Khai thác tối đa tiềm năng phát triển các ngành kinh tế biển

TMO - Đà Nẵng được đánh giá là địa phương có lợi thế lớn để phát triển kinh tế biển, làm giàu từ biển. Thời gian qua, địa phương này đang tích cực triển khai chương trình hành động về phát triển kinh tế biển gắn với đẩy mạnh thu hút đầu tư xây dựng vùng biển và ven biển, đồng thời phát triển đột phá các ngành kinh tế biển. 

Kinh tế biển là ưu tiên số một trong Nghị quyết số 36-NQ/TW của Ban chấp hành Trung ương lần thứ 8 khoá XII về “Chiến lược phát triển bền vững kinh tế Biển Việt nam đến năm 2030, tầm nhìn đến 2045”. Nhằm cụ thể hóa Nghị quyết số 36-NQ/TW, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 26/NQ-CP ngày 5-3-2020 về Kế hoạch tổng thể và Kế hoạch 5 năm của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 36-NQ/TW. Đà Nẵng là một trong những địa phương có nhiều tiềm năng để phát triển kinh tế biển, với 6/8 quận, huyện của thành phố tiếp giáp với biển, có hơn 92 km bờ biển, 80% dân số đang sinh sống tại các quận, huyện ven biển.

Nghị quyết số 43-NQ/TW của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 cũng đã nêu rõ kinh tế biển, cùng với du lịch và công nghiệp công nghệ cao là 3 trụ cột để Thành phố phát triển. Dự án Cảng Liên Chiểu là bước đi đầu tiên để hiện thực hoá tinh thần của Nghị quyết 43-NQ/TW cho sự phát triển của Đà Nẵng. Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt thì cảng biển Đà Nẵng cũng được xác định là cảng biển lớn nhất khu vực miền Trung và một trong 3 cảng biển lớn nhất, trọng điểm Việt Nam.

Còn tại Nghị quyết số 26-NQ/TW của Bộ Chính trị về “Phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” mới được ban hành, Đà Nẵng tiếp tục được Đảng xác định trở thành trung tâm nhiều ngành, lĩnh vực của Vùng. Trong đó, nhấn mạnh đến yêu cầu Đà Nẵng sẽ đầu tư, hình thành và phát triển các trung tâm dịch vụ hậu cần nghề cá kết hợp với quốc phòng, an ninh; các trung tâm logistics gắn với cảng biển, cảng hàng không và cửa khẩu... 

Xác định được vị trí và tầm quan trọng của kinh tế biển, trong thời gian qua, thành phố Đà Nẵng đã ban hành nhiều chính sách nhằm phát triển nhanh, hiệu quả và bền vững kinh tế biển. Thành phố đã ban hành Chương trình hành động số 28-CTr/TU về phát triển bền vững kinh tế biển thành phố Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 với mục tiêu xây dựng thành phố Đà Nẵng trở thành một trung tâm kinh tế biển lớn của cả nước, đô thị biển quốc tế trên cơ sở phát triển mạnh các ngành kinh tế biển, bảo đảm an sinh xã hội và bảo vệ môi trường. Cụ thể, đóng góp của các ngành kinh tế thuần biển vào tổng sản phẩm trên địa bàn thành phố đạt 10% vào năm 2025 và 15% vào năm 2030. Các ngành kinh tế biển phát triển bền vững theo các chuẩn mực quốc tế; kiểm soát khai thác tài nguyên trong khả năng phục hồi của hệ sinh thái biển.

Cơ sở dịch vụ hậu cần nghề cá tại thành phố được đầu tư đồng bộ. 

Khai thác hải sản và chế biến thủy hải sản vẫn là một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ yếu của thành phố với khả năng khai thác trên 150.000-200.000 tấn hải sản hằng năm. Cơ sở dịch vụ hậu cần nghề cá được đầu tư đồng bộ, phục vụ hiệu quả cho không chỉ ngư dân địa phương mà còn cho cả khu vực miền Trung. Theo Sở NN&PTNT Đà Nẵng, hiện nay, thành phố có hơn 1.200 tàu khai thác hải sản, cơ cấu tàu thuyền và nghề khai thác tại thành phố đã có sự chuyển biến tích cực theo hướng giảm mạnh các nghề khai thác cấm, huỷ diệt nguồn lợi thuỷ sản như lưới kéo đôi, lưới kéo đơn, tăng các nghề khai thác vùng khơi có hiệu quả kinh tế và không gây cạn kiệt nguồn lợi thuỷ sản

UBND thành phố phê duyệt Quyết định số 1500/QĐ-UBND ban hành Kế hoạch thực hiện Chiến lược phát triển thủy sản đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. Theo đó, phấn đấu đến năm 2030, tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất thủy sản đạt 3 - 4%/năm; tổng sản lượng thủy sản toàn thành phố đạt 38.000 tấn, trong đó sản lượng nuôi trồng thủy sản chiếm 3 - 5%, sản lượng khai thác thủy sản chiếm 95 - 97%; giá trị kim ngạch xuất khẩu thủy sản đạt trên 250 triệu USD.

Tầm nhìn đến năm 2045, thủy sản là ngành kinh tế thương mại hiện đại, bền vững, có trình độ quản lý, khoa học công nghệ tiên tiến; là trung tâm dịch vụ nghề cá của khu vực gắn với ngư trường Hoàng Sa; giữ vị trí quan trọng trong cơ cấu ngành kinh tế biển, tạo các sản phẩm chủ lực, có chất lượng, giá trị kinh tế cao, đáp ứng nhu cầu của thị trường, góp phần bảo đảm an ninh dinh dưỡng, thực phẩm; bảo đảm an sinh xã hội, làng cá xanh, sạch, đẹp, văn minh; lao động thủy sản có mức thu nhập ngang bằng mức bình quân chung cả nước; góp phần bảo đảm quốc phòng, an ninh, giữ vững độc lập, chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.

Du lịch biển, đảo được thành phố khai thác, phát triển da dạng các loại hình, sản phẩm du lịch... 

Một trong lợi thế lớn của Đà Nẵng chính là bờ biển dài 90km với nhiều bãi biển cát trắng mịn, sóng nước ôn hòa, nước ấm quanh năm, không sâu và có độ an toàn cao như: bãi biển Mỹ Khê (một trong 6 bãi biển quyến rũ nhất hành tinh do Tạp chí Forbes bình chọn), bãi biển Phạm Văn Đồng, bãi tắm Non Nước,… kết hợp với những loại hình du lịch thể thao biển, tham quan danh thắng Ngũ Hành Sơn, làng đá mỹ nghệ, các khu nghỉ dưỡng sang trọng…Với những điều kiện thuận lợi như vậy, có thể nói Đà Nẵng là địa phương có nhiều tiềm năng phát triển du lịch biển. 

Hiện nay sản phẩm du lịch của Đà Nẵng hiện khá đa dạng, tập trung vào một số nhóm sản phẩm chính như: nhóm sản phẩm du lịch nghỉ dưỡng biển bao gồm các dòng sản phẩm nghỉ dưỡng từ thấp cấp với dịch vụ lưu trú của hệ thống các khách sạn từ 1-3 sao; nhóm dòng sản phẩm cao cấp tại các khu nghỉ dưỡng 4-5 sao. Hệ thống các cơ sở lưu trú này tập trung chủ yếu dọc theo dải bờ biển từ Sơn Trà đến khu nghỉ dưỡng giáp Quảng Nam và dải ven biển vịnh Đà Nẵng dọc theo đường Nguyễn Tất Thành.

Để hiện thực hóa việc phát triển loại hình du lịch biển, đảo năm 2022 UBND TP Đà Nẵng đã ban hành quyết định 1315 về việc phê duyệt đề cương và dự toán kinh phí xây dựng “Đề án phát triển du lịch đường thủy nội địa thành phố Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”. Gần đây nhất vào ngày 24/3/2023, tại kỳ họp thứ 11 (kỳ họp chuyên đề), HĐND TP Đà Nẵng đã thông qua Nghị quyết về Quy hoạch thành phố thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Theo dự thảo Quy hoạch thành phố Đà Nẵng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, một trong số đó đặt mục tiêu tổng quát xây dựng thành phố Đà Nẵng đến năm 2030 trở thành một trong những trung tâm kinh tế - xã hội lớn của cả nước và khu vực Đông Nam Á với vai trò là trung tâm về khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, du lịch; trung tâm tổ chức các sự kiện tầm khu vực và quốc tế; thành phố cảng biển, đô thị biển quốc tế với vị trí là hạt nhân của chuỗi đô thị và cực tăng trưởng của vùng kinh tế trọng điểm miền Trung - Tây Nguyên và đạt đẳng cấp khu vực Châu Á. Với sự đầu tư mạnh mẽ từ thành phố, Đà Nẵng sẽ càng chú trọng hơn để phát triển du lịch biển trong thời gian tới. 

Nhận thức được vai trò và tầm quan trọng của du lịch biển, ngành du lịch Đà Nẵng cũng đang từng bước tập trung các phân khúc thị trường khách du lịch nghỉ dưỡng biển từ trung đến cao cấp, du lịch MICE, du lịch văn hóa, thể thao. Đồng thời, nhanh chóng triển khai các đề án liên quan đến du lịch biển như: "Phát triển du lịch cộng đồng tại bãi biển Thọ Quang - Mân Thái"; "Phát triển du lịch cộng đồng Nam Ô"; "Quản lý và khai thác các bãi biển du lịch tuyến đường Nguyễn Tất Thành" … để tạo sự đa dạng hấp dẫn cho du lịch biển thành phố trong tương lai.

Kinh tế hàng hải là một trong những ngành kinh tế biển được Đà Nẵng đẩy mạnh phát huy lợi thế phát triển. 

Cùng với khai thác thủy sản, du lịch biển thì kinh tế hàng hải là một trong những ngành được địa phương này ưu tiên phát triển. các chuyên gia trong nước và quốc tế đã đánh giá Đà Nẵng là thành phố có nhiều thuận lợi để phát triển thành Trung tâm logistics của khu vực và thế giới.

Đà Nẵng là thành phố trực thuộc Trung ương, là trung tâm của cả nước và Vùng kinh tế trọng điểm Miền Trung. Đà Nẵng cũng là một điểm đầu của Hành lang Kinh tế Đông - Tây, kết nối biển Đông với các nước Lào, Thái Lan, Myanmar và mở rộng sang Malaysia, Singapore. Trong thời gian vừa qua, hoạt động logistics trên tuyến Hành lang này đang trở nên sôi động. Trong những năm gần đây, Đà Nẵng có rất nhiều nỗ lực phát triển dịch vụ logistics, cải thiện cơ sở hạ tầng logistics như: xây dựng đường cao tốc nối Đà Nẵng - Quảng Ngãi, mở rộng sân bay Đà Nẵng, quy hoạch cảng Liên Chiểu và các trung tâm logistics của thành phố...

Thành phố đã triển khai xây dựng và ban hành Quy hoạch phát triển cơ sở hạ tầng logistics thành phố Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn 2045  trong đó, xác định mục tiêu “phát triển thành phố Đà Nẵng trở thành trung tâm logistics của vùng kinh tế trọng điểm miền Trung”, đặc biệt “Cảng Liên Chiểu sẽ được sử dụng như cảng cửa ngõ của chuỗi cung ứng dịch vụ logistics của các nước ASEAN và các nước châu Á Thái Bình Dương”. Đồng thời, Đà Nẵng tập trung quy hoạch, cải thiện hệ thống giao thông kết nối, xây dựng mới một đường sắt kết nối trực tiếp ga hàng hóa đường sắt Kim Liên với trung tâm logistics cảng Liên Chiểu. Xây dựng tuyến đường bộ kết nối cảng Liên Chiểu với Quốc lộ 1 phía Nam hầm Hải Vân. Dự kiến đến 2020 trung tâm logistics trên địa bàn thành phố sẽ đáp ứng 25% về lượng xử lý logistics cho luồng hàng hóa qua cảng biển, 2025 là 30%, 2030 là 35%, đến 2050 là 55%.

Cùng với nhiều chính sách và nhiều nỗ lực để thúc đẩy kinh tế biển, UBND thành phố đã ban hành văn bản số 514/UBND-SKHĐT triển khai thực hiện Quyết định số 892/QĐ-TTg ngày 26/7/2022 của Thủ tướng Chính phủ về Đề án phát triển cụm liên kết ngành kinh tế biển gắn với xây dựng các trung tâm kinh tế biển mạnh thời kỳ đến năm 2030. Với những chương trình hành động cụ thể của mình, Đà Nẵng phấn đấu nâng cao đóng góp của các ngành kinh tế biển vào tổng sản phẩm trên địa bàn của thành phố. Các ngành kinh tế biển phát triển bền vững theo các chuẩn mực quốc tế; kiểm soát khai thác tài nguyên trong khả năng phục hồi của hệ sinh thái biển; chỉ số phát triển con người (HDI) cao hơn mức trung bình của cả nước; thu nhập bình quân đầu người gấp từ 1,5 lần trở lên so với thu nhập bình quân của cả nước...

Minh Hòa