Quản lý vùng trồng, đảm bảo chất lượng nông sản xuất khẩu

TMO - Ngành Nông nghiệp tỉnh Đồng Nai đang tập trung thực hiện hỗ trợ nông dân thực hiện cấp mã số vùng trồng cho các cây trồng chủ lực của địa phương, đồng thời tăng cường công tác quản lý chất lượng nông sản tại vùng được cấp mã, đảm bảo đáp ứng yêu cầu xuất khẩu. 

Toàn tỉnh Đồng Nai hiện có hơn 76,6 nghìn ha cây ăn trái lâu năm, trong đó có nhiều loại cây ăn trái đang có thế mạnh xuất khẩu. Các thị trường như: Hoa Kỳ, Úc, Nhật Bản, Hàn Quốc… đều đưa ra yêu cầu về mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói với nông sản nhập khẩu. Từ năm 2023, thị trường lớn Trung Quốc đặt ra những tiêu chuẩn khắt khe, yêu cầu từ vùng trồng đến cơ sở đóng gói đều phải được cấp mã số mới đủ chuẩn xuất khẩu vào các thị trường này.

Mã số vùng trồng là chứng nhận mã số định danh cho vùng trồng nhằm theo dõi và kiểm soát tình hình sản xuất không những giúp truy xuất nguồn gốc nông sản mà còn thông tin chính xác, cụ thể quy trình sản xuất của nông sản đó. Mã số vùng trồng là giấy thông hành để một sản phẩm nông sản có thể nhập khẩu chính ngạch vào thị trường. Phòng Nông nghiệp các huyện là đầu mối tư vấn và hỗ trợ cấp mã số vùng trồng tại các địa phương. 

Chuối là một trong những mặt hàng nông sản xuất khẩu chủ lực, được ngành chức năng tỉnh tăng cường kiểm soát, quản lý chặt chẽ mã số vùng trồng, mã cơ sở đóng gói. Ảnh: PA. 

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đồng Nai, thời gian qua, ngành Nông nghiệp đã tập trung hỗ trợ nông dân, HTX, doanh nghiệp xây dựng mã vùng trồng, mã cơ sở đóng gói xuất khẩu cho những cây trồng chủ lực trên địa bàn tỉnh. Đến nay, toàn tỉnh có 140 mã số vùng trồng xuất khẩu đi thị trường Trung Quốc, Mỹ, EU, Úc, New Zealand… với tổng diện tích hơn 25 nghìn ha. Riêng thị trường Trung Quốc có 103 vùng trồng với tổng diện tích hơn 25,2 nghìn ha các loại cây ăn quả như xoài, sầu riêng, chuối, chôm chôm, thanh long, mít… Bên cạnh đó, ngành nông nghiệp tỉnh đã tập trung hình thành liên kết chuỗi sản phẩm từ vùng trồng, nhà đóng gói, nhà xuất khẩu, địa phương và cơ quan quản lý nhà nước.

Với diện tích hơn 13 nghìn ha, tổng sản lượng chuối Đồng Nai cung cấp ra thị trường khoảng 450 nghìn tấn/năm, trong đó xuất khẩu chiếm từ 80-85%. Đồng Nai đang đứng đầu cả nước về diện tích trồng chuối, chiếm tỷ lệ 8,5% diện tích toàn quốc và 71% vùng Đông Nam bộ. Trong đó, với hơn 6 nghìn ha, huyện Trảng Bom có diện tích chuối lớn nhất tỉnh. Chuối ở đây chủ yếu xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc. Theo yêu cầu của đối tác, các cơ quan quản lý nhà nước đã hỗ trợ chủ thể là cá nhân, HTX, doanh nghiệp xây dựng được 22 mã số vùng trồng và 32 mã số cơ sở đóng gói.

Từ đầu tháng 9/2023 đến nay, nhiều mã vùng trồng chuối trên địa bàn Đồng Nai đã bị thu hồi. Việc nhiều vùng trồng chuối trên địa bàn tỉnh bị thu hồi mã số vùng trồng do phía Trung Quốc phát hiện có sinh vật gây hại trên các lô hàng xuất khẩu. Trong đó, loài rệp sáp đang là loại sinh vật gây hại phổ biến trên cây chuối. Quá trình canh tác của nông dân và sơ chế tại cơ sở đóng gói chưa diệt trừ hết rệp sáp trước khi xuất khẩu. Điều này đã ảnh hưởng rất lớn đến các vùng chuyên canh chuối xuất khẩu trên địa bàn tỉnh khi chỉ còn khoảng 1 tháng nữa là vào vụ thu hoạch chính trong năm.

Về cây sầu riêng, toàn tỉnh hiện có trên 11,3 nghìn ha, đứng đầu khu vực Đông Nam bộ và đứng thứ 4 cả nước về diện tích cây trồng này. Hiện diện tích sầu riêng đang cho thu hoạch gần 6,6 nghìn ha với dự kiến sản lượng năm 2023 đạt khoảng 69 nghìn tấn. Chi cục Trồng trọt, Bảo vệ thực vật - Thủy lợi (Sở NN&PTNT tỉnh), để chuẩn bị cho công tác xuất khẩu chính ngạch sản phẩm sầu riêng sang thị trường Trung Quốc, ngay từ đầu năm 2021 Sở NN&PTNT đã phối hợp với cơ quan chuyên môn các huyện, thành phố tuyên truyền, hướng dẫn cho các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân có nhu cầu xuất khẩu nông sản những quy định về cấp mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói. Qua đó, Đồng Nai đã có 7 vùng trồng sầu riêng đạt chuẩn và được cấp mã số vùng trồng với tổng diện tích được cấp mã số đạt 533ha.

Đồng Nai đã có 7 vùng trồng sầu riêng đạt chuẩn và được cấp mã số vùng trồng. 

Tỉnh Đồng Nai định hướng đến năm 2025, sẽ có thêm 73 mã số vùng trồng nông sản Đồng Nai với tổng diện tích hơn 6.448 ha. Trong đó, tiếp tục xây dựng thêm 22 mã số vùng trồng cho cây bưởi với diện tích gần 1,7 nghìn ha; 21 mã vùng trồng sầu riêng với hơn 1,5 nghìn ha; 7 mã số vùng trồng chuối với diện tích hơn 1,5 nghìn ha, 4 mã số vùng trồng thanh long với diện tích 460ha. Ngoài ra, tỉnh cũng tăng cường mối liên kết với các vùng trồng, các cơ sở đóng gói để kiểm soát hàng hóa xuất khẩu từ các vùng trồng và cơ sở đóng gói. Việc này nhằm tránh mạo danh mã số, đưa sản phẩm từ ngoài vùng trồng hoặc cơ sở đóng gói chưa có mã số vùng trồng vào chuỗi sản phẩm. Mục tiêu đến năm 2025, toàn tỉnh xây dựng 20 chuỗi liên kết tiêu thụ các loại nông sản xuất khẩu, trong đó có 100% diện tích cây trồng của các chuỗi liên kết trên địa bàn tỉnh được cấp mã số vùng trồng.

Để đẩy nhanh quá trình cấp mã số vùng trồng, tới đây, ngành nông nghiệp Đồng Nai sẽ tập trung tuyên truyền, hỗ trợ nông dân và các tổ chức sản xuất nông nghiệp xây dựng mã vùng trồng. Khi tham gia chương trình, người dân được Nhà nước hỗ trợ theo học tại các lớp tập huấn về quản lý dịch hại tổng hợp trên cây trồng; các biện pháp quản lý sâu bệnh hại tại vườn trồng; biện pháp canh tác, quản lý sau thu hoạch. Ngành nông nghiệp sẽ xây dựng liên kết chuỗi sản phẩm từ vùng trồng, nhà đóng gói, nhà xuất khẩu, địa phương và cơ quan quản lý nhà nước. Mặt khác, tăng cường mối liên kết với các vùng trồng, các cơ sở đóng gói để kiểm soát hàng hóa xuất khẩu từ các vùng trồng và cơ sở đóng gói nhằm ngăn chặn các vi phạm liên quan đến việc sử dụng mã số, đặc biệt là việc mạo danh mã số, đưa sản phẩm từ ngoài vùng trồng vào chuỗi sản phẩm xuất khẩu.

Thời gian qua, các địa phương trên cả nước đã đẩy mạnh xây dựng và quản lý mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói nhằm đáp ứng đúng, đủ yêu cầu của các nước nhập khẩu và hướng tới nền nông nghiệp minh bạch, trách nhiệm, từ đó tạo ra lực đẩy lớn, góp phần quan trọng vào sự tăng trưởng mạnh mẽ của kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản cả nước. Đến nay, cả nước đã có 6.883 mã số vùng trồng và 1.588 mã số cơ sở đóng gói nông sản được cấp. Các mã số này tập trung chủ yếu vào các sản phẩm xuất khẩu chính như xoài, thanh long, nhãn, gạo, sầu riêng. Số lượng mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói được cấp nhiều nhất từ các thị trường Trung Quốc, Mỹ, New Zealand và Australia. Đồng bằng sông Cửu Long là vùng dẫn đầu về số lượng mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói.

Việc thiết lập mã số vùng trồng và mã số cơ sở đóng gói không chỉ đáp ứng yêu cầu bảo đảm tuân thủ đúng quy định về kiểm dịch thực vật và an toàn vệ sinh thực phẩm của nước nhập khẩu mà còn góp phần làm thay đổi tập quán canh tác, nâng cao nhận thức sản xuất của nông dân theo hướng trách nhiệm hơn… Qua đó, nâng cao giá trị hàng hóa, đưa nông sản của địa phương xuất khẩu chính ngạch ra thị trường thế giới.

PV