Na Hang (Tuyên Quang): Khai thác thế mạnh phát triển sản phẩm OCOP

TMO - Sau hơn ba năm triển khai chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) huyện Na Hang (tỉnh Tuyên Quang) đã phát huy hiệu quả tiềm năng lợi thế của địa phương, xây dựng được nhiều sản phẩm OCOP phong phú, bảo đảm về chất lượng, tạo việc làm ổn định, tăng thu nhập cho người dân.

Là huyện vùng cao, có lợi thế về sản xuất nông nghiệp, Na Hang có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển các sản phẩm đặc sản gắn với chương trình OCOP. Thông tin từ Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện cho biết, xác định OCOP là chương trình mang tính dài hạn, trong quá trình thực hiện nhiều sản phẩm đặc trưng trước đây sản xuất theo phương thức truyền thống khi tham gia vào chương trình OCOP đã được chuẩn hóa, sản xuất theo quy chuẩn, tiêu chuẩn chất lượng. Các sản phẩm sau khi công nhận được sử dụng nhãn hiệu OCOP và thứ hạng sao in và dán trên bao bì sản phẩm, nâng tầm và tạo niềm tin đối với người tiêu dùng, đủ điều kiện vào các siêu thị, hệ thống phân phối hiện đại. Đồng thời, OCOP sẽ là cơ sở pháp lý, điều kiện cần thiết để từng bước mở rộng thương hiệu trong nước và phát triển ra thị trường quốc tế. 

Tính đến tháng 11/2023 huyện Na Hang có 45 Hợp tác xã, 05 doanh nghiệp, trong đó có 19 HTX có tổ chức liên kết sản xuất; có 28 sản phẩm OCOP. Trong đó có 2 sản phẩm được cấp chỉ dẫn địa lý, 08 sản phẩm được bảo hộ nhãn hiệu sản phẩm. Địa phương này có nhiều sản phẩm được cấp nhãn hiệu hàng hóa, sản xuất đạt theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ và 28 sản phẩm đạt OCOP, một số sản phẩm lọt vào top những sản phẩm “Chất lượng vàng nông nghiệp Việt Nam”, tiêu biểu như: rượu ngô men lá Na Hang, rau an toàn Hồng Thái, Khau Tinh, cá hồ thủy điện Na Hang, chè Shan tuyết Sinh Long, Hồng Thái...

Chè Shan tuyết Hồng Thái là sản phẩm đầu tiên của tỉnh đang hoàn thiện hồ sơ đề nghị Hội đồng OCOP cấp Quốc gia nâng hạng từ 4 sao lên 5 sao. Ảnh: QV. 

Trong đó, những cây chè Shan tuyết cổ thụ là nguồn nguyên liệu riêng có của địa phương này để tạo nên thương hiệu chè Shan tuyết Hồng Thái. Đây là một trong 50 thương hiệu, nhãn hiệu nổi tiếng châu Á - Thái Bình Dương năm 2022. Và cũng là sản phẩm đầu tiên của tỉnh đang hoàn thiện hồ sơ đề nghị Hội đồng OCOP cấp Quốc gia nâng hạng từ 4 sao lên 5 sao. Do đặc thù của huyện Na Hang là một huyện miền núi có khí hậu ôn hòa, nhiệt độ trung bình 22-24°C, lượng mưa trung bình 1.100-1700 mm, đất đai có tầng canh tác dày, đặc biệt có độ cao trên 800m so với mặt nước biển, khí hậu 4 mùa mát mẻ là điều kiện thuận lợi để phát triển chè Shan tuyết.

Mới đây chè Shan tuyết Hồng Thái vừa được Cục Trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cấp mã số vùng trồng, đủ điều kiện xuất khẩu sang thị trường châu Âu (EU). Toàn huyện hiện có 110 ha chè, trong đó có 71,5 ha vùng chè Shan tuyết phân bố tại thôn Hồng Ba của xã Hồng Thái. Sản lượng chè Shan tuyết búp tươi hàng năm huyện Na Hang đạt khoảng 36 tấn tương đương với khoảng 10 tấn chè khô. Trong thời gian tới, để phát triển bền vững vùng trồng chè Shan Tuyết đặc sản giúp nâng cao thu nhập cho người dân, UBND huyện Na Hang đã tiến hành quy hoạch vùng đất trồng chè Shan Tuyết ở 3 xã Sinh Long, Sơn Phú và Hồng Thái, đồng thời khuyến khích người dân đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất tăng cường quảng bá sản phẩm thương hiệu tuyên truyền và quản lý việc trồng chăm sóc chế biến theo tiêu chuẩn chè sạch.

Huyện Na Hang đã tạo điều kiện tối đa giúp các đơn vị chức năng, địa phương, doanh nghiệp và người dân phối hợp chặt chẽ tiếp tục đẩy mạnh xây dựng các sản phẩm OCOP, liên kết sản xuất gắn với sơ chế, chế biến và tiêu thụ sản phẩm. Bên cạnh đó, huyện đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn hướng dẫn các đơn vị tổ chức sản xuất các sản phẩm nông sản theo tiêu chuẩn, quy chuẩn, nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững.  Đồng thời, chỉ đạo các xã, thị trấn, cơ quan liên quan rà soát, giúp đỡ các chủ thể sản xuất xây dựng ý tưởng, hoàn thiện hồ sơ và đánh giá, chấm điểm, phân hạng sản phẩm OCOP. 

Bên cạnh đó, lồng ghép các nguồn lực để hỗ trợ các chủ thể phát triển sản phẩm OCOP. Để nâng cao giá trị sản phẩm nông nghiệp qua phát triển sản phẩm OCOP, huyện Na Hang đã thực hiện nhiều giải pháp phát triển thương mại cho sản phẩm như truyền thông, xúc tiến thương mại, xây dựng website bán hàng trực tuyến, xây dựng, thiết lập mã QR Code; xây dựng các cửa hàng giới thiệu sản phẩm OCOP huyện Na Hang tại Thành phố Tuyên Quang, tại chợ đêm thị trấn Na Hang...

Huyện Na Hang tiếp tục triển khai các giải pháp nhằm phát triển, nâng cao chất lượng sản phẩm OCOP. 

Sau 03 năm thực hiện Chương trình OCOP giai đoạn 2021-2025, toàn tỉnh Tuyên Quang có 248 sản phẩm được công nhận sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên (đạt 107,8% mục tiêu Kế hoạch số 90/KH-UBND đề ra), vượt 7,8% mục tiêu phấn đấu về số lượng sản phẩm OCOP đến năm 2025. Đã có 120/138 xã, phường, thị trấn có sản phẩm OCOP đạt 87% mục tiêu năm 2025, điển hình có huyện Sơn Dương và Na Hang đã có 100% xã, thị trấn có sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên. Với số lượng trên, Tuyên Quang đứng thứ 4 trong các tỉnh miền núi phía Bắc về sản phẩm OCOP.

Chương trình OCOP đã giúp cho các chủ thể hiểu biết hơn và tuân thủ đúng các quy định của pháp luật về: điều kiện an toàn cơ sở sản xuất chế biến thực phẩm, áp dụng các quy trình trồng và chăm sóc sản xuất theo các tiêu chuẩn, quy chuẩn (VietGAP, hữu cơ...); bảo vệ môi trường trong quá trình sản xuất; sử dụng bao bì, nhãn hiệu đúng quy định; biết phát huy sức mạnh cộng đồng, phát huy những giá trị tiềm năng, lợi thế vùng miền trong tổ chức sản xuất và phát triển sản phẩm, tạo ra nguồn sản phẩm phong phú, đảm bảo về chất lượng, tạo việc làm ổn định, tăng thu nhập cho người lao động tại địa phương, góp phần thiết thực vào thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.

Cùng với việc chú trọng phát triển sản phẩm OCOP, thời gian qua, các địa phương trên địa bàn huyện Na Hang đã đẩy mạnh ứng dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất được coi trọng đã góp phần nâng cao năng suất, giá trị cây trồng vật nuôi. Điển hình như dự án ứng dụng khoa học - công nghệ trong việc trồng, chăm sóc và phát triển cây lê, nhằm phát triển cây ăn quả đặc sản theo hướng sản xuất hàng hóa, mô hình trồng cây dâu tây trên diện tích 1.000 m2 trên địa bàn xã Hồng Thái. Không chỉ có cây ăn quả, dựa trên tiềm năng từ lòng hồ sinh thái Na Hang, huyện Na Hang cũng đang phát triển mạnh mô hình nuôi cá lồng, cho thu nhập hàng trăm triệu đồng/ha mặt nước. 

Các sản phẩm của huyện đã được cấp chứng nhận sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP gồm rau an toàn Hồng Thái, rau trái vụ Khâu Tinh, cá đặc sản Na Hang; sản phẩm chè Shan tuyết Hồng Thái được chứng nhận sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ (Organic). Ngoài ra, sản phẩm Cao chanh Khau Tinh, lê Hồng Thái đã có tem truy xuất nguồn gốc. Huyện Na Hang cũng đã xây dựng thành công các vùng sản xuất chuyên canh quy mô lớn, cho hiệu quả cao như vùng sản xuất chè Shan tuyết rộng hơn 1.300 ha tại các xã Sinh Long, Hồng Thái, Sơn Phú; vùng sản xuất rau an toàn rộng 25 ha và 30 ha lê tại xã Hồng Thái; vùng nuôi trồng thủy sản ở hồ sinh thái Na Hang có 104 hộ và 3 HTX, doanh nghiệp tham gia với tổng số gần 1.000 lồng cá các loại...

Tạ Thành