nhiên, văn hóa và lịch sử.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề nghị UBND tỉnh Quảng Ngãi cùng các cơ quan, đơn vị liên quan thực hiện đúng quy định về tiêu chí, trình tự, thủ tục và thẩm quyền đề cử di sản thiên nhiên quốc tế theo Nghị định số 08/2022/NĐ-CP, Nghị định số 136/2025/NĐ-CP và Thông tư số 11/2025/TT-BNNMT. Trường hợp phát sinh khó khăn, vướng mắc, các địa phương có thể liên hệ Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) để được hỗ trợ.

Những năm qua, thực hiện Chiến lược Quốc gia về đa dạng sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Quy hoạch bảo tồn đa dạng sinh học quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, tỉnh triển khai thực hiện nhiều giải pháp. Trong đó là các chương trình, dự án bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học thông qua các mô hình “Đồng quản lý” đối với người dân vùng giáp ranh với các khu bảo tồn. Đồng thời, triển khai thực hiện các chương trình giao khoán bảo vệ rừng, hỗ trợ người dân vay vốn ưu đãi để phát triển sinh kế, đào tạo nghề, chuyển đổi cây trồng có giá trị kinh tế kết hợp chăn nuôi...

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Quảng Ngãi, để bảo tồn và sử dụng bền vững các giá trị, tài nguyên của đa dạng sinh học, các địa phương cần tăng cường truyền thông về đa dạng sinh học, trong đó có việc lồng ghép các chương trình giáo dục tuyên truyền về bảo tồn đa dạng sinh học trong hệ thống trường học..., nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cộng đồng về bảo vệ môi trường gắn với bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học.../.

Minh Tâm