Ngành Nông nghiệp hướng tới mục tiêu xuất khẩu đạt 55 tỷ USD

TMO - Đối diện nhiều khó khăn, xuất khẩu nông sản của nước ta những tháng đã qua tiếp tục có những chuyển biến tích cực. Với nhiều giải pháp đồng bộ, kỳ vọng ngành hàng này sẽ vượt khó, cán đích mục tiêu xuất khẩu 55 tỷ USD trong năm 2023.  

Vụ Kế hoạch (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2023 có những thuận lợi, thách thức đan xen, trong đó khó khăn nhất về thị trường xuất khẩu nông lâm thủy sản chủ yếu đối với mặt hàng gỗ và thuỷ sản...

Những khó khăn, thách thức từ tác động của giá vật tư nguyên liệu đầu vào phục vụ sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản vẫn ở mức cao, dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi tiềm ẩn nguy cơ bùng phát; thời tiết diễn biến bất thường, El Nino khiến nắng nóng gay gắt hơn, nguy cơ thiếu nước phục vụ sản xuất nông lâm thủy sản và cháy rừng cao ở nhiều địa phương;… Những yếu tố trên sẽ tác động đến sản xuất, kinh doanh, đòi hỏi toàn ngành phải nỗ lực phấn đấu, tập trung nguồn lực, tận dụng thời cơ, vượt qua khó khăn, thách thức, thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp phấn đấu hoàn thành thắng lợi mục tiêu kế hoạch đề ra.

Nhưng với tinh thần "Đoàn kết kỷ cương, bản lĩnh linh hoạt, đổi mới sáng tạo, kịp thời hiệu quả"…toàn ngành đạt được những kết quả cao, toàn diện trên tất cả các lĩnh vực. Ngành Nông nghiệp, nông thôn tiếp tục chuyển đổi mạnh tư duy từ sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp, đẩy mạnh cơ cấu lại theo hướng phát triển nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp xanh, nông nghiệp tuần hoàn.

Theo đó, từ đầu năm 2023 đến nay, ngành nông nghiệp vẫn ghi nhận tổng kim ngạch xuất khẩu nông sản đạt 24,59 tỷ USD. Trong đó, nhóm nông sản chính đạt 12,79 tỷ USD, tăng 12%; sản phẩm chăn nuôi đạt 232 triệu USD, tăng 26,5%; thuỷ sản đạt 4,13 tỷ USD, giảm 27,4%; lâm sản chính đạt 6,5 tỷ USD, giảm 28,2%... Đáng chú ý, có 7 sản phẩm, nhóm sản phẩm có giá trị xuất khẩu đạt trên 1 tỷ USD, gồm: Cà phê, cao su, gạo, rau quả, hạt điều, tôm và sản phẩm gỗ. Điển hình như: Xuất khẩu rau quả trong 6 tháng tăng rất mạnh, gần bằng cả năm 2023, tăng trưởng đến 64%, với giá trị kim ngạch đạt 2,8 tỷ USD. Theo Hiệp hội Rau quả Việt Nam, chỉ tính riêng trong tháng 6/2023, xuất khẩu rau quả ước đạt 1 tỷ USD, đây là con số kỷ lục chưa từng có trong lịch sử hơn 30 năm ngành hàng này.

Xuất khẩu rau quả tăng trưởng ấn tượng trong 6 tháng đầu năm, trong đó xuất khẩu sầu riêng có giá trị vượt trội nhất. 

Đến hết tháng 6, cả nước có có 63/63 tỉnh, thành phố tổ chức đánh giá, phân hạng sản 9.852 sản phẩm OCOP đạt 3 sao trở lên, trong đó 42 sản phẩm phẩm, công nhận 5 sao. Đến nay, cả nước có 2.008 làng nghề, làng nghề truyền thống được công nhận, tạo việc làm cho khoảng 3,69 triệu lao động. Xuất khẩu các sản phẩm và nguyên liệu thủ công mỹ nghệ đạt khoảng 3,3 tỷ USD.

Theo đánh giá của ngành chức năng, trong 6 tháng cuối năm, khó khăn sẽ còn rất nhiều trong khi mục tiêu tương đối cao. Trong đó, tốc độ GDP toàn ngành phấn đấu đạt từ 3-3,5%; kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt 54-55 tỷ USD; tỷ lệ xã đạt chuẩn nông thôn mới đạt 78%; tỷ lệ che phủ rừng đạt 42%, nâng cao chất lượng rừng,…

Nhận định về những khó khăn của xuất khẩu nông lâm thủy sản 6 tháng cuối năm nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng: Các chính sách thắt chặt tiền tệ ở các thị trường lớn như Mỹ và châu Âu khiến các doanh nghiệp gặp khó khăn trong ký kết, thực hiện các đơn hàng. Trong khi đó, nhiều quốc gia khác cũng thực thi chính sách tăng cường bảo hộ sản phẩm, hàng hóa sản xuất trong nước, đẩy mạnh sản xuất nông sản để chủ động nguồn cung

Trong nước, các mặt hàng quả có nguồn cung dồi dào, nhiều loại đang vào vụ thu hoạch (xoài, sầu riêng, mít, chanh, vải). Chăn nuôi gia súc gia cầm vẫn nhiều khó khăn. Thời tiết diễn biến bất thường, El Nino nắng nóng gay gắt hơn, nguy cơ thiếu nước phục vụ sản xuất nông lâm thủy sản và cháy rừng rất cao ở nhiều địa phương; dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ bùng phát ảnh hưởng đến sản xuất, kinh doanh nông lâm thủy sản.

Mục tiêu đặt cho cả năm 2023 kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt từ 54 - 55 tỷ USD. Để đạt được mục tiêu này, Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho rằng, cần thực hiện các giải pháp tác động vào các sản phẩm chủ lực xuất khẩu có triển vọng và khả năng tăng giá trị xuất khẩu cao để bù vào những sản phẩm dự kiến có khả năng không đạt chỉ tiêu kim ngạch xuất khẩu cả năm. Theo đó, mặt hàng nông sản chính 25 tỷ USD; lâm sản và đồ gỗ 17 tỷ USD; thủy sản 10 tỷ USD; các mặt hàng khác khoảng 3 tỷ USD. 

Để lấy lại tăng trưởng dương cho xuất khẩu nông lâm thủy sản, trong nửa cuối năm, Bộ NN&PTNT sẽ phối hợp với Bộ Công Thương thực hiện các cơ chế, chính sách đối với công tác xúc tiến thương mại, đàm phán mở cửa, phát triển thị trường để giải quyết kịp thời các vướng mắc thúc đẩy xuất khẩu nông lâm thủy sản. Cùng với đó, thúc đẩy lưu thông, thương mại biên giới, triển khai thực hiện các biện pháp cấp bách giảm ùn ứ và thúc đẩy xuất khẩu nông sản tại các cửa khẩu biên giới phía Bắc.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết: Đối với ngành hàng đang có sự tăng trưởng xuất khẩu tốt như thức ăn chăn nuôi, gạo, rau quả phải duy trì tốc độ tăng trưởng; đáp ứng đầy đủ các yêu cầu kỹ thuật, kiểm dịch thực vật và an toàn thực phẩm, đồng thời các hợp đồng đã ký thì thực thi hiệu quả. Tăng cường đàm phán, mở cửa thị trường; xúc tiến thương mại để tận dụng các thị trường ngách.

Trong quý III/2023, Bộ NN&PTNT sẽ đàm phán để xuất khẩu dừa tươi sang Mỹ; thống nhất với Nhật Bản về tem mới đối với mặt hàng xoài và thanh long quả tươi của Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản từ 1/8/2023; trao đổi với Tổng Cục Hải quan Trung Quốc để hoàn thiện dự thảo Nghị định thư về yêu cầu nhập khẩu ớt và các loại quả tươi truyền thống của Việt Nam (trừ chuối). Bộ NN&PTNT sẽ tổ chức họp trực tuyến với Tổng cục Hải quan Trung Quốc về Lệnh 248 và 249 và tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong xuất khẩu; tổ chức tiếp đón và làm việc với đoàn thanh tra của EU đánh giá hệ thống kiểm soát an toàn thực phẩm thủy sản và các doanh nghiệp chế biến thủy sản của Việt Nam.

Bộ Công Thương đề nghị Đại sứ quán, Tham tán Thương mại tại các nước xây dựng các kênh trao đổi, cung cấp thông tin các thị trường xuất khẩu; tăng cường xúc tiến, quảng bá đối với các sản phẩm đã được mở cửa, xuất khẩu chính ngạch vào các thị trường gắn liền với các hoạt động ngoại giao của Chính phủ và của Bộ vào các thị trường lớn (Trung Quốc, Mỹ, EU, Nga, Brazil) và khai thác hiệu quả các thị trường tiềm năng (Nhật Bản, Hàn Quốc, Asean, Australia, New Zealand, Trung Đông...)

Thu Hương