Lào Cai tập trung nguồn lực phát triển kinh tế cửa khẩu

TMO - Trong những năm qua, hoạt động xuất - nhập khẩu qua các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lào Cai tăng trưởng mạnh và ổn định. Năm 2024, địa phương này phấn đấu giá trị kim ngạch xuất - nhập khẩu qua các cửa khẩu đạt 4,5 tỷ USD, tăng 264% so với năm 2023.  

Tháng 2/2022, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 11-NQ/TW về “Phương hướng phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng trung du và miền núi Bắc Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”, trong đó xác định: “Đưa Lào Cai trở thành trung tâm kết nối giao thương kinh tế giữa Việt Nam và các nước ASEAN với vùng tây nam Trung Quốc”. 

Quy hoạch tỉnh Lào Cai thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt xác định, tỉnh Lào Cai sẽ là trung tâm giao thương của Việt Nam và khu vực ASEAN với vùng Tây Nam Trung Quốc và châu Âu; là một trong những trung tâm thương mại, dịch vụ, du lịch, logistics, đô thị và công nghiệp của vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ, có khả năng gắn kết với các địa phương trên hành lang kinh tế Côn Minh - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh tạo thành tuyến dịch vụ thương mại, du lịch động lực của vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ với các tỉnh đồng bằng sông Hồng. Khu Kinh tế cửa khẩu Lào Cai được định vị phát triển thành khu vực động lực của hành lang biên giới của tỉnh, trong đó hạt nhân là khu hợp tác kinh tế qua biên giới; trọng tâm là phát triển kinh tế cửa khẩu, thương mại, dịch vụ, công nghiệp, logistics, cảng cạn.

Phát triển kinh tế cửa khẩu là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong phát triển kinh tế-xã hội trên địa bàn tỉnh Lào Cai.  

Tháng 10/2023, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1199 về việc phê duyệt Quy hoạch cửa khẩu trên tuyến biên giới đất liền Việt Nam - Trung Quốc thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Theo quy hoạch này, tỉnh Lào Cai sẽ được mở và nâng cấp 2 cặp cửa khẩu: Mường Khương (Lào Cai, Việt Nam) - Kiều Đầu (Vân Nam, Trung Quốc), Bản Vược (Lào Cai, Việt Nam) - Pả Sa (Vân Nam, Trung Quốc) thành cửa khẩu quốc tế; mở 6 lối thông quan/đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa thuộc các cặp cửa khẩu quốc tế, cửa khẩu song phương. Đây là quyết định quan trọng, phù hợp với định hướng của Đảng và Nhà nước về phát triển thương mại biên giới và các đề án quan trọng của tỉnh Lào Cai…

Hiện nay, hạ tầng giao thông và bến bãi tại các cửa khẩu trong Khu Kinh tế cửa khẩu Lào Cai đã được đầu tư tương đối đồng bộ. Tại Cửa khẩu Quốc tế đường bộ số II Kim Thành, năm 2023 đã được đầu tư mở rộng thêm 8,7 ha dành cho tập kết phương tiện xuất khẩu, đáp ứng cho việc đậu đỗ của 500 xe xuất khẩu/ngày. Đối với xe nhập khẩu, hiện tại trong khu vực có 5 bãi tập kết, sang tải hàng hóa có diện tích khoảng 20 ha, có khả năng tiếp nhận trên 600 phương tiện/ngày. Tại Cửa khẩu Ga đường sắt Quốc tế Lào Cai, trung bình hiện nay chạy 2 - 3 đôi tàu/ngày, nếu hàng hóa tăng thì số lượng đôi tàu hoạt động có thể cao hơn.

Để tạo động lực tăng trưởng kinh tế cửa khẩu, những năm qua, Ban Quản lý Khu Kinh tế tỉnh đã đẩy mạnh hoạt động xúc tiến, kêu gọi đầu tư vào Khu Kinh tế cửa khẩu. Đặc biệt, kêu gọi đầu tư vào một số lĩnh vực trọng tâm gắn với hoạt động xuất - nhập khẩu hàng hóa, như dịch vụ logistics, thương mại điện tử, dịch vụ tài chính, bảo hiểm, gia công chế biến xuất khẩu, xây dựng các kho lưu giữ hàng hóa đạt tiêu chuẩn. 

Tập trung nguồn lực đầu tư hạ tầng cứng, lấy hệ thống giao thông kết nối các cửa khẩu, lối thông quan với đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai và Cảng Hàng không Sa Pa làm trục, đầu tư hạ tầng mềm là hạ tầng viễn thông (5G), công nghệ thông tin, cửa khẩu thông minh để nâng cao năng lực vận chuyển, thông quan, tối ưu hóa chi phí logistics cho doanh nghiệp…

Thông tin từ Cục Hải quan Lào Cai, 6 tháng đầu năm 2024 có 489 doanh nghiệp tham gia xuất nhập khẩu qua địa bàn, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 950,5 triệu USD. Để tạo thuận lợi cho hàng hóa xuất nhập khẩu, theo Cục Hải quan Lào Cai, ngay từ đầu năm đơn vị đã triển khai nhiệm vụ bám sát các chỉ đạo của Tổng cục Hải quan, UBND tỉnh Lào Cai. Tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp để đẩy mạnh hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa, tổ chức thực hiện có hiệu quả các văn bản, chính sách pháp luật về thủ tục hải quan, quy trình nghiệp vụ hải quan; thực hiện quyết liệt các giải pháp thu ngân sách nhà nước. Đồng thời, tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại trên địa bàn; công tác kiểm tra sau thông quan…  

Trong 6 tháng qua, tổng số doanh nghiệp tham gia xuất nhập khẩu là 489, tăng 24 doanh nghiệp so với cùng kỳ năm 2023. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 950,5 triệu USD, tăng 88,8% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó xuất khẩu đạt 711,7 triệu USD, tăng 109,9% so với cùng kỳ năm 2023; nhập khẩu đạt 238,8 triệu USD…Các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu là phốt pho vàng, gỗ ván bóc, lưu huỳnh, sầu riêng, thanh long, vải thiều, chuối, sắn, cà phê, giày dép... Mặt hàng nhập khẩu chủ yếu gồm phân bón, hóa chất, than cốc, nông sản, máy và các thiết bị cơ khí. Công tác soi chiếu hàng hóa bằng máy soi container thực hiện soi chiếu 2.723 lượt xe, trong đó 2.395 lượt xe hàng hoá nhập khẩu, 328 xe hàng hoá xuất khẩu. Trong quá trình soi chiếu và phân tích hình ảnh phát hiện 51 xe chở hàng hoá có nghi vấn doanh nghiệp khai sai chủng loại, tên hàng, số lượng, trọng lượng...

Tỉnh Lào Cai phấn đấu năm 2024 là kim ngạch xuất nhập qua cửa khẩu đạt 4,5 tỷ USD.  

Để hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa qua địa bàn 6 tháng cuối năm thuận lợi và hiệu quả, Cục Hải quan tỉnh Lào Cai đề ra những nhiệm vụ trọng tâm: Tăng cường công tác cải cách hành chính, hiện đại hoá hải quan, triển khai hiệu quả các giải pháp công nghệ thông tin, hiện đại hóa trang thiết bị kiểm tra, giám sát. Tạo mọi điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tham gia hoạt động xuất nhập khẩu trên cơ sở tuân thủ đúng các quy định của pháp luật.

Thực hiện tốt công tác tư vấn, hỗ trợ, tuyên truyền pháp luật cho người dân, doanh nghiệp; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp, nhằm giảm thời gian, chi phí thông quan hàng hóa, thu hút thêm nhiều doanh nghiệp tham gia hoạt động xuất nhập khẩu qua cửa khẩu. Tích cực triển khai các giải pháp theo Chỉ thị số 371/CT-TCHQ ngày 24/01/2024 về thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp tạo thuận lợi thương mại, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, chống thất thu trong triển khai nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước năm 2024…

Tỉnh Lào Cai phấn đấu năm 2024 là kim ngạch xuất nhập qua cửa khẩu đạt 4,5 tỷ USD. Ủy ban nhân dân tỉnh đã tập trung chỉ đạo các ngành tích cực triển khai đồng bộ các nhóm giải pháp: Tiếp tục đổi mới sáng tạo, đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện trong hoạt động tại cửa khẩu, từ đó nâng cao hiệu suất thông quan, minh bạch thủ tục hành chính, thu hút doanh nghiệp xuất nhập khẩu qua cửa khẩu Lào Cai.

Bên cạnh đó, tỉnh cũng tìm hướng đẩy mạnh hoạt động đối ngoại, triển khai có hiệu quả các thỏa thuận hợp tác giữa Việt Nam và Trung Quốc nói chung và giữa Lào Cai với Vân Nam nói riêng; xây dựng mô hình cửa khẩu Lào Cai-Hà Khẩu thành cặp cửa khẩu kiểu mẫu trên tuyến biên giới Việt-Trung; khẩn trương rà soát, điều chỉnh các quy hoạch chuyên ngành trong khu kinh tế cửa khẩu, nhất là quy hoạch về đất đai, xây dựng,...

Xây dựng Lào Cai trở thành một trong những trung tâm logistics quan trọng của cả nước với hạt nhân là khu kinh tế cửa khẩu là nhiệm vụ trọng tâm được xác định. Trong đó, tập trung đầu tư hạ tầng kết nối giao thông, hạ tầng cửa khẩu có ý nghĩa quyết định gồm đầu tư, xây dựng cầu đường bộ Bản Vược-Bá Sái; thúc đẩy mở cặp cửa khẩu quốc tế Bản Vược-Bá Sái; tập trung thu hút đầu tư hạ tầng, dự án logistics trong khu Kim Thành-Bản Vược làm hạt nhân cho khu kinh tế cửa khẩu,…

Nhằm tiếp tục thúc đẩy kinh tế cửa khẩu trên địa bàn theo hướng hiện đại, UBND tỉnh Lào Cai vừa ban hành kế hoạch triển khai xây dựng Đề án thí điểm xây dựng cửa khẩu thông minh tại cửa khẩu quốc tế đường bộ số II (Kim Thành) và xã Bản Vược, huyện Bát Xát. Theo Kế hoạch, từ tháng 6/2024 đến tháng 12/2024, Ban Quản lý Khu kinh tế cửa khẩu tỉnh Lào Cai được giao tham mưu triển khai các nội dung: Thành lập Tổ công tác xây dựng thí điểm cửa khẩu thông minh tại cửa khẩu quốc tế đường bộ số II (Kim Thành) và xã Bản Vược, huyện Bát Xát. 

Hội đàm giữa Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Lào Cai (Việt Nam) và Ban Quản lý cửa khẩu huyện Hà Khẩu (Trung Quốc) về triển khai thí điểm xây dựng cửa khẩu thông minh tại cặp cửa khẩu quốc tế Kim Thành (Việt Nam) - Bắc Sơn (Trung Quốc) và Bản Vược (Việt Nam) - Pả Sa (Trung Quốc). Hội đàm giữa Ủy ban nhân dân tỉnh Lào Cai (Việt Nam) và Chính quyền nhân dân châu Hồng Hà, tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) về ký kết “Thoả thuận khung về cùng thúc đẩy thí điểm xây dựng cửa khẩu thông minh”. 

Trong đó sẽ thực hiện, hội đàm lần thứ nhất trao đổi để đạt nhận thức chung cần tiến tới ký kết “Thoả thuận khung về cùng thúc đẩy thí điểm xây dựng cửa khẩu thông minh” giữa Uỷ ban nhân dân tỉnh Lào Cai (Việt Nam) và Chính quyền nhân dân châu Hồng Hà, tỉnh Vân Nam (Trung Quốc); xây dựng “Thoả thuận khung về cùng thúc đẩy thí điểm xây dựng cửa khẩu thông minh”; hội đàm lần thứ hai về việc ký kết “Thoả thuận khung về cùng thúc đẩy thí điểm xây dựng cửa khẩu thông minh”.

Dự kiến tháng 12/2024, UBND tỉnh Lào Cai sẽ báo cáo Chính phủ phê duyệt chủ trương cho phép xây dựng Đề án thí điểm xây dựng cửa khẩu thông minh tại cửa khẩu quốc tế đường bộ số II (Kim Thành) và xã Bản Vược, huyện Bát Xát.

Thu Hương