Quảng Bình nỗ lực phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp

TMO - Tỉnh Quảng Bình nỗ lực triển khai đồng loạt các giải pháp chống đánh bắt cá bất hợp pháp, không báo cáo và không được quản lý (IUU), gỡ thẻ vàng của Uỷ ban châu Âu (EC) là nhiệm vụ trọng tâm.

Quảng Bình là tỉnh ven biển có bờ biển dài hơn 116 km, có vùng thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế rộng trên 20.000 km2, là địa phương có số lượng tàu cá khai thác thủy sản trên biển lớn, nguồn lợi thủy hải sản phong phú về chủng loại và trữ lượng, tạo cho Quảng Bình có được những tiềm năng, lợi thế phát triển nghề khai thác hải sản.

Tỉnh Quảng Bình hiện là một trong các địa phương của cả nước có đội tàu cá phát triển mạnh với hơn 3.600 tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 6m trở lên, trong đó có hơn 1.100 tàu từ 15m trở lên đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình tàu cá, đạt 96% và cập nhật thường xuyên, đầy đủ số liệu tàu cá lên phần mềm dữ liệu nghề cá Việt Nam. Trong những năm qua, nghề cá Quảng Bình liên tục đạt mức tăng trưởng khá, sản xuất thủy sản tiếp tục chuyển dịch đúng định hướng từ nền sản xuất sản lượng sang sản xuất giá trị. Tỷ trọng ngành thủy sản tăng từ 23,6% năm 2011 lên 29,7% năm 2022; tổng sản lượng thủy sản năm 2022 gần 93.000 tấn và năm 2023 ước tính đạt gần 97.700 tấn.

Đại diện Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Bình cho biết, tỉnh đã thành lập Ban Chỉ đạo chống khai thác IUU để phổ biến các quy định về chống khai thác IUU và nắm bắt nguyện vọng tháo gỡ vướng mắc khó khăn cho ngư dân. Đồng thời giao Chi cục thuỷ sản phần quyền cho các đồn biên phòng, phòng nông nghiệp và phát triển nông thôn cấp huyện tham gia giám sát hành trình đối với tàu cá dài từ 15m đến dưới 24 m mất tín hiệu kết nối hoặc vượt ranh giới biển ra nước ngoài kịp thời kêu gọi chấp hành chủ trương khai thác trong phạm vi cho phép và thực hiện kiểm tra xử lý nếu phát hiện dấu hiệu vi phạm.

Tỉnh Quảng Bình triển khai đồng loạt các giải pháp góp phần tháo gỡ thẻ vàng EC giúp ngư dân yên tâm vươn khơi bám biển.

Các Đồn Biên phòng thực hiện chặt chẽ, kiểm soát 100% tàu cá khi xuất, nhập; kiên quyết không cho ra khơi hoạt động khi tàu chưa lắp thiết bị giám sát hành trình (VMS), chưa bật VMS, không đầy đủ giấy tờ về tàu cá, không đảm bảo trang thiết bị. Ban Quản lý Cảng cá Quảng Bình đã thực hiện giám sát 100% tàu cá cập cảng bốc dỡ thủy sản. Từ đầu năm đến nay đã giám sát được 981 lượt tàu cập cảng bốc dỡ thủy sản, khối lượng giám sát 708.286 tấn; đã thu 981 sổ nhật ký, báo cáo khai thác, đạt 100% số lượt tàu cập cảng bốc dỡ thủy sản. 

Trong 9 tháng năm 2023 chi cục thuỷ sản, lực lượng biên phòng tỉnh Quảng Bình đã xử lý 65 tàu cá vi phạm, phạt 784,5 triệu đồng, tịch thu 7 bộ kích điện; trong đó, đã thực hiện xử phạt 18 chủ tàu cá vi phạm quy định về giám sát hành trình tàu cá, bắt giữ 1 tàu cá tàng trữ trái phép chất nổ, bàn giao cho Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh xử lý.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Bình, bên cạnh kết quả đạt được vẫn còn một số tồn tại, hạn chế cần được khắc phục sớm. Đó là nhiều tàu cá chưa có giấy phép khai thác thủy sản hoặc giấy phép đã hết hạn, chưa đăng ký tàu cá, quá hạn đăng kiểm, chưa đánh dấu tàu cá, chưa thực hiện lắp đặt thiết bị giám sát hành trình. Việc ghi, nộp nhật ký khai thác thuỷ sản chưa đáp ứng yêu cầu. Tình trạng tàu cá vượt mất kết nối chưa ngăn chặn triệt để.

Cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Cửa khẩu cảng Gianh tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho ngư dân. Ảnh: HN. 

Theo đó, để giám sát chặt chẽ việc đánh bắt hải sản, UBND tỉnh đã ban hành công văn số 2025/UBND-KT chỉ đạo khẩn trương thực hiện Công điện số 916/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách, trọng tâm chống khai thác IUU. UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành, đơn vị, địa phương gắn trách nhiệm người đứng đầu trong thực hiện các giải pháp cấp bách, trọng tâm chống khai thác IUU theo nhiệm vụ được giao; xây dựng chi tiết kế hoạch làm việc với Đoàn thanh tra EC, tránh để xảy ra các tình huống bị động, sai sót ảnh hưởng đến kết quả thanh tra của Đoàn Thanh tra.

UBND các huyện, thành phố, thị xã chỉ đạo UBND cấp xã chủ trì phối hợp với Chi cục Thủy sản, lực lượng Biên phòng khẩn trương tổ chức làm việc với từng chủ tàu cá trong danh sách tàu cá nguy cơ cao khai thác IUU để vận động, hướng dẫn thực hiện thủ tục đăng ký, đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác thủy sản, lắp đặt thiết bị giám sát hành trình...; phân công cán bộ để nắm rõ, cập nhật hiện trạng hàng ngày đối với tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15m trở lên không đủ điều kiện hoạt động khai thác thủy sản; chỉ đạo đơn vị liên quan thực hiện nghiêm việc giám sát sản lượng thủy sản qua cảng cá, bến cá... đảm bảo việc truy xuất nguồn gốc thủy sản, vệ sinh cảng cá, bến cá... sạch sẽ.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Bình chỉ đạo Chi cục Thủy sản đảm bảo nắm chắc toàn bộ số lượng tàu cá của tỉnh; thực hiện đăng ký, đăng kiểm, cấp phép khai thác thủy sản và cập nhật đầy đủ lên phần mềm Cơ sở dữ liệu nghề cá Quốc gia VNFISHBASE; giám sát chặt chẽ, liên tục trên hệ thống giám sát hành trình, kịp thời thông báo, cảnh báo khi tàu cá mất kết nối, vượt ranh giới để nhanh chóng khắc phục; phối hợp với lực lượng Biên phòng, địa phương, đơn vị liên quan xác minh, xử lý vi phạm về giám sát hành trình (VMS), trước mắt tập trung xử lý 100% tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 24m trở lên vi phạm theo thông báo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh chỉ đạo các Đồn Biên phòng tuyến biển tăng cường kiểm tra, kiểm soát 100% tàu cá của tỉnh và tàu cá của tỉnh khác khi xuất, nhập bến phải đảm bảo đầy đủ điều kiện theo quy định, đặc biết thiết bị VMS trên tàu cá từ 15m trở lên phải mở máy, hoạt động bình thường từ lúc rời cảng đến khi cập cảng; kiên quyết xử lý nghiêm trường hợp vi phạm theo quy định. 

Nguyễn Hoàng