Phòng chống hạn hán, bảo vệ sản xuất trong cao điểm mùa khô

TMO - Tỉnh Đồng Tháp đã đưa ra kế hoạch đặt mục tiêu đảm bảo tích trữ đủ nguồn nước ngọt tưới cho hơn 200.800ha diện tích gieo trồng trong vụ Hè Thu năm 2023.

Theo nhận định của Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Đồng Tháp, thời gian tới nắng nóng có khả năng ảnh hưởng đến sản xuất và sức khỏe cộng đồng vào các tháng 3, 4 và tháng 5/2023. Mực nước các nơi trong tỉnh sẽ xuống thấp dần từ nay đến cuối tháng 5/2023 ở mức xấp xỉ và thấp hơn trung bình nhiều năm khoảng từ 0,1 - 0,2 m; tuy nhiên nhiều khả năng mực nước trong các tháng 6, 7 và 8/2023 ở mức xấp xỉ và thấp hơn trung bình nhiều năm khoảng từ 0,1 - 0,3 m.

Để chủ động triển khai các phương án, biện pháp phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn, đảm bảo nguồn nước, nâng cao hiệu quả tưới tiêu sản xuất nông nghiệp, dân sinh của các hệ thống công trình thủy lợi và nước sinh hoạt năm 2023, UBND tỉnh yêu cầu các Sở, ban, ngành, địa phương và các đơn vị liên quan triển khai các giải pháp phòng, chống hạn hán, thiếu nước và xâm nhập mặn trên địa bàn tỉnh. Trong đó, đảm bảo tích trữ đủ nguồn nước ngọt tưới cho 200.802 ha diện tích gieo trồng vụ Hè Thu năm 2023 (Lúa 186.900 ha; hoa màu cây công nghiệp ngắn ngày 13.902 ha); 46.780 ha cây lâu năm; 6.810 ha nuôi trồng thủy sản và nhu cầu nước sinh hoạt của người dân trong thời gian xảy ra hạn hán, xâm nhập mặn gia tăng trên địa bàn tỉnh.

Các địa phương khẩn trương thi công nạo vét các công trình nhằm cung cấp nước kịp thời cho hệ thống kênh, rạch nội đồng. 

Các giải pháp được đề ra nhằm đảm bảo đáp ứng đủ lượng nước tưới trong vụ hè thu, trong đó gồm có biện pháp công trình và biện pháp phi công trình. Về biện pháp công trình, đối với các công trình tỉnh quản lý, sẽ sử dụng nguồn vốn hỗ trợ tiền sử dụng sản phẩm dịch vụ công ích thủy lợi đầu tư năm 2023. Chủ đầu tư khẩn trương thi công nạo vét các công trình đã ghi danh mục và bố trí vốn nhằm cung cấp nước kịp thời cho hệ thống kênh, rạch nội đồng, đảm bảo tích trữ đủ nguồn nước tưới phục vụ sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt của người dân trong thời gian xâm nhập mặn gia tăng, nhất là các vùng quy hoạch cây trồng trọng điểm và vùng gặp khó khăn về nguồn nước.

Đối với các công trình huyện, thành phố quản lý, UBND tỉnh đã phân kinh phí cho các huyện, thành phố, UBND cấp huyện chỉ đạo chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ thực hiện các thủ tục đầu tư và khẩn trương nạo vét các kênh, rạch cạn kiệt ở các khu vực có khả năng thiếu nước bơm tưới; tháo dỡ các chướng ngại vật gây cản trở dòng chảy nhằm đảm bảo đưa đủ nguồn nước tưới đến đất sản xuất của người dân. Các hợp tác xã, tổ hợp tác, chủ đường nước, người dân tổ chức nạo vét, tu sửa các kênh mương nội đồng; nạo vét các bể hút của các trạm bơm; kiểm tra, sửa chữa, vận hành các cống và trạm bơm điện, chủ động bơm tưới phục vụ sản xuất nông nghiệp.

Về biện pháp phi công trình, tỉnh yêu cầu tăng cường theo dõi, cập nhật thông tin, dự báo hàng tuần về tình hình thủy văn của Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh và cơ quan thuộc Bộ NN&PTNT để các huyện, thành phố cập nhật, chủ động lịch thời vụ xuống giống vụ hè thu năm 2023 theo khuyến cáo của ngành nông nghiệp, bố trí lịch bơm nước hợp lý để tiết kiệm nước trong thời gian xâm nhập mặn gia tăng.

Đồng thời, rà soát lại các vùng sản xuất, khuyến cáo chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp đối với các vùng có khó khăn về nguồn nước. Các địa phương hướng dẫn người dân chuyển đổi từ trồng lúa sang trồng một số loại rau màu, cây công nghiệp ngắn ngày sử dụng ít nước, chịu hạn phù hợp với điều kiện từng vùng, địa phương; đẩy mạnh, nhân rộng các mô hình, công nghệ tưới tiên tiến, tiết kiệm nước hiệu quả áp dụng cho cây trồng trên địa bàn tỉnh.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh chủ động xây dựng phương án ứng phó với các tình huống về phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn,... phù hợp với điều kiện sản xuất, sinh hoạt các địa phương; thường xuyên thông báo tình hình thời tiết, thủy văn, xâm nhập mặn và đôn đốc các địa phương chủ động thực hiện công tác phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn trên địa bàn tỉnh. 

Các HTX, tổ hợp tác vận hành các trạm bơm điện nhằm đảm bảo đủ nước phục vụ bơm tưới kịp thời cho sản xuất nông nghiệp.  

Triển khai kế hoạch sản xuất cây trồng vụ Hè Thu đến các địa phương, bố trí lịch thời vụ xuống giống, chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp với điều kiện nguồn nước, khuyến khích sử dụng các giống cây trồng thích ứng với điều kiện hạn hán, xâm nhập mặn; đôn đốc các địa phương triển khai thực hiện Chương trình phát triển thủy lợi nhỏ, thủy lợi nội đồng và tưới tiên tiến, tiết kiệm nước trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp giai đoạn 2021 – 2025, góp phần nâng cao giá trị nông sản trong sản xuất nông nghiệp.

Rà soát các khu vực có nguy cơ cháy rừng cao trên địa bàn tỉnh, nạo vét các kênh rạch trong khu bảo vệ rừng để tích trữ đủ nước phòng cháy; tăng cường kiểm tra, kịp thời phát hiện các điểm cháy rừng và chuẩn bị sẵn sàng lực lượng, phương tiện để triển khai các biện pháp chữa cháy theo phương châm 4 tại chỗ, kiên quyết không để xảy ra cháy lớn. Báo cáo tình hình nguồn nước, hạn hán, xâm nhập mặn trong thời gian xâm nhập mặn tăng mạnh ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp về Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Ủy ban nhân dân tỉnh để chỉ đạo kịp thời.

Ủy ban nhân dân huyện, thành phố chỉ đạo đơn vị chuyên môn xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện có hiệu quả các biện pháp phòng, chống hạn, xâm nhập mặn; đôn đốc các chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình nguồn vốn hỗ trợ tiền sử dụng sản phẩm dịch vụ công ích thủy lợi và vốn hỗ trợ phát triển đất trồng lúa như: nạo vét các kênh rạch bị cạn kiệt, sửa chữa các cống và trạm bơm điện bị hư hỏng, đảm bảo đủ nước phục vụ bơm tưới kịp thời cho sản xuất nông nghiệp. Rà soát các khu vực cấp nước có khả năng thiếu nước sinh hoạt cho người dân để có giải pháp đầu tư kịp thời, đảm bảo nguồn nước cho sinh hoạt của người dân, tuyệt đối không để xảy ra tình trạng thiếu nước sinh hoạt.

Chỉ đạo Ủy ban nhân dân cấp xã, các Hợp tác xã, Tổ hợp tác dùng nước, chủ đường nước phối hợp với các đoàn thể, người dân thực hiện nạo vét khơi thông các đường nước nội đồng, nạo vét bể hút máy bơm trong phạm vi quản lý, để tăng hiệu quả bơm tưới, sửa chữa các cống ngăn nước đảm bảo đồng bộ hệ thống thủy lợi phục vụ tốt sản xuất nông nghiệp.

Đức Tiến