Lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu vào chiến lược, quy hoạch

TMO - Lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu vào chiến lược, quy hoạch sẽ mang lại những lợi ích về kinh tế - xã hội và môi trường, giúp các nhà quy hoạch, chủ dự án xây dựng các giải pháp hợp lý để đề phòng, ứng phó, thích ứng với các ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đảm bảo an toàn cho quy hoạch, dự án. 

Bộ Tài nguyên và Môi trường đang dự thảo Thông tư hướng dẫn lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu vào chiến lược, quy hoạch. Theo đó, đây là quá trình xem xét, đánh giá, lựa chọn để đưa các nội dung, giải pháp về thích ứng với biến đổi khí hậu và giảm nhẹ phát thải khí nhà kính vào chiến lược, quy hoạch. Trong đó, Chiến lược quy hoạch phải thực hiện lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu quy định tại Điều 25 Luật Bảo vệ môi trường và Phụ lục I ban hành kèm theo Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10 tháng 01 năm 2022 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường.

Nội dung lồng ghép ứng phó với biến đổi khí hậu vào chiến lược, quy hoạch quy định tại khoản 1 Điều 93 Luật Bảo vệ môi trường bao gồm: Kịch bản biến đổi khí hậu và tác động của biến đổi khí hậu được sử dụng trong việc xác định mục tiêu dài hạn của chiến lược, quy hoạch; Các giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu được lồng ghép vào nội dung của chiến lược, quy hoạch.

Kết quả phân tích, đánh giá giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu được sử dụng trong việc xác định chỉ tiêu kinh tế - xã hội của chiến lược, quy hoạch. Theo dự thảo, lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu vào chiến lược, quy hoạch cần đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ với chính sách ứng phó với biến đổi khí hậu, định hướng phát triển của quốc gia, ngành, lĩnh vực, địa phương; có sự tham gia của các bên liên quan; thúc đẩy, đa dạng hóa và sử dụng hiệu quả đầu tư.

Đồng thời, xem xét toàn diện, khách quan, liên ngành, liên vùng, dựa trên các thành tựu khoa học và công nghệ, kinh nghiệm thực tiễn của quốc gia và quốc tế, điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội, trình độ phát triển, nguồn lực của quốc gia và địa phương; tận dụng được cơ hội và giảm thiểu tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu; phát huy đổi mới sáng tạo, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số trong ứng phó với biến đổi khí hậu.

Các nội dung, giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu được lồng ghép có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với phạm vi, nội dung chiến lược, quy hoạch theo từng cấp, ngành, lĩnh vực và đặc điểm tự nhiên, kinh tế, xã hội của địa phương; chú trọng đến giải pháp ưu tiên đối với các khu vực, đối tượng dễ bị tổn thương do biến đổi khí hậu, các giải pháp thích ứng dựa vào tự nhiên.

Lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu vào chiến lược, quy hoạch có ý nghĩa quan trọng trong xây dựng các giải pháp hợp lý để đề phòng, ứng phó, thích ứng với các ảnh hưởng của biến đổi khí hậu. 

Thông tin, dữ liệu phục vụ xây dựng nội dung lồng ghép bao gồm: Kịch bản biến đổi khí hậu do Bộ Tài nguyên và Môi trường công bố. Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu, Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh và các chiến lược có liên quan khác. Đóng góp do quốc gia tự quyết định của Việt Nam. Kế hoạch quốc gia thích ứng với biến đổi khí hậu, Kế hoạch hành động giảm phát thải khí mê-tan, các kế hoạch hành động của bộ, ngành, địa phương về ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng trưởng xanh và các kế hoạch có liên quan khác. Các báo cáo: đánh giá khí hậu, ứng phó với biến đổi khí hậu, đánh giá tác động của biến đổi khí hậu, giám sát và đánh giá hoạt động thích ứng với biến đổi khí hậu. Thông tin, dữ liệu quan trắc khí tượng, thủy văn, hải văn và các hiện tượng cực đoan. Các tài liệu khác có liên quan.

Theo dự thảo, lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu vào chiến lược thực hiện thông qua quy trình xây dựng chiến lược. Các nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu phải thể hiện trong quan điểm, mục tiêu và nhiệm vụ, giải pháp của chiến lược nhằm đạt mục tiêu về tăng cường tính chống chịu, giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và giảm nhẹ phát thải khí nhà kính/thể hiện trong phương án quy hoạch, các giải pháp tổng thể và cụ thể phù hợp với phạm vi quy hoạch để thực hiện mục tiêu về tăng cường tính chống chịu, giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và giảm nhẹ phát thải khí nhà kính. 

Xác định nội dung, giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu để lồng ghép vào chiến lược là nhiệm vụ quan trọng. Trong đó, xác định nội dung, giải pháp thích ứng với biến đổi khí hậu: Xác định các ngành, lĩnh vực có nguy cơ chịu tác động bất lợi của biến đổi khí hậu. Xây dựng giải pháp thích ứng với biến đổi khí hậu gồm: thể chế, chính sách; công trình, phi công trình; phát triển khoa học và ứng dụng công nghệ; chuyển đổi xanh, chuyển đổi số; phát triển nguồn nhân lực, nâng cao nhận thức, huy động nguồn lực tài chính, hợp tác quốc tế và các giải pháp khác; Ưu tiên các giải pháp thích ứng với biến đổi khí hậu dựa vào hệ sinh thái, dựa vào tự nhiên và các giải pháp tận dụng các cơ hội do biến đổi khí hậu mang lại.

Bên cạnh đó, cần xác định nội dung, giải pháp giảm nhẹ phát thải khí nhà kính: Xác định các ngành, lĩnh vực phát thải khí nhà kính chủ yếu; Xác định mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính tổng thể, mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính đối với ngành, lĩnh vực; Xác định mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính tổng thể, mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính đối với ngành, lĩnh vực. 

Lồng ghép nội dung, giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu phải thể hiện rõ nội dung thích ứng với biến đổi khí hậu và giảm nhẹ phát thải khí nhà kính trong quan điểm phát triển của chiến lược; Mục tiêu thích ứng với biến đổi khí hậu phải hướng đến giảm thiểu tối đa các tác động bất lợi của biến đổi khí hậu và tận dụng các cơ hội do biến đổi khí hậu mang lại; Mục tiêu giảm nhẹ phát thải khí nhà kính phải định lượng được lượng phát thải ròng cần đạt và cụ thể hóa cho các ngành, lĩnh vực.

Lồng ghép vào nhiệm vụ, giải pháp của chiến lược: Nội dung thích ứng với biến đổi khí hậu được lồng ghép vào các nhiệm vụ, giải pháp của chiến lược phù hợp với thực tế, định hướng phát triển ngành, lĩnh vực hoặc giải quyết các vấn đề thuộc phạm vi chiến lược; cân nhắc lồng ghép vào các giải pháp liên quan đến an ninh lương thực và sinh kế, sức khỏe, các khu vực, đối tượng dễ bị tổn thương do biến đổi khí hậu; Nội dung giảm nhẹ phát thải khí nhà kính được lồng ghép vào các nhiệm vụ, giải pháp của chiến lược; trong đó cân nhắc các giải pháp giảm nhẹ phát thải khí nhà kính đối với việc phát triển ngành, lĩnh vực có phát thải khí nhà kính chủ yếu.

Thu Trang