Ninh Thuận khai thác hiệu quả các ngành kinh tế biển

TMO - Là địa phương giàu tiềm năng, thế mạnh về phát triển kinh tế biển, Ninh Thuận đặt mục tiêu xây dựng và phát triển các ngành kinh tế biển theo hướng toàn diện và hiện đại.

Tỉnh Ninh Thuận có đường bờ biển dài hơn 105km, vùng lãnh hải rộng 18.000km2 với nhiều tiềm năng về khai thác, nuôi trồng thủy hải sản; song song với việc tận dụng thế mạnh khai thác để mang lại lợi ích kinh tế, tỉnh luôn chú trọng đến việc bảo vệ, phát triển bền vững những nguồn lợi tài nguyên từ biển. Vùng biển Ninh Thuận có đặc trưng riêng biệt, là 1 trong 18 vùng nước trồi của thế giới và là một trong những ngư trường trọng điểm của cả nước. Tỉnh đã tổ chức lại nghề khai thác hải sản theo hướng đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu đội tàu và cơ cấu nghề khai thác vùng lộng một cách hợp lý. 

Theo Chi cục Thủy sản Ninh Thuận, tỉnh hiện có 2.308 tàu cá từ 6m trở lên; trong đó có 862 tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên đủ điều kiện tham gia khai thác xa bờ. Năm nay, tỉnh đặt chỉ tiêu khai thác 127.150 tấn hải sản các loại. Với hoạt động đẩy mạnh vươn khơi khai thác, Ninh Thuận tập trung phát triển nghề nuôi biển. Hiện nay, ngư dân ở các huyện ven biển Ninh Hải, thành phố Phan Rang-Tháp Chàm, huyện Thuận Nam đang đẩy mạnh đầu tư, phát triển nghề nuôi các loài cá biển đặc sản, giáp xác và nhuyễn thể trong lồng bè.

Hiện tỉnh có 222 bè nổi với 2.400 lồng nổi và khoảng 1.000 lồng chìm đang nuôi tôm hùm tại khu vực biển Bình Tiên, Mỹ Tân, vùng C1, C2, An Hải, Cà Ná; có khoảng 800 lồng bè nuôi cá biển; trên 1.000 bè nuôi hàu Thái Bình Dương tại khu vực Đầm Nại. Các mô hình nuôi biển này có đóng góp quan trọng về sản lượng, giá trị và chuyển đổi cơ cấu sản xuất trong ngành thủy sản của địa phương.

Ninh Thuận tổ chức lại nghề khai thác hải sản theo hướng đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu đội tàu và cơ cấu nghề khai thác vùng lộng một cách hợp lý. 

Thời gian tới, tỉnh tiếp tục đẩy mạnh triển khai các nhiệm vụ theo kế hoạch phát triển khai thác thủy sản hiệu quả, bền vững giai đoạn 2022-2025, định hướng đến năm 2030 với giải pháp cơ cấu lại đội tàu, nghề phù hợp với khả năng cho phép khai thác nguồn lợi thủy sản, phù hợp với định hướng phát triển nghề cá và điều kiện kinh tế xã hội của địa phương.

Cụ thể, Ninh Thuận cấp giấy chấp thuận đóng mới tàu theo hướng ưu tiên các nghề thân thiện với môi trường, tàu được cơ giới hóa cao trong các khâu khai thác và bảo quản sản phẩm, sử dụng vỏ tàu bằng kim loại, vật liệu mới; không cấp giấy chấp thuận đóng mới, cải hoán đối với tàu làm nghề lưới kéo. Đồng thời, chuyển đổi các nghề ven bờ, vùng lộng sang nghề dịch vụ khai thác thủy sản, nghề cá giải trí, nuôi trồng thủy sản, dịch vụ nuôi trồng thủy sản đối với các địa phương có tiềm năng phát triển về nghề nuôi biển.

Với hoạt động nuôi biển, tỉnh triển khai thực hiện đồng bộ giải pháp về quản lý đất đai, mặt nước nuôi biển, có cơ chế chính sách thu hút các công ty, tập đoàn vào sản xuất giống thủy sản, phát triển mô hình nuôi biển ứng dụng công nghệ cao. Các đơn vị trung tâm giống thủy sản, công ty đẩy mạnh nghiên cứu sản xuất, ương dưỡng tôm giống, các loại cá biển, nhuyễn thể, rong tảo biển có giá trị kinh tế cao. Từ đó, tạo thêm nhiều việc làm, nâng cao thu nhập của cộng đồng cư dân ven biển, giúp giảm áp lực khai thác nguồn lợi thủy sản ven bờ, bảo vệ môi trường sinh thái.

Trên cơ sở Nghị quyết số 115/NQ-CP, ngày 31/8/2018 của Chính phủ "Về việc thực hiện một số cơ chế, chính sách đặc thù hỗ trợ tỉnh Ninh Thuận phát triển kinh tế - xã hội, ổn định sản xuất, đời sống nhân dân giai đoạn 2018 - 2023”, Tỉnh uỷ, UBND tỉnh Ninh Thuận thời gian qua đã tập trung chỉ đạo, đưa ra chủ trương xây dựng Ninh Thuận thành trung tâm năng lượng, đặc biệt là năng lượng tái tạo của cả nước.

Thông qua chủ trương này, tỉnh đã chủ động xây dựng, trình phê duyệt quy hoạch phát triển điện lực tỉnh Ninh Thuận giai đoạn 2016 - 2025, tầm nhìn đến năm 2035; quy hoạch phát triển điện mặt trời giai đoạn 2016 - 2020, tầm nhìn đến năm 2030, qua đó tạo làn sóng đầu tư mới tại địa phương vào lĩnh vực này. UBND tỉnh Ninh Thuận cho biết, hiện trên địa bàn các huyện ven biển của tỉnh có trên 38 dự án năng lượng tái tạo, với tổng công suất khoảng 2.585,6 MW, vận hành thương mại phát điện trên 5,6 tỷ kWh, đóng góp lớn cho tăng trưởng kinh tế biển.

Trong phát triển du lịch và dịch vụ biển, Ninh Thuận chú trọng phát huy tiềm năng, lợi thế về điều kiện tự nhiên gắn với du lịch biển. Nhờ đó hiện du lịch biển tại địa phương đang có những bước phát triển rõ nét, đặc biệt lượng du khách đến Ninh Thuận hằng năm trung bình đạt khoảng 1,7 triệu đến 2,1 triệu lượt người. Để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của du khách, hệ thống cơ sở vật chất phục vụ du lịch đã từng bước được Ninh Thuận đầu tư, hoàn thiện cả về số lượng và chất lượng; các khu vui chơi giải trí được quan tâm, đầu tư phát triển, phong phú.

Công tác quy hoạch xây dựng các khu du lịch trọng điểm, các điểm đến được lãnh đạo tỉnh và các cấp, các ngành quan tâm chỉ đạo thực hiện. Tỉnh hiện đang xây dựng quy hoạch khu du lịch quốc gia Ninh Chữ nhằm khai thác và phát huy các giá trị, tiềm năng cho phát triển du lịch; ban hành cơ chế thu hút phát triển du lịch trọng điểm có đẳng cấp cao trên địa bàn gắn với đẩy mạnh quảng bá, xúc tiến kêu gọi đầu tư vào các khu quy hoạch du lịch.

Ninh Thuận chú trọng phát huy tiềm năng, lợi thế về điều kiện tự nhiên gắn với du lịch biển. 

Xác định công nghiệp ven biển là một trong những ưu tiên để phát triển các ngành kinh tế biển, tỉnh Ninh Thuận những năm qua đã tập trung chỉ đạo, thu hút đầu tư vào các dự án công nghiệp có quy mô lớn, công nghệ tiên tiến, để tạo đột phá phát triển các ngành công nghiệp biển và ven biển; khuyến khích phát triển các ngành công nghiệp chế biến thủy sản, công nghiệp khai thác, chế biến muối và hóa chất từ muối, công nghiệp phụ trợ, công nghiệp đóng mới, sửa chữa tàu thuyền phục vụ đánh bắt hải sản; phát triển các sản phẩm làng nghề chế biến cá hấp, nước mắm...

Chủ trương đầu tư kết cấu hạ tầng khu, cụm công nghiệp ven biển được Ninh Thuận quan tâm triển khai, tập trung kêu gọi, thu hút các nhà đầu tư có năng lực, đầu tư kết cấu hạ tầng các khu, cụm công nghiệp ven biển gắn với hình thành và phát triển các trung tâm kinh tế biển mạnh, nhất là phát triển vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, xúc tiến thủ tục đầu tư khu công nghiệp Cà Ná, cảng tổng hợp Cà Ná gắn với các dự án trọng điểm của tỉnh, như: nhà máy điện khí LNG; cảng cạn và trung tâm dịch vụ logistics; nhà máy chế biến hóa chất từ muối; tổng kho xăng dầu; công nghiệp hỗ trợ năng lượng tái tạo...

Để đảm bảo phát triển các khu đô thị, cụm công nghiệp ven biển theo đúng định hướng, công tác quản lý nhà nước về quy hoạch đô thị được tỉnh Ninh Thuận tăng cường, kịp thời rà soát, điều chỉnh phù hợp. Hiện nay, UBND tỉnh đã cấp quyết định chủ trương đầu tư 7 dự án khu đô thị, khu dân cư với diện tích 168,4 ha/13.675 tỷ đồng; chấp thuận nhà đầu tư cho 4 dự án, các nhà đầu tư đang thực hiện các bước triển khai dự án; còn lại 3 dự án đang tổ chức lựa chọn nhà đầu tư. Bên ạnh đó, hệ thống hạ tầng kỹ thuật đô thị ven biển cũng được quan tâm đầu tư, nhất là hạ tầng cấp, thoát nước các khu dân cư ven biển; hạ tầng khu đô thị thành phố Phan Rang - Tháp Chàm từng bước được đầu tư, mở rộng và hoàn thiện theo hướng hiện đại hoá.

Chủ trương phát triển kinh tế hàng hải gắn với cảng biển nước sâu Cà Ná luôn được Tỉnh uỷ, UBND tỉnh Ninh Thuận quan tâm chỉ đạo triển khai đầu tư. Trong đó, hiện Ninh Thuận đang tập trung đẩy nhanh tiến độ dự án cảng tổng hợp Cà Ná - dự án có ý nghĩa hết sức quan trọng trong phát triển kinh tế biển, khai thác hiệu quả cảng biển nước sâu, phục vụ lưu thông hàng hóa qua cảng, thúc đẩy thu hút đầu tư vào khu, cụm công nghiệp của tỉnh, góp phần phát triển kinh tế - xã hội.

Đến nay, cảng biển Cà Ná đã hoàn thành 1 bến tiếp nhận tàu 100.000 tấn, đưa vào khai thác từ quý III/2022; đồng thời, hiện Ninh Thuận cũng triển khai các thủ tục để đầu tư tuyến đường giao thông kết nối từ cao tốc Bắc - Nam với quốc lộ 1 và cảng biển Cà Ná, tạo kết nối thông suốt, góp phần khai thác có hiệu quả cảng tổng hợp và khu công nghiệp Cà Ná, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; triển khai lập đề án phát triển trung tâm cảng cạn và dịch vụ logistics phục vụ hàng hóa qua cảng biển Cà Ná.

Để kinh tế biển trở thành động lực, tỉnh sẽ tiếp tục tập trung huy động mọi nguồn lực để đầu tư một cách bài bản, khoa học, mang lại hiệu quả cao nhất. Qua đó để đến năm 2025, phấn đấu tốc độ tăng trưởng kinh tế biển đạt từ 15 - 16%/năm; huy động tổng vốn đầu tư cho kinh tế biển khoảng từ 61 - 62 nghìn tỷ đồng; vốn các thành phần kinh tế và dân cư chiếm khoảng 94 - 95%; đồng thời phấn đấu đưa kinh tế biển chiếm từ 41 - 42% tổng sản phẩm nội tỉnh.

Nhằm hiện thực hóa mục tiêu phát triển, tỉnh Ninh Thuận đã và đang tập trung đẩy mạnh tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò của phát triển kinh tế biển và mối quan hệ giữa phát triển bền vững kinh tế biển với bảo đảm quốc phòng - an ninh và chủ quyền của đất nước trong tình hình mới. Cụ thể, tỉnh sẽ tập trung thực hiện tốt các quy hoạch như quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; quy hoạch không gian biển, quy hoạch tổng thể khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên vùng bờ, quy hoạch ngành, lĩnh vực… Qua đó để khai thác tối đa lợi thế ở các lĩnh vực; trong đó, ưu tiên đầu tư hệ thống kết cấu hạ tầng khu vực ven biển, phát triển và nâng cao hiệu quả các ngành kinh tế biển, hình thành các khu kinh tế, khu công nghiệp và các đô thị ven biển.

Ngoài ra, tỉnh sẽ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, thực hiện nhanh việc chuyển đổi số vào các ngành kinh tế biển, thúc đẩy phát triển bền vững kinh tế biển. Đồng thời, đẩy mạnh đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho phát triển kinh tế biển; chú trọng mở rộng đối ngoại, hợp tác quốc tế về biển, đảm bảo quốc phòng - an ninh; giữ vững độc lập chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán và lợi ích quốc gia trên biển gắn với bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa biển, nâng cao đời sống, tinh thần người dân vùng biển. 

Thùy Trang