Ngành gỗ Bình Định phấn đấu gia tăng kim ngạch xuất khẩu

TMO - Để đạt mục tiêu xuất khẩu 1 tỷ USD, ngành gỗ tỉnh Bình Định sẽ thực hiện chiến lược đa dạng hóa thị trường, tăng đầu tư cho các hoạt động cải tiến, đổi mới công nghệ sản xuất.

Năm 2023 trong bối cảnh tình hình thế giới liên tục biến động phức tạp; cạnh tranh chiến lược giữa các nền kinh tế lớn; lạm phát tăng cao, xu hướng tăng lãi suất dẫn đến suy giảm tăng trưởng kinh tế toàn cầu; lượng hàng tồn kho lớn tại các thị trường xuất khẩu (đặc biệt ở các thị trường xuất khẩu chính như Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản…)… đã tác động trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp ngành gỗ nói riêng. Tuy vậy, kim ngạch xuất khẩu gỗ của tỉnh Bình Định đạt 916 triệu USD, chiếm 57% so tổng kim ngạch xuất khẩu toàn tỉnh; cán cân thương mại ngành Gỗ tiếp tục ghi nhận xuất siêu với mức thặng dư đạt 890 triệu USD, chiếm trên 76% so tổng giá trị xuất siêu toàn tỉnh.

Năm 2024, các doanh nghiệp ngành gỗ cả nước nói chung, Bình Định nói riêng vẫn đứng trước nhiều thách thức như: Sụt giảm đơn hàng, các thị trường xuất khẩu lớn yêu cầu nghiêm ngặt hơn về tính hợp pháp và bền vững của sản phẩm. Hiện, nhiều doanh nghiệp nhỏ chỉ nhận được đơn hàng tới tháng 3.2024, nếu không tìm được thêm các đơn hàng mới có khả năng phải thu hẹp quy mô sản xuất. Vấn đề lớn là các doanh nghiệp, ngoài việc tìm kiếm đơn hàng, thì bài toán cơ cấu, sản xuất xanh theo hướng bền vững cũng là xu thế chủ đạo của ngành gỗ trong năm 2024.

Ngành gỗ Bình Định hướng đến mục tiêu kim ngạch xuất khẩu đạt trên 1 tỷ USD trong năm 2024. 

Mặc dù còn nhiều khó khăn, Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Bình Định kiên trì mục tiêu kim ngạch xuất khẩu ngành gỗ đạt trên 1 tỷ USD, dựa trên các nhóm giải pháp theo chiến lược đa dạng hoá thị trường, đầu tư cho các hoạt động cải tiến, đổi mới công nghệ sản xuất. Cùng với đó, sáng tạo trong tìm kiếm, lựa chọn khách hàng, đơn hàng phù hợp năng lực, điều kiện sản xuất kinh doanh của từng Hội viên, đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại xuất khẩu tiêu biểu.

Để phát triển sản xuất bền vững, Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Bình Định đang khuyến khích các doanh nghiệp hội viên đầu tư trồng rừng gỗ lớn, hình thành vùng nguyên liệu có chứng chỉ quản lý rừng bền vững (FSC); đầu tư phát triển nhà máy chế biến sâu sau dăm như ván dăm okal, ván MDF, ván ghép thanh; tiến hành công tác chuẩn bị và quảng bá cho công tác tổ chức Hội chợ Triển lãm quốc tế đồ gỗ trong nhà, ngoài trời và trang trí sân vườn tại Bình Định năm 2024; tham gia các Hội chợ triển lãm quốc tế đồ gỗ và sản phẩm hàng hóa, dịch vụ phục vụ ngành gỗ trong nước như HawaExpo 2024, Bifa Wood 2024…

Theo kế hoạch, đến năm 2025, Bình Định sẽ trồng mới và chuyển hóa khoảng 10.000 ha rừng gỗ lớn. Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành liên quan tăng cường phối hợp để tiến hành công tác chuẩn bị và quảng bá tổ chức Hội chợ Triển lãm quốc tế đồ gỗ trong nhà, ngoài trời và trang trí sân vườn tại Bình Định năm 2024; tham gia các hội chợ triển lãm quốc tế đồ gỗ và sản phẩm hàng hóa, dịch vụ phục vụ ngành gỗ trong nước như HawaExpo 2024, Bifa Wood 2024…; đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, phát triển thị trường ở các khu vực mới, tiềm năng cho từng đề án, thị trường cụ thể như Hoa Kỳ, các nước trong khối EVFTA, CPTPP…; hỗ trợ hình thành mạng lưới doanh nghiệp, bán hàng, tiếp thị sản phẩm ở một số thị trường trọng điểm, từ đó thu hút sự quan tâm của thị trường quốc tế.

UBND tỉnh đã tập trung kêu gọi, hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư dự án mới có quy mô và công suất lớn đưa vào hoạt động sản xuất, góp phần tăng năng lực sản xuất và duy trì tốc độ tăng trưởng chung. Đồng thời, khuyến khích các doanh nghiệp chế biến đồ gỗ xuất khẩu, chế biến dăm và viên nén gỗ liên kết với người trồng rừng đầu tư, phát triển rừng gỗ lớn bằng cách trồng mới hoặc chuyển hóa rừng gỗ nhỏ thành rừng gỗ lớn để chủ động nguyên liệu phục vụ sản xuất.

Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Bình Định có kế hoạch phối hợp với các hiệp hội bạn, các tổ chức trong nước và quốc tế tại Việt Nam như VCCI, Ban IV, Forest Trends, ILO, TRAFFIC, SIPPO, WWF, GIZ,... tổ chức nhiều hội thảo thương mại về sản phẩm gỗ, đào tạo, chuyển giao công nghệ trong các chủ đề hội viên quan tâm như kiểm kê phát thải khí nhà kính, giải pháp đáp ứng Net Zero, tuân thủ các quy chế EUDR, đạo luật Lacey; tổ chức tham quan học hỏi kinh nghiệm các nhà máy tiêu biểu trong nước, tạo điều kiện giao lưu hợp tác liên kết mở rộng kết nối giao thương để nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ quản lý, vận hành các cấp của các doanh nghiệp, nhà máy. 

Ngành gỗ tỉnh sẽ thực hiện chiến lược đa dạng hóa thị trường, tăng đầu tư cho các hoạt động cải tiến, đổi mới công nghệ sản xuất. 

Triển khai Đề án phát triển ngành công nghiệp chế biến gỗ bền vững, hiệu quả giai đoạn 2021 – 2030, tỉnh Bình Định tập trung phát triển, mở rộng các khu, cụm công nghiệp chế biến gỗ tại các địa phương có tiềm năng, lợi thế phát triển. Phát triển các nhóm sản phẩm gỗ có lợi thế cạnh tranh, giá trị gia tăng, nhu cầu sử dụng cao, ổn định trên thị trường. Tập trung ưu tiên phát triển, sản xuất, chế biến các nhóm sản phẩm chính sau: Nhóm sản phẩm đồ gỗ nội thất (bàn ghế, giường, tủ, bếp, bàn trang trí, giá, kệ sách…), nhóm sản phẩm đồ gỗ ngoài trời (ghế xích đu, cầu trượt, dù che nắng,...), nhóm sản phẩm nhựa đan, nhóm sản phẩm gỗ ván nhân tạo. Tiếp tục duy trì, mở rộng thị phần tiêu thụ sản phẩm có nhiều tiềm năng, lợi thế tại thị trường trong nước và tại các thị trường xuất khẩu chính gồm: Mỹ, các nước khối CPTTP, Hàn Quốc, các nước khối EVFTA, các nước khối RCEP, Anh và các nước Châu Âu khác.

Bên cạnh đó, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ vật liệu mới; công nghệ tự động hóa trong chế biến, bảo quản gỗ; công nghệ sản xuất sử dụng phế liệu, phụ phẩm lâm nghiệp; các công nghệ mới tạo ra các loại sản phẩm chất lượng cao. Ứng dụng hệ thống quản lý điều hành sản xuất kinh doanh bằng các phần mềm quản lý tiên tiến, giảm thiểu việc sử dụng nhân công; xây dựng cơ sở dữ liệu thông tin ngành công nghệ chế biến gỗ để hỗ trợ doanh nghiệp lựa chọn công nghệ, quyết định đầu tư, đổi mới và chuyển giao công nghệ. Cùng với đó, đẩy mạnh hợp tác liên kết giữa doanh nghiệp, cơ sở đào tạo trong và ngoài nước trong đào tạo nguồn nhân lực ngành chế biến gỗ; tăng cường cung cấp thông tin cho các doanh chế biến gỗ về các quy định kiểm soát gỗ hợp pháp; các biện pháp phòng vệ thương mại.

Ngoài ra, thực hiện việc trồng rừng sản xuất thâm canh, nâng cao năng suất, chất lượng rừng, đáp ứng từ 80% trở lên nhu cầu nguyên liệu gỗ cho sản xuất, chế biến; quản lý, giám sát chất lượng nguồn gốc giống cây trồng lâm nghiệp đạt trên 95%; sử dụng giống tốt, cây giống đảm bảo chất lượng, có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, có hồ sơ quản lý giống; tổ chức liên kết giữa các doanh nghiệp chế biến gỗ với các chủ rừng, hình thành vùng nguyên liệu gỗ lớn tập trung; tăng năng suất, chất lượng rừng trồng đạt bình quân 20 m3/ha/năm vào năm 2025 và đạt 22 m3/ha/năm vào năm 2030; tăng độ tuổi khai thác rừng trồng trên 5 năm. Tổ chức có hiệu quả các cơ chế, chính sách hỗ trợ, ưu đãi đầu tư trồng rừng gỗ lớn gắn với quản lý rừng bền vững và cấp chứng chỉ rừng...

Bước vào đầu năm 2024, xuất khẩu gỗ và các sản phẩm gỗ của Việt Nam có tín hiệu khả quan, song khó khăn thách thức vẫn còn nhiều. Thông tin từ Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết, tháng 1/2024 trong lĩnh vực nông nghiệp gỗ và sản phẩm gỗ là mặt hàng duy nhất có kim ngạch xuất khẩu vượt mốc 1 tỷ USD và chiếm 29% tổng kim ngạch xuất khẩu của toàn ngành Nông nghiệp. Từ kim ngạch xuất khẩu của ngành gỗ cho thấy tín hiệu phục hồi từ những tháng cuối năm 2023.

Với năm 2024, ngành lâm nghiệp đặt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu đạt 17,5 tỷ USD, đây là chỉ tiêu khá cao, đặc biệt trong bối cảnh xung đột chính trị đang leo thang và khó đoán định, cả yếu tố đầu ra và đầu vào của xuất khẩu đều khó khăn. Trong bối cảnh đó, một trong những việc cấp thiết mà doanh nghiệp gỗ và sản phẩm gỗ cần chú trọng đó chính là mở rộng những thị trường mới, tăng cường đa dạng hóa các kênh bán hàng từ truyền thống và phi truyền thống. Do đó, công tác xúc tiến thương mại nói chung và với ngành gỗ nói riêng là hết sức cần thiết.  

Bích Hà