Ngăn chặn hành vi kinh doanh vật tư nông nghiệp giả, kém chất lượng

TMO - Bên cạnh những tác hại khó lường về môi trường, sức khỏe, việc sử dụng vật tư nông nghiệp giả, kém chất lượng còn gây ảnh hưởng lớn đến nhu cầu xuất khẩu của các mặt hàng nông, lâm, thủy sản. Trước thực tế này, các ngành chức năng tỉnh Sóc Trăng tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động kinh doanh vật tư nông nghiệp trên địa bàn.   

Nhóm vật tư nông nghiệp là các sản phẩm đầu vào của sản xuất nông nghiệp, bao gồm giống cây trồng, giống vật nuôi, phân bón, thức ăn chăn nuôi, thức ăn thủy sản, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y, hóa chất, chế phẩm sinh học, chất xử lý, cải tạo môi trường trong sản xuất nông nghiệp, thủy sản. Trong đó, phân bón là loại vật tư nông nghiệp quan trọng số 1 đối với sản xuất nông nghiệp, bởi chiếm tỷ trọng cao nhất trong giá thành của trồng trọt.

Vật tư nông nghiệp là hàng hóa thiết yếu quyết định đến năng suất, chất lượng sản phẩm, sức khỏe người tiêu dùng. Do vậy, vấn đề quản lý, kiểm soát chất lượng và việc sử dụng mặt hàng này được các ngành chức năng đặc biệt quan tâm nhằm góp phần ổn định, nâng cao hiệu quả sản xuất, đảm bảo an toàn thực phẩm và môi trường sinh thái.  

Là tỉnh thuần nông, hằng năm trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng có trên 330.300ha đất trồng lúa và khoảng 39.000ha đất trồng hoa màu. Để nông sản đạt năng suất, chất lượng thì vật tư nông nghiệp là một trong những yếu tố quan trọng và quyết định. Nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng các loại vật tư nông nghiệp của người dân, các cơ sở kinh doanh phân bón, thuốc bảo vệ thực vật tỉnh nhập hàng trong và ngoài nước về để cung ứng cho người dân.

Công tác kiểm tra hóa đơn, nguồn gốc của nguồn hàng vật tư nông nghiệp tại các cơ sở kinh doanh được lực lượng chức năng đẩy mạnh triển khai. 

Hiện toàn tỉnh có khoảng 850 cơ sở kinh doanh phân bón, thuốc bảo vệ thực vật (BVTV). Bên cạnh các cơ sở kinh doanh đáp ứng đủ điều kiện kinh doanh thì vẫn còn không ít trường hợp trong quá trình hoạt động buôn bán không tuân thủ quy định của pháp luật. Thời gian qua, mặc dù cơ quan quản lý nhà nước đã tăng cường thực hiện các giải pháp nhằm kiểm soát thị trường vật tư nông nghiệp, tuy nhiên thị trường này vẫn còn những hạn chế vì nguồn cung dồi dào; vì lợi nhuận, nhiều cơ sở kinh doanh chọn nhập hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ, kém chất lượng với giá rẻ để bán cho người tiêu dùng. 

Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Công Thương, Tổng cục Quản lý thị trường về tình hình sản xuất, cung cầu và giải pháp bình ổn thị trường đối với phân bón, thuốc BVTV, thức ăn chăn nuôi, thức ăn thủy sản, Cục Quản lý thị trường tỉnh Sóc Trăng chỉ đạo các đội quản lý thị trường trực thuộc tăng cường công tác quản lý địa bàn, thu thập thông tin, theo dõi các biến động đối với mặt hàng vật tư nông nghiệp; thường xuyên giám sát thị trường để kịp thời phát hiện, kiểm tra đột xuất nhằm ngăn chặn các hành vi gian lận thương mại, hàng giả, hàng không bảo đảm chất lượng, đầu cơ, găm hàng, định giá mua, giá bán bất hợp lý.

Trong tháng 3/2024, Cục Quản lý thị trường tỉnh ban hành kế hoạch kiểm tra chuyên đề vật tư nông nghiệp năm 2024. Cục Quản lý thị trường tỉnh cho biết, trong năm 2023 và quý I/2024, Cục Quản lý thị trường đã kiểm tra lĩnh vực vật tư nông nghiệp trên 200 vụ, phát hiện và xử phạt vi phạm hành chính 138 vụ, thu nộp ngân sách trên 2,3 tỷ đồng. Hành vi vi phạm chủ yếu là kinh doanh phân bón không có quyết định công nhận phân bón lưu hành tại Việt Nam; phân bón giả về giá trị sử dụng, công dụng; phân bón không có trong danh mục được phép lưu hành tại Việt Nam; buôn bán phân bón có chất lượng không phù hợp quy chuẩn kỹ thuật tương ứng.

Thời gian qua, Thanh tra Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh tham mưu Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh tổ chức hai cuộc thanh tra theo kế hoạch và thanh tra đột xuất về lĩnh vực phân bón, thuốc BVTV trên địa bàn tỉnh. Kết quả, trong quý I /2024, đã tổ chức thanh tra, kiểm tra 64 tổ chức, cá nhân kinh doanh, phát hiện 18 trường hợp vi phạm, ra quyết định xử phạt với số tiền 100 triệu đồng. Các hành vi vi phạm chủ yếu là kinh doanh phân bón không có quyết định được phép lưu hành tại Việt Nam; kinh doanh sản phẩm, hàng hóa có nhãn ghi không đúng quy định về kích thước chữ và số theo quy định của pháp luật về nhãn hàng hóa; buôn bán thuốc BVTV không có tên trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng tại Việt Nam. 

Phân bón là một trong những mặt hàng được siết chặt quản lý. 

Bên cạnh vật tư trong lĩnh vực trồng trọt, các mặt hàng như thuốc thú y, thức ăn chăn nuôi trên thị trường hiện nay cũng ngày càng đa dạng, nhiều chủng loại. Vì vậy, việc thanh, kiểm tra các cơ sở kinh doanh sản phẩm vật tư phục vụ cho chăn nuôi cũng được thanh tra Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh thực hiện thường xuyên nhằm kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý các trường hợp vi phạm về hành vi kinh doanh, như mua bán sản phẩm giả, kém chất lượng, nằm ngoài danh mục lưu hành,… 

Thời gian tới, ngành chức năng tỉnh tập trung tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật đến các cơ sở kinh doanh và người dân biết, tránh trường hợp mua bán, sử dụng sản phẩm kém chất lượng, không đúng quy định, không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Người dân cần chọn cơ sở kinh doanh và sản phẩm của công ty phân bón, thuốc bảo vệ thực vật có uy tín để sử dụng… Đồng thời, tăng cường công tác quản lý địa bàn; công tác thanh tra, kiểm tra, nhất là thanh tra, kiểm tra đột xuất, nhằm kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm, bảo vệ quyền lợi của người dân.

Hiệp hội Phân bón Việt Nam cho biết, hiện nay nạn phân bón giả, thuốc BVTV kém chất lượng đã len lỏi khắp các tỉnh, thành phố, khiến nông dân rất lo lắng, hoang mang bởi việc sử dụng các loại sản phẩm chất lượng kém không chỉ gây thiệt hại cho sản xuất nông nghiệp mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống kinh tế, sức khỏe của nhiều người. Trong khi đó, nhiều doanh nghiệp lợi dụng sự thiếu thông tin của người dân, sự hám lợi của các đại lý, đưa các loại phân bón, thuốc BVTV kém chất lượng vào từng thôn, bản. Việc làm này không chỉ gây thiệt hại cho người nông dân mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến các doanh nghiệp sản xuất chân chính.  

Ðể chủ động xử lý các hành vi, vi phạm trong sản xuất, kinh doanh phân bón, thuốc BVTV, góp phần bảo vệ lợi ích người nông dân, các ban, ngành liên quan cần chủ động theo dõi, đánh giá đúng tình hình hoạt động buôn lậu, sản xuất, kinh doanh phân bón, thuốc BVTV là hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, không rõ nguồn gốc, xuất xứ trên từng địa bàn. Cùng với đó, tổ chức thanh tra, kiểm tra đối với những doanh nghiệp, cơ sở, cá nhân hoạt động sản xuất, kinh doanh phân bón, thuốc BVTV có dấu hiệu vi phạm, từng có vi phạm hoặc có thông tin, tài liệu về hoạt động vi phạm để kịp thời phát hiện, xử lý vi phạm... 

Tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức, hướng dẫn nông dân cách phân biệt phân bón, thuốc BVTV là hàng giả, hàng kém chất lượng... đồng thời, khuyến khích các tổ chức, cá nhân tự nguyện, tự giác thực hiện đầy đủ quy định pháp luật trong sản xuất, kinh doanh; chủ động công bố tiêu chuẩn chất lượng hàng hóa và niêm yết công khai danh mục, giá bán từng loại sản phẩm mà người nông dân cần được nâng cao nhận thức để sử dụng có trách nhiệm các loại vật tư nông nghiệp.

Hoàng Ngân