Hiệu quả mô hình trồng dưa lưới trong nhà màng

TMO - Hiện nay, nhu cầu về sản phẩm sạch ngày càng được người tiêu dùng chú trọng, nên việc xây dựng các mô hình sản xuất nông sản an toàn, ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất cũng đang được người nông dân quan tâm, trong đó mô hình trồng dưa lưới trong nhà màng phát huy hiệu quả kinh tế cao đang được đẩy mạnh sản xuất tại huyện Kiến Xương (Thái Bình).

Dưa lưới là cây trồng ngắn ngày mang lại hiệu quả kinh tế cao, giá cả ổn định, năng suất canh tác trên một đơn vị diện tích trong nhà màng cao. Khi trồng trong nhà màng thì sẽ hạn chế được sâu bệnh gây hại vì các cây trồng thuộc họ Dưa thường rất dễ bị sâu bệnh khi gặp điều kiện thời tiết bất lợi. Nếu canh tác theo kiểu truyền thống (ngoài đồng ruộng) thì rất khó kiểm soát được sâu bệnh hại và tốn kém chi phí đầu tư thuốc bảo vệ thực vật để phòng, trừ.

Bên cạnh đó, cây dưa lưới chỉ phù hợp vào mùa khô, còn mùa mưa thì không thuận lợi; tuy nhiên, khi canh tác trong nhà màng sẽ khắc phục được nhược điểm này vì chủ động được thời tiết, không quá lệ thuộc vào tự nhiên (mùa mưa vẫn trồng được). Do đó, đảm bảo quá trình sản xuất được liên tục, không theo mùa vụ như lối canh tác truyền thống.

Trồng dưa lưới trong nhà màng an toàn về thời tiết, hạn chế sâu bệnh, có thể trồng được 3 vụ/năm.

Từ năm 2021, Trung tâm Khuyến nông Thái Bình đã thực hiện mô hình ứng dụng công nghệ tưới thông minh vào trồng dưa vân lưới theo hướng hữu cơ trong nhà màng đạt hiệu quả tích cực. Mô hình ứng dụng công nghệ trồng cây trong bầu giá thể (xơ dừa trộn đất), giúp rễ cây không tiếp xúc với nguồn lây bệnh từ đất, tạo độ thông thoáng cho bộ rễ. Khi trồng bằng phương thức này, nước và dinh dưỡng cho cây cung cấp qua hệ thống tưới nhỏ giọt.

Ưu điểm nổi trội của hệ thống tưới nhỏ giọt là nước tưới, dinh dưỡng chính xác đến từng cây, từng giai đoạn sinh trưởng của cây, người trồng có thể theo dõi các thông số kỹ thuật hàng ngày như ẩm độ đất, dinh dưỡng và có thể tưới kèm phân bón. Ngoài ra, tưới nhỏ giọt được thiết lập để chạy tự động, là bước tiến quan trọng trong tự động hóa sản xuất. Không chỉ tiết kiệm được 30 - 60% lượng nước và phân bón, áp dụng công nghệ tưới nhỏ giọt còn ngăn ngừa bệnh cho cây trồng bằng cách giảm thiểu tiếp xúc nước với lá, thân và hoa trái của cây; cho phép các hàng giữa các cây vẫn còn khô, cải thiện tiếp cận và giảm cỏ dại phát triển; tiết kiệm thời gian, tiền bạc; giảm công lao động...

Sau gần 3 tháng thực hiện, qua tổng kết, đánh giá, mô hình cho thu lãi 6,1 triệu đồng trên diện tích 250m2; trồng dưa lưới trong nhà màng an toàn về thời tiết, hạn chế sâu bệnh, có thể trồng được 3 vụ/năm. Từ các nguồn vốn của trung ương và địa phương, công tác chuyển giao tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất được Trung tâm Khuyến nông triển khai thông qua nhiều hình thức giúp nông dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa. Qua đó, góp phần không nhỏ nâng cao tư duy, nhận thức, trình độ sản xuất và thu nhập cho người dân. 

Với ưu điểm giúp cây dễ dàng hấp thụ dinh dưỡng, hạn chế sâu bệnh, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, những năm trở lại đây nhiều nông dân tại huyện Kiến Xương đã lắp đặt nhà lưới, nhà màng, kết hợp hệ thống tưới tiết kiệm để trồng lưới cho hiệu quả kinh tế cao. Theo các hộ sản xuất tại xã Vũ Hòa, việc đầu tư xây dựng một nhà màng theo công nghệ Israel với diện tích 1.000m2 trên vùng trang trại để trồng các loại dưa lưới hết khoảng 530 triệu đồng. Sản xuất dưa lưới trong nhà màng chia thành 2 vụ: Vụ thứ nhất bắt đầu từ tháng 5 đến tháng 8, vụ thứ 2 từ tháng 8 đến tháng 11. Giống dưa lưới được lựa chọn là  dưa lưới xanh chất lượng ngon được thị trường ưa chuộng hiện nay, thời gian sinh trưởng của giống dao động từ 75-80 ngày, mật độ trồng là 2.500 cây/1.000 m2.

Hệ thống tưới nhỏ giọt tới từng gốc cây, chủ động cung cấp nước và dinh dưỡng đầy đủ cho cây dưa, bình quân ngày tưới 12 lần, trong đó 11 lần tưới dinh dưỡng và lần cuối cùng tưới nước. Giai đoạn cây ra hoa, thay vì thụ phấn bằng tay mất nhiều thời gian, các hộ sản xuất mua 2 tổ ong mật thả vào nhà lưới để thụ phấn bổ sung cho dưa, tỷ lệ đậu quả đạt trên 85%. Sau khi cây đậu trái, sẽ lựa chọn 1 quả tốt nhất ở vị trí từ nách lá thứ 9 đến thứ 15, các quả còn lại cắt bỏ hết để quả phát triển và đảm bảo chất lượng tốt nhất. Trọng lượng khi thu hoạch dưa lưới bình quân từ 1,8-2,0 kg/quả. Qua năm đầu tiên trồng dưa lưới ứng dụng công nghệ cao trong nhà màng, các hộ sản xuất thu được 2 vụ dưa, năng suất đạt từ 4 - 4,2 tấn/vụ, giá bán bình quân là 35.000 đồng/kg. Sau khi trừ chi phí, lãi ừ 60 - 70 triệu đồng/1.000 m2/vụ. 

Tại huyện Kiến Xương, một số địa phương đã mạnh dạn đầu tư nhà màng trồng dưa lưới, cho hiệu quả kinh tế cao. 

Hưởng ứng phong trào “Nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững”, một số hộ sản xuất tại xã Bình Định (huyện Kiến Xương) đã chuyển đổi diện tích cấy lúa kém hiệu quả sang xây dựng nhà màng, ứng dụng công nghệ tưới nhỏ giọt trồng dưa lưới và dưa chuột mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Theo chia sẻ của các hộ sản xuất, trồng dưa trong nhà màng có nhiều ưu điểm đó là quản lý cây trồng dễ dàng, thuận tiện; hạn chế tối đa côn trùng, sâu bệnh hại xâm nhập cũng như khắc phục các yếu tố bất thuận của thời tiết. Từ đó giúp giảm chi phí sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, tạo ra nông sản sạch, bảo đảm sức khỏe cho người trồng và người tiêu dùng. Trên diện tích 1.500m2 nhà màng, có khoảng 1.000 gốc dưa chuột và 2.000 gốc dưa lưới. Toàn bộ đất, phân bón hữu cơ, nguồn nước tưới được xử lý, quản lý theo đúng quy trình kỹ thuật bảo đảm an toàn, tạo nguồn dưỡng chất dồi dào để dưa sinh trưởng, phát triển tốt.

Với việc đầu tư hệ thống tưới nước tự động bằng công nghệ tưới nhỏ giọt của Israel, mỗi gốc có 1 ống tưới nước giúp cây trồng hấp thu tối đa dưỡng chất đồng thời hạn chế thất thoát nước. Vườn dưa phát triển tốt, đạt năng suất cao. Mỗi năm, với 3 vụ dưa, các hộ sản xuất thu hoạch 4 tấn dưa lưới, 2 tấn dưa chuột. Sản phẩm có mẫu mã đẹp, chất lượng tốt, an toàn, dưa thu hoạch đến đâu tiêu thụ hết đến đó. Với sản lượng trên, trừ chi phí sản xuất giúp người dân thu lãi 240 triệu đồng. 

Trung tâm Khuyến nông tỉnh Thái Bình cho biết, phát triển nông nghiệp sạch và ứng dụng công nghệ cao là xu hướng tất yếu hiện nay và cấp thiết hơn bao giờ hết đối với nền nông nghiệp nước ta nói chung và Thái Bình nói riêng. Trong điều kiện biến đổi khí hậu thì việc ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất là con đường khả thi nhất mang lại hiệu quả kinh tế cho người sản xuất nông nghiệp, từ đó tạo ra những sản phẩm vượt trội về năng suất, chất lượng cao.

Mạnh Cường